Καταγγελία για το πρωτοφανές νομικό προαπαιτούμενο ως προς τη χορήγηση αδείας
Επιστολή Αλέξανδρου Γιωτόπουλου στο Documento. Καταγγέλλει ως «τριτοκοσμικό τραγέλαφο» το φωτογραφικό νομοθέτημα της κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη που στραγγαλίζει κάθε έννοια κράτους δικαίου, καθώς «συνίσταται στο να απαιτείς έκτιση μεγαλύτερης ποινής για τη χορήγηση αδείας απ’ αυτήν που απαιτείς για την αποφυλάκιση» και ως απώτερο στόχο είχε τη φυσική εξόντωση συγκεκριμένων κρατουμένων με τη στέρηση της άδειας εξόδου 22 συναπτά έτη από τη φυλάκισή τους.
Κονγκολέζικη δικαιοσύνη και στις άδειες: 19 έτη για να αποφυλακιστώ, 22 έτη για να πάρω άδεια!
Μετά από 20 έτη αδιάλειπτης έκτισης ποινής –αντί των οκτώ ετών που όφειλε ο νόμος– μετά την απόρριψη έντεκα αιτήσεων για χορήγηση άδειας. Μετά από προσφυγή στον Συνήγορο του Πολίτη που με τη γνωμοδότησή του της 7ης Ιουλίου 2022 στήριξε το αίτημά μου, τελικά έστερξαν να μου δώσουν δύο άδειες. Την πρώτη για τρεις ημέρες τον Ιούλιο και τη δεύτερη για τέσσερις ημέρες τον Οκτώβριο. Κι ενώ ανέμενα να πάρω την τρίτη τον Δεκέμβρη και μέχρι σήμερα άλλη μία, ξαφνικά μου τις έκοψαν παρότι δεν παραβίασα κανέναν από τους όρους.
Ο νέος νόμος 4985/2022, που ψηφίστηκε και αυστηροποιεί τους όρους για τη χορήγηση της αδείας, τροποποιεί την προϋπόθεση των οκτώ ετών έκτισης ποινής, που οριζόταν απ’ τον νόμο που ίσχυε όταν δικάστηκα, σε 22 έτη, για την περίπτωσή μου. Είναι προφανές ότι αυτή δεν μπορεί να ισχύει για μένα. Γιατί η συνολική πραγματική ποινή που οφείλω να εκτίσω για να αποφυλακιστώ υπό όρο, σύμφωνα με τα δύο βουλεύματα 734/2021 και 139/2022 που αποδέχονται ότι την έχω εκτίσει, είναι 19 έτη. Κατά συνέπεια είναι παράλογο, εξωφρενικό και τραγελαφικό να μου ζητείται να εκτίσω πραγματικά τη μεγαλύτερη ποινή των 22 ετών για το δικαίωμα στην άδεια! Αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος έκτισης της ποινής για την αποφυλάκιση, που λογικά είναι μεγαλύτερος, θα είναι τουλάχιστον 23 έτη, πράγμα που απαγορεύεται ρητά από το άρθρο 7 παρ. 1 εδ. 2 της ΕΣΔΑ που λέει: «σε κανένα δεν επιβάλλεται ποινή μεγαλύτερη απ’ αυτήν που ίσχυε τη στιγμή που τελέστηκε η παράβαση». Αλλη μια πρακτική αντιευρωπαϊκή. Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η αρχή αυτή δεν ισχύει για τους ρυθμιστικούς κανόνες που διέπουν την έκτιση της ποινής. Αποσιωπούν όμως ότι ισχύει κάτι διαφορετικό. Σύμφωνα με την παρ. 90 της απόφασης του Ανώτατου Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την υπόθεση Rio del Prada εναντίον της Ισπανίας 21/10/2013, για να εκτιμηθεί αν ένα νέο μέτρο αφορά μόνο ρυθμιστικό κανόνα ή τη διάρκεια έκτισης της ποινής, πρέπει αυτό να εξετάζεται κατά περίπτωση συγκεκριμένα για να διαπιστωθεί αν πίσω απ’ τον ρυθμιστικό κανόνα δεν υποκρύπτεται αύξηση της ποινής, όπως στην περίπτωσή μου.
Ρυθμιστικοί κανόνες που διέπουν την έκτιση της ποινής είναι το αν θα είσαι σε κελί ή σε θάλαμο, ποιας πτέρυγας, ποιας φυλακής. Είναι ο χρόνος που είσαι κλειδωμένος στο κελί και αυτός που είσαι στο προαύλιο. Αν θα πραγματοποιείς τα μεροκάματα και ποια. Η συχνότητα του επισκεπτηρίου, πώς θα γίνεται (ελεύθερο ή κλειστό) και με ποιους. Πότε και ποια τρόφιμα και ρούχα θα σου φέρνουν οι συγγενείς σου. Αν συμμετέχεις σε μορφωτικά προγράμματα και πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.λπ. Είναι φανερό ότι οποιαδήποτε τροποποίηση των παραπάνω δεν συνεπάγεται μετατροπή της διάρκειας της ποινής, σε αντίθεση με την άδεια, όπου στην περίπτωσή μου έχουμε αναδρομική αύξηση της διάρκειας της πραγματικής ποινής από 19 έτη τουλάχιστον στα 23 έτη. Αλλωστε αυτό επιβεβαιώνεται απ’ τον ίδιο τον Σωφρονιστικό Κώδικα, που στο άρθρο 54 παρ. 2 λέει ότι «η διάρκεια της άδειας συνιστά χρόνο έκτισης της ποινής».
Το τραγελαφικό αυτό μέτρο είναι ακόμη πιο εντυπωσιακό αν λάβουμε υπόψη ότι στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν είχαμε δύο θεσμικές παρεμβάσεις αντίθετες που συνάδουν με την ευρωπαϊκή νομολογία.
Πρώτον, με τον ν. 2943/2001 έγινε αυστηροποίηση των προϋποθέσεων για τη χορήγηση αδείας σε όσους είχαν καταδικαστεί για διακίνηση ναρκωτικών. Προέκυψε το ίδιο ζήτημα αν αυτός θα εφαρμοζόταν στους ήδη καταδικασμένους. Η λύση δόθηκε με το άρθρο 14 παρ. 2 του ν. 2993/2002, με το οποίο ορίστηκε ότι οι διατάξεις του ν. 2943/2001 εφαρμόζονται μόνο για πράξεις που τελέστηκαν μετά την έναρξη ισχύος του.
Δεύτερο, μετά την τροποποίηση του νόμου, με τον 4139/2013 υπήρξε η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του ΑΠ (Γ. Παντελής) που λέει ότι «έχουν εφαρμογή οι ευμενέστερες για τους κρατούμενους διατάξεις, δηλ. οι κρατούμενοι στους οποίους χορηγούντο άδειες εφόσον είχαν εκτίσει το 1/5 της ποινής τους, θα συνεχίσουν να παίρνουν με το ίδιο καθεστώς και μετά την ισχύ του 4139/2013». Δύο παρεμβάσεις αντίθετες προς το πνεύμα της σημερινής τροποποίησης.
Να σημειώσω ότι τον τριτοκοσμικό τραγέλαφο, που συνίσταται στο να απαιτείς έκτιση μεγαλύτερης ποινής για τη χορήγηση αδείας απ’ αυτήν που απαιτείς για την αποφυλάκιση, δεν την έγραψε κάποιος αγράμματος αλλά οι γνωστοί άριστοι καθηγητές Νομικής που γνωρίζουν τους κώδικες ελληνικούς και ευρωπαϊκούς απ’ έξω κι ανακατωτά. Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις.
Τέλος, για να είναι η εικόνα πλήρης, οφείλω να προσθέσω ότι δύο μήνες μετά την υποβολή της αίτησής μου, στις 13 Φεβρουαρίου 2023, με κάλεσε ο επόπτης εισαγγελέας της φυλακής κ. Χριστόπουλος και μου ανακοίνωσε ότι θα μου χορηγήσει την άδεια όπως και σε άλλους μετά από νομική αιτιολόγηση που έκανε. Στην ερώτησή μου πότε θα γίνει αυτό, απάντησε «την άλλη εβδομάδα». Από τότε πέρασαν 10 εβδομάδες και… ουδέν νεώτερον.
ΥΓ.: Απ’ όσα πληροφορούμαι έμμεσα, τα ίδια κάνουν και στον Βασίλη Τζωρτζάτο. Από την 1/12/2022 του έκοψαν την άδεια κι ενώ έπαιρνε κάθε δίμηνο άδειες από το 2013, που συνολικά ανέρχονται σε δεκάδες.
28 Απριλίου 2023, Φυλακές Κορυδαλλού
Αλέξανδρος Γιωτόπουλος
