Με_x000D_
τη θαρραλέα πράξη της Σοφίας Μπεκατώρου να δημοσιοποιήσει την κακοποίηση που_x000D_
είχε υποστεί, άρχισαν σταδιακά και άλλα θύματα να μιλούν για τις εμπειρίες_x000D_
τους.
Με τον τρόπο αυτό, άρχισε και στη χώρα μας να εξαπλώνεται η καμπάνια #metoo με αποτέλεσμα να σπάει το ένα μετά το άλλο τα αποστήματα βίας, κακοποίησης, bullying και παρενόχλησης, καθώς τα θύματα βιασμού, κακοποιητικών, σεξιστικών συμπεριφορών και εργασιακού εκφοβισμού βρίσκουν το θάρρος να μιλήσουν για ό,τι έχουν υποστεί.
Χωρίς αμφιβολία, πρέπει όλοι μας να στηρίξουμε τα θύματα τέτοιων συμπεριφορών ώστε να μην νιώσει κανένας μόνος ή μόνη καθώς, μιλώντας, φέρνουν στο φως βιώματα που είχαν επιχειρήσει να θάψουν στη λήθη του υποσυνείδητού τους. Προσωπικά νιώθω τεράστιο θαυμασμό καθώς παρά την ψυχική και σωματική συχνά ταλαιπωρία βρίσκουν το κουράγιο να μιλήσουν για το ένα τόσο ψυχοφθόρο περιστατικό, γνωστοποιώντας το.
Ταυτόχρονα, θα πρέπει να γίνει αντιληπτό πως η βία δεν περιορίζεται σε ορισμένους μόνο χώρους, με άλλους να παραμένουν αμόλυντοι. Δυστυχώς, η κακοποίηση δεν έχει ούτε ιδεολογία, ούτε κοινωνική θέση, ούτε καν φύλο, ορισμένες φορές. Κι αυτό γιατί απορρέει από εξουσιαστικές σχέσεις (καθηγητής/τρια – μαθητής/τρια ή φοιτητής/τρια, υπάλληλος/διευθυντής να είναι ορισμένα μόνο παραδείγματα).
Πέρα από την εξουσία, συνεργός του κακοποιητή είναι η βαθιά ριζωμένη πατριαρχική δομή της κοινωνίας μας. Μεγαλώνοντας σε μια κοινωνία που ήταν και συνεχίζει να είναι πατριαρχική, τα κορίτσια, αλλά και όλες οι θηλυκότητες ασυναίσθητα θεωρούν πως φταίνε όταν πέφτουν θύματα τέτοιων συμπεριφορών. Εξάλλου, δομικό στοιχείο της πατριαρχικής κουλτούρας είναι η άποψη πως τα θύματα πάντα προκαλούν.
Μόνο τυχαίο δεν είναι, μάλιστα, το γεγονός πως, μετά τις καταγγελίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, συνηθισμένη κριτική είναι ο χρόνος δημοσιοποίησης από πλευράς του θύματος.
Ίσως κάποιοι θεωρούν πως η πατριαρχία έχει εξαλειφθεί, όμως, δυστυχώς, είναι εδώ και ίσως δυνατότερη από ποτέ. Οι κουλτούρες του σεξισμού και του βιασμού, αλλά και της πατριαρχίας είναι γύρω μας. Αντανακλώνται στους φόβους που νιώθει μια γυναίκα ή θηλυκότητα όταν από πολύ μικρή ηλικία σκέφτεται πώς να φερθεί, να ντυθεί και να μιλήσει για να μην προκαλέσει. Διαφαίνονται όταν γυναίκες καθημερινά φοβούνται να πάνε στη δουλειά τους γιατί εκεί πέφτουν θύματα παρενόχλησης από κάποιον συνάδελφο, προϊστάμενο ή διευθυντή τους. Υπάρχουν όταν μια γυναίκα διστάζει να μιλήσει ή να καταγγείλει την κακοποίηση που δέχτηκε σε οποιαδήποτε έκφανση της ζωής της γιατί γνωρίζει πως, μετά την καταγγελία της, θα ακολουθήσουν πολλές φωνές και πολλά δάκτυλα που θα κουνιούνται επικριτικά μπροστά της λέγοντας πως προκάλεσε ή πως “τα ήθελε”. Η χειρότερη μορφή κρύβεται στα σπίτια γυναικών και κοριτσιών που κακοποιούνται ή βιάζονται από τον σύζυγο, τον πατέρα ή άλλον συγγενή τους.
