Οσο η παγκόσμια κοινότητα ανησυχεί για τις πυρκαγιές στον Αμαζόνιο, όσο ο Μπολσονάρο σφυρίζει αδιάφορα ρίχνοντας το φταίξιμο στις διεφθαρμένες ΜΚΟ και στους εχθρούς του που θέλουν να τον ανατρέψουν, στο Ελλαδιστάν κατακεραυνώνουμε τη 16άχρονη Γκρέτα Τούνμπεργκ, επειδή εδώ και έναν χρόνο διαμαρτύρεται για την κλιματική αλλαγή.
*H Χρύσα Κακατσάκη είναι φιλόλογος ιστορικός Τέχνης
Σειρά άρθρων – άλλα τεκμηριωμένα και άλλα εμπαθή που στάζουν χολή– εμφανίστηκε τις τελευταίες μέρες σε έντυπα και ιστοσελίδες αποδομώντας τον αγώνα της Σουηδέζας έφηβης.
Ας δεχτούμε ότι η περίπτωση της νεαρής Σουηδέζας περιέχει όλα τα συστατικά της κατασκευής ειδώλων. Ας δεχθούμε το too much της προβολής της, με τις φωτογραφίσεις σε
εξώφυλλα περιοδικών ντυμένη από στιλίστες. Οτι η οικογένειά της τη βλέπει σαν πηγή πλουτισμού και ότι ένας πανούργος μάνατζερ έχει οργανώσει γύρω από το πρόσωπό της μια καλοστημένη μπίζνα. Πόσο ηθικό ωστόσο είναι να χρησιμοποιείται ως επικριτικό επιχείρημα της δράσης της η ψυχική νόσος της; Τα ερωτήματα εύλογα: μήπως χάσαμε την μπάλα; Μήπως ξεχάσαμε πως στην εποχή μας το μέσον είναι το μήνυμα;
Εκεί λοιπόν που τρέχαμε ανέμελοι στα λιβάδια, μια ωραία πρωία συνειδητοποιήσαμε πως ζούμε σε καπιταλιστικό σύστημα στο οποίο κυβερνήσεις και επιχειρήσεις νοιάζονται μόνο για το κέρδος. Τι σπουδαία ανακάλυψη! Λες και η καταστροφή του περιβάλλοντος όπως και ο θάνατος έχουν ταξικό πρόσημο. Φταίνε λοιπόν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι ακροδεξιοί ηγέτες, ο Τραμπ και η παρέα του, οι εταιρείες πετρελαίων, αλλά καθόλου εμείς. Μια ευαισθησία αλά καρτ που δεν θίγεται π.χ. όταν στα αγροκτήματα-μοντέλο της Καλιφόρνιας 500.000 παιδιά δουλεύουν δώδεκα ώρες την ημέρα κάτω από τεχνητές βροχές εντομοκτόνων ή ότι ξεριζώνουν τα όργανα από εκατοντάδες ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Με την ίδια υποκρισία του ταξιδιώτη που περιδιαβαίνει με δάκρυα στα μάτια τον τρίτο κόσμο θρηνώντας για τα πεινασμένα παιδιά.
Παριστάνουμε τους αδαείς για το ότι τα σούπερ ντούπερ κινητά μας παράγουν τόσους ρύπους και καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια από όσο μπορούμε να φανταστούμε.
Βρέθηκε επομένως εύκολα ο αποδιοπομπαίος τράγος για να του φορτώσουμε τα κρίματά μας. Στο μεταξύ πλημμύρες και τσουνάμια παντού και οι αγωνίες μας να περιδινίζονται σαν τους ανεμοστρόβιλους.
Ο εθνολόγος Λεβί Στρος που έμεινε αρκετά χρόνια στη Βραζιλία μελετώντας τις φυλές του Αμαζονίου κατέληξε στο προφητικό συμπέρασμα πως ο κόσμος άρχισε χωρίς τον άνθρωπο και θα τελειώσει χωρίς αυτόν.
Η μικρή Σουηδέζα επομένως ίσως να είναι η «τρελή» του οικουμενικού μας χωριού. Οσοι ενοχλούνται από τις αλήθειες της, έστω και άγαρμπα διατυπωμένες, βουλώνουν τα αυτιά τους με προφάσεις εκλεπτυσμένης απάθειας ή ψευδεπίγραφης αριστεροσύνης. Αν η δική μας στάση και οι χειρισμοί μας δεν μετατρέψουν την Γκρέτα σε σύμβολο ευαισθητοποίησης αντί για εμπορευματοποιημένο είδωλο, όλα θα γίνουν στάχτη και μπούρμπερη, όπως στον Αμαζόνιο. Για κάποιους με την αφ’ υψηλού κριτική μπορεί στάχτη και Burberry ή ashes and diamonds.