Ο Ελληνισμός είναι μια έννοια, στην οποία εμπεριέχονται οι βάσεις των πανανθρώπινων αξιών, τα δημοκρατικά ιδεώδη και κυρίως ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, γλώσσας ή θρησκείας.
Μία εκ των σπουδαιότερων παροικιών της Ελληνικής Διασποράς, είναι αυτή της Αλεξανδρείας Αιγύπτου, που ιδρύθηκε το 1843, με πρωτοβουλία του πρώτου Γενικού Προξένου της Ελλάδας Μιχαήλ Τοσίτσα. Την εποχή που το μεταναστευτικό ρεύμα προς την Αλεξάνδρεια άρχισε να μεγαλώνει, ιδρύεται η «Τοσιτσαία Σχολή» (Σχολείο Αρρένων, Παρθεναγωγείο), όπου σήμερα στεγάζεται το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής ενώ έμπροσθεν του οικοπέδου είχε ανεγερθεί πριν από 168 χρόνια η πρώτη κοινοτική εκκλησία, η «Εκκλησία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου». Η οικοδόμηση του ναού διήρκεσε εννέα χρόνια και τα έξοδα καλύφτηκαν από εράνους. Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας κατέβαλε το ποσό που χρειάστηκαν οι εικόνες του Εορτολογίου, οι οποίες παραγγέλθηκαν στη Ρωσία και δώρησε ή συνέβαλε να δωρηθούν οι δέκα Δεσποτικές εικόνες του τέμπλου του Ναού. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν την 25η Μαρτίου 1856. Αρχιτέκτονας του ναού ήταν ο Ερμέτες Πιερρότης, ενώ σύμφωνα με τα αρχεία για την ολοκλήρωση του ναού εργάστηκε και ο αρχιτέκτονας Λούκοβιτς.
Ο Ιερός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου κατέστη μέχρι σήμερα ο Καθεδρικός Ιερός Ναός της Αλεξανδρινής Παροικίας . Ηταν, είναι και θα παραμείνει το σύμβολο του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, καθώς αποτελεί τον μεγαλύτερο και σημαντικότερο Ναό σε όλη την Αφρική!
Ο χρόνος όμως είναι ανηλεής. Ιδιαίτερα σε πόλεις που βρέχονται από θάλασσα όπως η Αλεξάνδρεια, άφησε γερά τη σφραγίδα του, με έντονα τα σημάδια της φθοράς στον ιστορικό Ναό. Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας το έτος 2001 έλαβε την απόφαση από κοινού με τον αείμνηστο τότε Πρόεδρο του Κοινωφελούς Ιδρύματος “Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης” Στέλιο Παπαδημητρίου να ανακαινιστεί ο Ευαγγελισμός.
Τα έργα διήρκεσαν δύο χρόνια από το 2002 μέχρι και το 2004 και τα Θυρανοίξια του ναού τελέσθηκαν την 25η Μαρτίου 2006, υπό του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου και του Αλεξανδρινού Προκαθημένου κ.κ. Θεοδώρου Β’, παρόντος του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Καρόλου Παπούλια.
Από τότε ο ναός διατηρεί την παλαιά του αίγλη και συγκεντρώνει τους εναπομείναντες Έλληνες, αλλά και τους περιηγητές από την Ελλάδα και άλλα μέρη της γης, κυρίως τους παλιούς Αλεξανδρινούς και εν γένει Αιγυπτιώτες που επισκέπτονται την Αλεξάνδρεια.
Δυστυχώς όμως, εν έτει 2024 ο Καθεδρικός Ιερός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου εκπέμπει για άλλη μια φορά SOS.
Μόνο που αυτή τη φορά η ανάγκη διάσωσής του απαιτεί άμεση λύση, καθώς καθίσταται πλέον επικίνδυνος εξαιτίας της πτώσης υλικών από την οροφή του, τα δε καμπαναριά του έχουν υποστεί φθορές ιδιαίτερα σοβαρές.
Η μη ανακαίνισή του ενδεχομένως, να οδηγήσει τον Ευαγγελισμό στο οριστικό κλείσιμό του, αν δεν αποκατασταθούν άμεσα οι ζημίες που έχει υποστεί.
Το έτος 2024 κλείνουν 168 χρόνια από τα εγκαίνια του Ναού και 180 χρόνια από την άδεια οικοδόμησής του.
Θεωρώ χρέος του Ελληνισμού όπου γης, ιδιαίτερα της ελληνικής πολιτείας, να μεριμνήσουν για να διασωθεί ο τόπος συνάθροισης των πιστών της Αλεξανδρινής Παροικίας, που αποτελεί και ένα ιερό μνημείο αρχιτεκτονικής και ιστορικών καταβολών της Ορθοδοξίας.
Εμείς ως Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας δίνουμε αυτό τον αγώνα. Ας ελπίσουμε ότι σ αυτή την προσπάθεια δεν θα μείνουμε μόνοι χωρίς συμμάχους.
* O Ανδρέας Βαφειάδης είναι Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας Αιγύπτου
