Επιχειρηματικό σχέδιο τουριστικοποίησης του πάρκου της Ακαδημίας Πλάτωνος με μεθοδεύσεις που υπονομεύουν τις νόμιμες διαδικασίες. Η δημοτική αρχή αναθέτει σε ένα ίδρυμα την «υιοθεσία» ενός αρχαιολογικού χώρου παγκόσμιας εμβέλειας.
Ο δήμαρχος Αθηναίων διοργανώνει επικοινωνιακό πικ νικ στο Αρχαιολογικό Aλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος τη μέρα της Εργατικής Πρωτομαγιάς, ενώ την ίδια στιγμή παρακάμπτει τις διαδικασίες των νόμων για την εκπόνηση μελέτης για έναν ιστορικό χώρο παγκόσμιας εμβέλειας. Στο πλαίσιο του σχεδίου «Υιοθέτησε την πόλη σου» η δημοτική αρχή παραδίδει σε ένα ίδρυμα την «υιοθεσία» του χώρου, παραβιάζοντας τις αρχές του αρχαιολογικού νόμου 3028/2002 για την προστασία και τις διαδικασίες υλοποίησης των έργων. Με τη γνωστή πλέον πρακτική της δωρεάς (ανάλογες είναι οι περιπτώσεις του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, της Εθνικής Πινακοθήκης κ.ά.) αναθέτει την εκπόνηση μιας μελέτης που είχε ήδη δρομολογηθεί όπως μαρτυρούν οι ημερομηνίες των συνεδριάσεων. Οι χορηγίες και οι δωρεές ευνοούν την υπόγεια παράκαμψη του νομικού πλαισίου, το οποίο αφορά τη λειτουργία του δημοσίου. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο χορηγός καταβάλλει ένα μικρό χρηματικό πόσο σε σχέση με το συνολικό κόστος του έργου, αλλά στην πορεία επιβάλλει τους κανόνες του, ορίζει μελετητές και εργολάβους, επιβλέπει την υλοποίησή του και τελικά επιβαρύνει οικονομικά το δημόσιο με δυσβάσταχτα κόστη.
Ενα χρόνο πριν, στα μέσα του Απριλίου του 2021, η δημοτική αρχή Μπακογιάννη πέρασε στο δημοτικό συμβούλιο της Αθήνας την προγραμματική σύμβαση για την ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνος με συμφωνία πίσω από κλειστές πόρτες. Το «έργο» με το οποίο το Αρχαιολογικό Αλσος της Ακαδημίας Πλάτωνος μειώνεται σε 20-30 στρέμματα –όπως καταγγέλλουν συλλογικότητες και φορείς της περιοχής– δεν τέθηκε ποτέ σε διαβούλευση ούτε πραγματοποιήθηκαν διαγωνισμοί και μελέτες. Η δημοτική αρχή ενέκρινε στο τέλος Απριλίου του 2021 στην Οικονομική Επιτροπή την κοστολόγηση εργασιών με την οποία εξαφανίζονται από το αρχαιολογικό άλσος 580 μεγάλα δέντρα, υποσχόμενη πως κάποια «θα μεταφερθούν αλλού» ή θα φυτευτούν άλλα.
Διαδικασίες-παρωδία
Το Ιδρυμα Λεβέντη, που αποδέχεται την «υιοθεσία» της Ακαδημίας Πλάτωνα τον Απρίλιο του 2021, ενημερώνει επίσημα στις 9 Απριλίου 2022 ότι «αποδέχεται να είναι δωρητής του έργου Ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνα» και στο πλαίσιο αυτό «αναθέτει στο μελετητικό γραφείο DOXIADIS PLUS – ΔΟΞΙΑΔΗΣ ΠΛΑΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΠΕ και σε συνεργάτες του τη δημιουργία μελέτης ήπιων επεμβάσεων στο πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνος». Τι κόστος προβλέπει για το σύνολο του έργου αυτή η μελέτη και ποιο είναι το ποσό της δωρεάς; Κανένας δεν γνωρίζει. Υπενθυμίζεται ότι το γραφείο doxiadis+ έχει αναλάβει με απευθείας αναθέσεις από τον Κώστα Μπακογιάννη και τον Δήμο Αθηναίων μεγάλα έργα όπως οι παρεμβάσεις στον λόφο του Στρέφη, ο Μεγάλος Περίπατος, αλλά και το Experience Park στο Ελληνικό σε συνεργασία με τη Lamda Development.
Οι μεθοδεύσεις και οι παράτυπες διαδικασίες γύρω από την Ακαδημία Πλάτωνος γίνονται αντιληπτές και από τις ημερομηνίες κατά τις οποίες πραγματοποιούνται οι εγκρίσεις και οι οποίες μαρτυρούν ότι οι εξελίξεις είχαν ήδη δρομολογηθεί.