Ταυτόχρονα, βλέποντας το πλέγμα και την αλυσίδα της σιωπής να σπάει με τις καταγγελίες ατόμων που προέρχονται από περισσότερο προβεβλημένους χώρους όπως ο αθλητισμός και ο πολιτισμός, όλοι ελπίζουμε να βρουν το θάρρος κι άνθρωποι άλλων χώρων να καταγγείλουν συμπεριφορές τέτοιου είδους.
Η Πολιτεία, παράλληλα, θα πρέπει, αφενός να διερευνά σε βάθος τα περιστατικά και αφετέρου να τροποποιήσει το νομοθετικό πλαίσιο ώστε να αυστηροποιηθούν οι σχετικές ποινές. Οφείλει, δε να βοηθήσει στη δημιουργία ενός πλέγματος προστασίας των θυμάτων ώστε να μην νιώθει κανένας μόνος ή μόνη. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως για κάθε θύμα που βγαίνει δημόσια και μιλά για την κακοποίηση που έχει υποστεί, υπάρχει μεγάλος αριθμός άλλων τα οποία δεν θα τολμήσουν ποτέ να γνωστοποιήσουν τι τους συνέβη από φόβο, για το λόγο αυτό η στήριξη θα πρέπει να είναι ευρεία και δεδομένη. Κανένας και καμία δεν προκάλεσε και δεν επιζήτησε τον βιασμό ή την κακοποίηση, κανένας θύτης και καμία θύτρια δεν δικαιολογείται.
Εκτός από την αυστηριοποίηση των ποινών είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν και δομές που θα δέχονται, θα διαχειρίζονται και θα διερευνούν καταγγελίες εργασιακού εκφοβισμού, βίας και άλλων κακοποιητικών συμπεριφορών, δομές εξόχως απαραίτητες σε ανδροκρατούμενους χώρους εργασίας, όπως είναι για παράδειγμα τα σώματα ασφαλείας και οι ένοπλες δυνάμεις, χώροι όπου υπάρχουν περιστατικά και καταγγελίες εκφοβισμού και παρενόχλησης.
Υπάρχουν πολλά που μπορούν και πρέπει να γίνουν, όμως, το σημαντικότερο είναι να συνειδητοποιήσουμε, ως κοινωνία, την ανάγκη ξεριζωμού της κουλτούρας της πατριαρχίας από την καθημερινότητα, τη ζωή και τον πολιτισμό μας. Αλλά και ως Πολιτεία να ενστερνιστούμε την ανάγκη στήριξης των θυμάτων και δημιουργίας πλαισίου έγκαιρης έρευνας και τιμωρίας των θυτών/τριων.
Ο αγώνας εξάλειψης της πατριαρχίας είναι δύσκολος γιατί έχει διαποτίσει κάθε δομικό στοιχείο των ανθρώπινων κοινωνιών για πολλούς αιώνες, παρόλα αυτά το οφείλουμε σε εμάς και στις επόμενες γενιές να αγωνιστούμε και να τα καταφέρουμε να ανατρέψουμε κάθε κουλτούρα πατριαρχίας, σεξισμού και βιασμού. Όπως οφείλουμε να στηρίξουμε κι όχι να κατακρίνουμε τα θύματα γιατί κανένας δεν είναι μόνος και καμία δεν είναι μόνη. Στον αγώνα αυτό είμαστε όλοι μαζί!
Η Φωτεινή Μπακαδήμα είναι βουλευτής Β’ Πειραιά και Γραμματέας ΚΟ του ΜέΡΑ25
