«Γιάννη ψάχνω για τρίτη δουλειά. Δεν βγαίνω. Έχεις τίποτα υπόψη σου»;
Φαίνεται περίεργο, πολύ περισσότερο που στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής ήταν γνωστός δημοσιογράφος αριστερών αντιλήψεων… Μα καλά, θα πείτε, δεν βγαίνει με 2 δουλειές; Ναι, δεν βγαίνει με 1.000 έως 1.500 ευρώ όταν έχει οικογένεια με παιδιά, τι να κάνουμε; Ψάχνει τρίτη δουλειά, χωρίς ωράριο, χωρίς Σαββατοκύριακα. Εθελοντής δούλος. Σκέφτεστε τίποτα διαφορετικό και ρεαλιστικό;
Δυστυχώς αυτή είναι η πραγματικότητα σήμερα για πολλούς δημοσιογράφους που θέλουν να κάνουν με αξιοπρέπεια την δουλειά τους: Χαμηλοί μισθοί (δεν υπάρχουν πάντα ένσημα…), ανάγκη για πολλαπλή απασχόληση, τεράστια πίεση (εξ ου και οι «επαγγελματικές ασθένειες» με εγκεφαλικά και καρδιακά επεισόδια).
Το «αλήτες-ρουφιάνοι-δημοσιογράφοι» βάζει στο ίδιο τσουβάλι ελάχιστους με τους πολλούς… Άδικο, τουλάχιστον απολίτικο, ίσως και στημένο!
Υπάρχει όμως και η πολιτική πλευρά της δημοσιογραφίας: Ορισμένοι που δέχονται να υποταχθούν ή έστω να αδρανοποιηθούν πολιτικά (κάτι που ελέγχεται καθημερινά στα κείμενα τους) μπορεί να βρουν και μια αργομισθία σε ένα γραφείο Τύπου… Πολλοί που «δεν βάζουν νερό στο κρασί τους» θα κοπούν από τα «ζωντανά» στα κανάλια (υποβάθμιση και απαξία). Θα μπουν στο «ψυγείο» (κοινώς μια διοικητική-διεκπεραιωτική θέση). Θα δουν τον μισθό καθηλωμένο. Αντιθέτως ορισμένοι πιο πρόθυμοι θα ανταμειφθούν πολλαπλά με δική τους εκπομπή και με ανάλογο μισθό. Προσοχή, αναφέρομαι σε αυτούς που «άλλαξαν» δημοσιογραφική συμπεριφορά, όχι σε αυτούς που πάντα είχαν και έχουν την ίδια προσέγγιση (δικαίωμα τους να είναι όσο δεξιοί θέλουν) η οποία ταυτίζεται με τη σημερινή κυβέρνηση και τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ στα οποία εργάζονται…
Σήμερα είναι πολύ δύσκολο να είσαι ανεξάρτητος (πολύ περισσότερο αριστερός) δημοσιογράφος και να υπερασπίζεσαι αρχές και αξίες μέσα από τη δουλειά σου. Μπορεί να μείνεις άνεργος, μπορεί να υποβαθμίζεται η δημοσιογραφική σου πορεία, μπορεί να μην τα βγάζεις πέρα οικονομικά.
Το φαινόμενο δεν είναι ελληνικό. Η Σερένα Μπoρτόνε είναι δημοσιογράφος στην Ιταλική RAI. Ασκήθηκε πρόσφατα πειθαρχική δίωξη εναντίον της. Προκάλεσε την μήνιν της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι γιατί αρνήθηκε να λογοκρίνει τον βραβευμένο συγγραφέα και βιογράφο του Μουσολίνι, Αντόνιο Σκουράτι! Ο συγγραφέας είχε συμβόλαιο με τη RAI το οποίο ακυρώθηκε όταν η διοίκηση της Ιταλικής δημόσιας τηλεόρασης έμαθε για ένα κείμενο του στο οποίο επέκρινε τη Μελόνι κατηγορώντας την ότι κληρονόμησε τη φασιστική κουλτούρα, χαρακτηρίζοντας το κόμμα της Αδέλφια της Ιταλίας «μεταφασιστική ηγετική ομάδα» και καταγγέλλοντας την κυβέρνησή της ότι θέλει να «ξαναγράψει την Ιστορία» και να αποκαθηλώσει την Αντίσταση και τον αντιφασισμό. Η Μπορτόνε διάβασε η ίδια το κείμενο του Σκουράτι και ακολούθησε η δίωξη της… Οι Ιταλοί δημοσιογράφοι αντέδρασαν και κήρυξαν απεργίες κατά της λογοκρισίας.
Ανάλογες είναι οι διώξεις σε πολλές άλλες χώρες που κυριαρχούν ακροδεξιά-εθνικιστικά κόμματα, όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Τσεχία κλπ. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι αυτές οι χώρες αξιολογούνται καλύτερα από την δική μας 107η θέση στην ελευθερία του Τύπου…
Ποτέ δεν θα ξεχάσω όταν με έναν φίλο αποφασίσαμε να αγοράσουμε μια βάρκα 5,5 μέτρα για ψάρεμα. Πήγαμε να δώσουμε εξετάσεις στη Γλυφάδα για άδεια χειριστή ταχυπλόου. Ο εξεταστής μας ρώτησε αν γνωρίζουμε το διπλανό 25μετρο σκάφος. Ανήκε σε δημοσιογράφο που απολύθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για αργομισθία στο δημόσιο… Τώρα «διακρίνεται» στην υπεράσπιση της κυβέρνησης! Δικαίωμα του. Εμείς νοιώθουμε καλύτερα στην βάρκα μας…
Υπάρχουν πολλών «τύπων» δημοσιογράφοι. Θεωρητικά η δουλειά όλων μας είναι να ελέγχουμε την εξουσία. Όσοι «τα έχουν βρει» με την εξουσία, θα έχουν μια «πιο ομαλή εξέλιξη»… Όσοι αποφασίζουν να σταθούν απέναντι, σίγουρα θα ταλαιπωρηθούν, σίγουρα θα κυνηγηθούν, σίγουρα θα βρεθούν σε διλλήματα. Ίσως ψάξουν για μια 3η δουλειά για να τα βγάλουν πέρα.
Οι πολίτες που επιλέγουν να ενημερώνονται από ΜΜΕ που «δεν μασούν τα λόγια τους», ας γνωρίζουν ότι πίσω από κάθε κείμενο κρύβεται μια τεράστια προσπάθεια, πολλοί εκβιασμοί, και τουλάχιστον ένας αποφασισμένος δημοσιογράφος. Αυτή την ώρα μπορεί και να δουλεύει στην 3η του δουλειά, ακόμα και ως ντιλεβεράς γιατί προτιμά να μας φέρνει έναν καφέ στο σπίτι παρά «να σερβίρει σανό» στο κανάλι…