«Στη διάθεση των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού κατατέθηκε μια “μελέτη” με σκαριφήματα και σκίτσα στην οποία στηρίχτηκαν η έγκριση και η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης. Κανείς από τη δημοτική αρχή Μπακογιάννη δεν ανακοίνωσε στο δημοτικό συμβούλιο πως στις 9 Απριλίου 2021 το Ιδρυμα Λεβέντη ενημέρωσε ότι αποδέχεται να είναι δωρητής της μελέτης Δοξιάδη. Μελέτη που ο δήμος έστειλε ως “δική του” κι έτσι εγκρίθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού στις 8 Απριλίου, μια ημέρα πριν από την αποδοχή της υιοθεσίας!» καταγγέλλει στο Documento μέλος της Λαϊκής Συνέλευσης Κολωνού – Ακαδημίας Πλάτωνα – Σεπολίων και προσθέτει: «Μία μόλις εργάσιμη μέρα αργότερα (12-4-2021) η εφορεία έστειλε απόψεις στο ΥΠΠΟΑ, ενώ ακριβώς την επομένη μέρα (13-4-2021) συζητήθηκε στο ΚΑΣ η υπόθεση με θέμα: “Εγκριση των μελετών α) του Δήμου Αθηναίων και β) της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών για την ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος”. Πέντε μέρες αργότερα η πρόεδρος της Δημοκρατίας πραγματοποίησε “συμβολική” επίσκεψη στην Ακαδημία Πλάτωνος. Πραγματικά είναι απίστευτη η χυδαιότητα με την οποία αντιμετωπίζεται ο χώρος. Αγνοήθηκαν εκατοντάδες υπογραφές κατοίκων με τις οποίες ζητήσαμε να πραγματοποιηθεί συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο γι’ αυτό το θέμα. Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν πρόκειται για ένα άλσος ή για ένα πάρκο τσέπης, αλλά για ένα χώρο που υπόκειται στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Ολο αυτό είναι ένα τέχνασμα για να μην πραγματοποιηθεί ποτέ ανοιχτός διαγωνισμός. Το τελευταίο διάστημα έχει στηθεί ένα ολόκληρο δίκτυο οργανώσεων και χορηγών για να παρακάμπτονται συστηματικά οι νόμιμες διαδικασίες».
Ερωτήματα όμως τίθενται και προς το υπουργείο Πολιτισμού: συμφώνησε η Λίνα Μενδώνη να δοθεί για «υιοθεσία» στο Ιδρυμα Λεβέντη ένας αρχαιολογικός χώρος; Γνώριζε για την ανάθεση μελέτης στο γραφείο Δοξιάδη;
Πικ νικ-φιέστα και 580 δέντρα χαμένα
Ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης επισήμανε με δημόσιες δηλώσεις του πριν από μερικές μέρες ότι δεν πρόκειται να κοπούν δέντρα από το Αρχαιολογικό Αλσος. «Από τα ψέματα κάποιων ότι θα κοπούν δέντρα η μύτη τους θα φτάσει απέναντι» είπε χαρακτηριστικά μπροστά στις κάμερες. Παρ’ όλα αυτά, οι δύο αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής υποδεικνύουν διαφορετικούς σχεδιασμούς. Το κόστος για την «κοπή ή εκρίζωση» των δέντρων αποτυπώνεται και σε πίνακες όπου δίνεται ο αναλυτικός προϋπολογισμός των υποέργων κατά ομάδες εργασιών. «Η πρώτη απόφαση στις 27 Απριλίου 2021 με την ένδειξη “εξαιρετικά επείγον” ενέκρινε την προγραμματική σύμβαση μαζί με το κοστολόγιο των εργασιών. Υπενθυμίζουμε ότι το δημοτικό συμβούλιο και οι παρατάξεις δεν είχαν ενημερωθεί γι’ αυτό ούτε στη συνεδρίαση της προηγούμενης ημέρας! Ο δήμαρχος οφείλει να απαντήσει εάν ισχύει η απόφαση της δεύτερης Οικονομικής Επιτροπής στις 4 Οκτωβρίου 2021 –ύστερα από διόρθωση ποσών του υπουργείου Πολιτισμού– στην οποία επίσης κοστολογείται η κοπή – εκρίζωση – μεταφορά 580 δέντρων από τους χώρους του Γυμνασίου – Παλαίστρας και του Περιστυλίου. Επιπλέον, οφείλει να ξεκαθαρίσει αν ισχύει ή έχει καταργηθεί η απόφαση της Περιφέρειας Αττικής στις 18 Μαΐου 2021 με την οποία εγκρίνεται με την προγραμματική σύμβαση η κοστολόγηση της κοπής δέντρων» προσθέτει στο Documento μέλος της λαϊκής συνέλευσης των κατοίκων.
Στο πλαίσιο της διαφήμισης για τα προγραμματιζόμενα έργα ανάπλασης ο Δήμος Αθηναίων διοργάνωσε μια επικοινωνιακή φιέστα –urban πικ νικ όπως ονομάστηκε– στο πάρκο της Ακαδημίας ανήμερα της Εργατικής Πρωτομαγιάς. Το μεσημέρι συλλογικότητες και άτομα από την περιοχή διοργάνωσαν παρέμβαση αντιπληροφόρησης, μοίρασαν έντυπο υλικό και ενημέρωσαν από το μικρόφωνο για τις επιθέσεις που δέχονται το τελευταίο διάστημα οι δημόσιοι χώροι της Αθήνας, ενώ ομάδες ακροδεξιών έκαναν την εμφάνισή τους για εκφοβισμό προς το τέλος της μέρας. Επιπλέον, τις τελευταίες ημέρες κάτοικοι καταγγέλλουν ότι δυνάμεις της ομάδας ΔΕΛΤΑ μπαίνουν με τις μηχανές τους ακόμη και μες στο Αρχαιολογικό Πάρκο προκειμένου να πραγματοποιήσουν ελέγχους. Οι τακτικές αυτές «εμφανίσεις» γίνονται με παρότρυνση της δημοτικής αρχής προκειμένου να αλλάξει η φυσιογνωμία του χώρου.
«Ο Κώστας Μπακογιάννης έχει βάλει στο μάτι τους λόφους, τα πάρκα, τα άλση και το πράσινο της πόλης που με τα περίφημα “προγράμματα αναπλάσεων” που προωθεί θέλει να μετατρέψει σε εμπορικούς χώρους, αυλές των τουριστικών-ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και των νέων επενδυτών-εκμεταλλευτών του δημόσιου χώρου» αναφέρει η ανακοίνωση των κατοίκων.