Το δημογραφικό πρόβλημα αποτελεί αναντίρρητα ένα από τα μείζονα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και έχει προσλάβει τεράστιες εθνικές διαστάσεις.
Ο πληθυσμός μιας χώρας θεωρείται «γερασμένος» όταν πρακτικά οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις. Τα αριθμητικά δεδομένα δεν αφήνουν περιθώρια για παρανοήσεις: γεννάμε λιγότερο, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση και τη γήρανση του πληθυσμού. Ταυτόχρονα τα κύματα εξερχόμενων μεταναστευτικών ροών επιτείνουν το πρόβλημα. Το brain drain της δεκαετίας 2011-21 του μισού εκατομμυρίου ενεργών νέων μείωσε τον πληθυσμό κατά 3,5%.
Η δημιουργία των κατάλληλων κοινωνικών συνθηκών είναι αυτή που θα άρει τις ανασφάλειες των εν δυνάμει γονέων. Μια ουσιαστική ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος μπορεί να αντιστρέψει τους δείκτες και να αποτελέσει σοβαρό κίνητρο αύξησης των γεννήσεων.
Το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής έχει προτείνει μια σειρά συνεκτικών μέτρων που θα μπορούσαν να βοηθήσουν ουσιαστικά τη νέα οικογένεια. Γονεϊκό επίδομα 200 ευρώ τον μήνα για κάθε παιδί, ως τα τρία του έτη, με εισοδηματικά κριτήρια. Επίδομα μητρότητας σε μητέρες ελεύθερες επαγγελματίες για όσο χρόνο δεν εργάζονται. Σημαντικό μέτρο προς την κατεύθυνση αυτή είναι και η άμεση ενίσχυση των δημόσιων βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, καθώς μεγάλος αριθμός παιδιών μένει εκτός κάθε χρόνο. Βασική προτεραιότητα και ζητούμενο είναι η δημιουργία ενός κοινωνικού πλαισίου που θα επιτρέπει και δεν θα αποτρέπει τις εργαζόμενες μητέρες να επιστρέψουν σύντομα στην εργασία τους, εφόσον το επιθυμούν.
Ακόμη, επιβάλλεται να θεσπιστούν φοροαπαλλαγές και φορολογικά κίνητρα για τις οικογένειες με παιδιά. Στη χώρα μας ουδεμία φορολογική διαφορά υπάρχει στις οικογένειες με δύο παιδιά και στις οικογένειες χωρίς παιδιά.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει και η πρόταση του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, όπως έχει εγκαίρως διατυπωθεί από τον πρόεδρό του Νίκο Ανδρουλάκη, «περί κάλυψης των στεγαστικών αναγκών των νέων οικογενειών μέσω ενός προγράμματος κοινωνικών κατοικιών». Είναι εφικτή η δημιουργία μιας δεξαμενής κατοικιών, είτε νεόδμητων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης είτε ανακαινισμένων μέσω φορολογικών κινήτρων, ώστε τα νέα ζευγάρια να έχουν πρόσβαση σε κατοικίες με πολύ χαμηλό ενοίκιο. Η πρόταση αυτή διαφέρει από τα πολυδιαφημισμένα από την κυβέρνηση χαμηλότοκα δάνεια προς αγορά κατοικιών. Ούτως ή άλλως ελάχιστοι επωφελούνται από αυτά. Αντίθετα η προσφορά κατοικιών με χαμηλό ενοίκιο ενισχύει την κοινωνική κινητικότητα και συμβάλλει στη μείωση των ενοικίων συνολικά λόγω ανταγωνισμού.
Το δημογραφικό είναι ένα πρόβλημα πολυσύνθετο και πολυπαραγοντικό. Δυστυχώς ως τώρα η χώρα μας δεν έχει μια επεξεργασμένη στρατηγική μακράς πνοής προς επίλυσή του. Οφείλουμε λοιπόν να καλύψουμε αυτό το κενό. Να θεσπίσουμε χωρίς καθυστέρηση ένα πλαίσιο προστασίας των νέων οικογενειών, απαντώντας στις πραγματικές ανάγκες και δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Να περιορίσουμε και να εξαλείψουμε προοπτικά τις αιτίες που δημιουργούν και γιγαντώνουν το δημογραφικό πρόβλημα και να αντιστρέψουμε με βιώσιμο τρόπο τη σημερινή κατάσταση.
*Η Κατερίνα Καζάνη είναι βουλευτής Ευβοίας του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, τομέας Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας