Μια συζήτηση με γονείς μαθητών και μαθητές λυκείου στου Ζωγράφου καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η δημόσια παιδεία βρίσκεται σε λάθος χέρια
Σε μια γειτονιά του Δήμου Ζωγράφου γονείς από τέσσερα λύκεια της περιοχής, υποστηρικτές της δημόσιας εκπαίδευσης –και όχι από ανάγκη– μιλούν για την απαξίωση της δημόσιας παιδείας αλλά και την ανισότητα μεταξύ των δημόσιων και των ιδιωτικών σχολείων και ιδρυμάτων, λέγοντας ότι αυτό το θλιβερό αποτέλεσμα προέκυψε έπειτα από πολυετή «προσπάθεια» των κυβερνήσεων.
Γονείς και μαθητές του λυκείου μιλούν στο Documento για τους προβληματισμούς τους για την πορεία που έχει πάρει η δημόσια παιδεία, για την εξίσωση των πτυχίων των κολεγίων με αυτά των ΑΕΙ αλλά και για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Διαφορετικές απόψεις και θέσεις ανθρώπων που ζουν σε μια γειτονιά, με ίδιο κοινωνικό status πάνω κάτω, στους οποίους το εκπαιδευτικό σύστημα επιβάλλει να πληρώνουν κάθε μήνα από 300 έως 450 ευρώ σε φροντιστήριο ώστε τα παιδιά τους να κερδίσουν την πολυπόθητη θέση σε ένα δημόσιο πανεπιστήμιο. Αγωνία και θύμος τόσο για την αδικία που προκαλεί η εξίσωση των πτυχίων των κολεγίων με εκείνα των δημόσιων πανεπιστημίων όσο και για τον συνυπολογισμό των επιδόσεων των μαθητών και στις τρεις τάξεις του λυκείου για την εισαγωγή τους στην ανώτατη εκπαίδευση. Αν σε κάτι συμφωνούσαν όλοι πάντως, είναι ότι οι συνεχόμενες αλλαγές στην παιδεία δεν είχαν ποτέ γνώμονα το ίδιο το επίπεδο και την ποιότητα της εκπαίδευσης.
Αδιαφορία ή παραίτηση;
Και οι τέσσερις γονείς συμμετέχουν ενεργά στους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων με στόχο να αντιδρούν στα κακώς κείμενα της δημόσιας εκπαίδευσης. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με όλους. «Καλεί συνέλευση ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων για σημαντικά θέματα που αφορούν τα παιδιά μας και από τους 500 γονείς έρχονται μόνο οι 20» λέει η Βασιλική Τρανουλίδη, μητέρα τριών παιδιών. «Πολλοί δεν έρχονται να πάρουν τους βαθμούς των παιδιών τους και καταλήγει το παιδί να ζητάει από τον διευθυντή να τους δει» προσθέτει ο Γιάννης Μπουνάκος, πατέρας δύο κοριτσιών.
Ολη αυτή η αδιαφορία, που δεν αφορά βέβαια το σύνολο των γονέων, περνάει και στα παιδιά, τα οποία δεν έχουν καμία ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις με τον νόμο του υπουργείου Παιδείας και τις επιπτώσεις που έχει η εφαρμογή του στο μέλλον τους.
Κολέγιο αντί για επαρχία
Ο Γ. Μπουνάκος αποφοίτησε από κολέγιο στην Ελλάδα το 1989. «Τότε έπρεπε να πας και έναν χρόνο σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού αναγνωρισμένο από το ΔΙΚΑΤΣΑ για να αναγνωριστεί το πτυχίο σου» λέει στο Documento. Οι σκέψεις που κάνει για την κόρη του, η οποία τώρα πηγαίνει στη Β΄ λυκείου και σύμφωνα με τα λεγόμενά του είναι μέτρια μαθήτρια, είναι να πάει σε ένα κολέγιο μόλις τελειώσει το λύκειο «επειδή είναι πιθανό να μην μπορέσει να μπει στη σχολή που θέλει λόγω της βαθμολογίας της και υπάρχει το ενδεχόμενο να περάσει σε άλλη σχολή που δεν θα την εκφράζει. Παράλληλα θα επιβαρυνθεί και η οικογένειά μας με 1.000 ευρώ τον μήνα για να ζει το παιδί στην επαρχία. Η λύση του κολεγίου μετά και την εξίσωση των πτυχίων φαντάζει ελκυστική».
Αυτή η διαδρομή αποτελεί μονόδρομο για πολλές οικογένειες, εξηγούν οι γονείς. «Οταν υπολογίζεται ο βαθμός και των τριών τάξεων του λυκείου, αυτό απευθείας σημαίνει ότι ενισχύονται οι ώρες των φροντιστηρίων διότι το παιδί πρέπει να αριστεύσει για να μπορέσει να περάσει στην Αθήνα ώστε η οικογένεια να μπορεί να το αντέξει οικονομικά» λέει η Β. Τρανουλίδη.
Οι ώρες του φροντιστηρίου φτάνουν και τις δέκα την εβδομάδα. «Επτά με δέκα ώρες την εβδομάδα υπολογίζεται ότι πάνε τα παιδιά φροντιστήριο και κάθε Κυριακή έχουν και διαγωνίσματα στα φροντιστήρια» λέει ο Γιώργος Βαρελάς, γονιός
δύο παιδιών, ο οποίος βλέποντας τον αγώνα που κάνουν τα δικά του αλλά και τα άλλα παιδιά για να πετύχουν τον στόχο τους αναρωτιέται πώς μπορεί το υπουργείο να εξισώνει τα πτυχία των κολεγίων με εκείνα των ΑΕΙ: «Οταν το Μετσόβιο βρίσκεται ψηλά στην κατάταξη των καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου, πώς μπορεί να μπει στη ζυγαριά με ένα κολέγιο;».
Ολοι οι παρευρισκόμενοι μιλούν για τα αντικρουόμενα μηνύματα που στέλνει το υπουργείο Παιδείας με τις επιλογές του και τα σχέδιά του: «Από τη μια πλευρά για να μπεις σε ΑΕΙ πρέπει να είσαι άριστος και υπολογίζονται οι επιδόσεις στα τρία χρόνια του λυκείου σε ένα λύκειο που έχει απαξιωθεί με τις ελλείψεις σε καθηγητές κ.ά. Και από την άλλη πλευρά δίνεις τις ίδιες ευκαιρίες σε παιδιά με πολύ χαμηλό βαθμό τα οποία γνωρίζοντας ότι θα πάνε σε κολέγιο δεν ασχολούνται με τις επιδόσεις τους στο λύκειο. Αυτά τα παιδιά στο τέλος θα έχουν ισότιμο πτυχίο με εκείνα που διαβάζουν νυχθημερόν».
«Σφαγή» για τον βαθμό!
Ενα ακόμη πρόβλημα που θα προκύψει είναι η στάση τόσο των γονιών όσο και των καθηγητών όταν από τον βαθμό θα κρίνεται κατά ένα ποσοστό η εισαγωγή των παιδιών στα ΑΕΙ. «Αυτό το μέτρο θα προκαλέσει μεγάλες εντάσεις μεταξύ γονιών και καθηγητών και μεγάλη ανισότητα μεταξύ μαθητών δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων» λέει η Β. Τρανουλίδη. Οπως εξηγεί, «άμα ο βαθμός ενός καθηγητή επηρεάσει αρνητικά και μειώσει τα μόρια εισαγωγής του παιδιού και τελικά το στείλει στη Θεσσαλονίκη αντί στην Αθήνα και αναγκάσει την οικογένεια να πληρώνει 1.000 ευρώ τον μήνα για να καλύψει τις ανάγκες του παιδιού, τότε όλες οι αντιδράσεις από την πλευρά των γονιών είναι πιθανές».
Ποια λύκεια, ποιοι καθηγητές
Η κουβέντα φούντωσε όταν τέθηκε το θέμα της αξιολόγησης των καθηγητών από τη δυναμική Β.Π., μαθήτρια Β΄ λυκείου, η οποία παρενέβη στη συζήτηση με ένταση και είπε «πρέπει να αλλάξουν πολλά στην παιδεία», βάζοντας το ζήτημα της διάθεσης των καθηγητών για μάθημα και της κακής συμπεριφοράς τους. «Υπάρχουν καθηγητές που δεν θέλουν να κάνουν μάθημα σε παιδιά, που δεν τους αρέσει αυτή η δουλειά και το αποτέλεσμα είναι να επικρατεί χάος» επισημαίνει. Η Β.Π. μιλάει για την ανεπάρκεια κάποιων καθηγητών να προσεγγίσουν τα παιδιά και για την ικανότητα άλλων που καταφέρνουν με τη συμπεριφορά τους να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των μαθητών.
Οι γονείς μιλούν για τις συνθήκες υπό τις οποίες μπορεί να γίνει η αξιολόγηση και για τις παγίδες που μπορεί να εμπεριέχει αυτή η διαδικασία. «Δεν θέλουμε να χάσει τη δουλειά του κανένας άνθρωπος, ωστόσο υπάρχουν εκπαιδευτικοί που αντιμετωπίζουν ακόμη και ψυχολογικά προβλήματα. Δεν κάνουν όλοι γι’ αυτήν τη δουλειά» εξηγούν. Από την άλλη πλευρά ο Γ. Βαρελάς δίνει τη δική του απάντηση στο ενδεχόμενο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών: «Οταν κάνει άνθρωπος την αξιολόγηση υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να μην είναι αντικειμενική».
Το μηχανογραφικό και η τράπεζα θεμάτων
Απολύτως ενάντια στην τράπεζα θεμάτων τάχθηκαν οι γονείς αναφερόμενοι στο περιστατικό του 2014. Τότε μια καταγγελία ανέφερε ότι σε μεγάλο ιδιωτικό σχολείο της Αθήνας υπήρξε παραβίαση της διαδικασίας που σχετιζόταν με την τράπεζα θεμάτων. «Να επιλέγονται τα θέματα όπως γινόταν παλιά από μια επιτροπή». Οπως εξηγούν, «είναι ο μόνος τρόπος για να υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας».
Την ίδια ώρα μίλησαν για ένα σύστημα που επιβάλλει σε 16άχρονα παιδιά να επιλέξουν κατεύθυνση ενώ δεν υπάρχουν το μάθημα και η διαδικασία επαγγελματικού προσανατολισμού. «Τον έχουν αναλάβει ορισμένα φροντιστήρια» λένε οι γονείς. Χαρακτηριστικές είναι οι αντιδράσεις και οι απαντήσεις των μαθητών Β΄ λυκείου στην ερώτηση αν έχουν αποφασίσει τι επάγγελμα θα ακολουθήσουν. Στην πλειονότητά τους απάντησαν «δεν ξέρω, δεν είμαι σίγουρος/η ακόμη».
Οι γονείς επισημαίνουν ότι η διαδικασία της επιλογής σχολών που δεν εκφράζουν τα παιδιά πρέπει να σταματήσει. «Συμπληρώνουν σχολές για να περάσουν σε κάποια μόνο και μόνο για να λένε ότι κάπου μπήκαν» επισημαίνουν, μιλώντας παράλληλα και για την απαξίωση των ΕΠΑΛ από τους ίδιους τους γονείς. «Φταίμε και οι γονείς όταν μιλάμε στα παιδιά απαξιωτικά για τα επαγγελματικά λύκεια» λέει η Β. Τρανουλίδη. «Τα ΕΠΑΛ έχουν απαξιωθεί πολλά χρόνια από το ίδιο το υπουργείο Παιδείας» συμπληρώνουν οι υπόλοιποι.