Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και η Περιφέρεια Αττικής, διοργάνωσαν την Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2018, λαϊκό αγώνα δρόμου μήκους 14,1 χιλιομέτρων, υπό τον τίτλο «ΑΓΩΝΑΣ ΔΡΟΜΟΥ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ: ΜΠΛΟΚ 15 (ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ) – ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ». Η διοργάνωση αυτή εντάσσεται στον κύκλο δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων υπό τον γενικό τίτλο «Η ΑΘΗΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ», με αφορμή την 12η Οκτωβρίου, ημέρα απελευθέρωσης της Αθήνας το 1944 από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.
Η εκκίνηση δόθηκε από τον Αναπληρωτή Υπουργό Εθνικής Άμυνας Παναγιώτη Ρήγα, στις 09.15 το πρωί, μπροστά από το κτήριο των μελλοθανάτων ΜΠΛΟΚ-15 εντός του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου «ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ Α’» και ο τερματισμός έγινε στον τόπο εκτελέσεων στο Σκοπευτήριο Καισαριανής, μπροστά στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, ακολουθώντας τη συνήθη διαδρομή που επέλεγαν τα γερμανικά καμιόνια για να μεταφέρουν τους μελλοθανάτους αγωνιστές. Μετά τον τερματισμό οι συμμετέχοντες επισκέφθηκαν τον χώρο εκτελέσεων και κατέθεσαν λουλούδια.
Στον αγώνα δρόμου πήραν μέρος και τερμάτισαν 320 δρομείς ανάμεσα τους πολλοί σπουδαστές στρατιωτικών σχολών καθώς και στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.
Οι τρεις πρώτοι στην κατηγορία των ανδρών είναι: Πρώτος ο ΕΠΟΠ Λοχίας Κωνσταντίνος Δρόσος με χρόνο 49 λεπ. και 54″. Δεύτερος ο Γεώργιος Ρουκλιώτης με χρόνο 52 λεπτ. και 15″. Τρίτος ο Αλέξης Γωργούλιας με χρόνο 57 λεπ. και 17″.
Οι τρεις πρώτες στην κατηγορία των γυναικών είναι: Πρώτη η Αλεξάνδρα Παναγιώτου με χρόνο 1 ώρα 5 λεπ. και 49″. Δεύτερη η σπουδάστρια της ΣΜΥ Αντιγόνης Πολυχρονίδου με χρόνο 1 ώρα 7 λεπ. και 45″.Τρίτη η Μαρίνα Τερζή με χρόνο 1 ώρα 9 λεπ. και 28″.
Την τεχνική υποστήριξη του αγώνα είχε η Γραμματεία του ΑΣΑΕΔ (Ανώτατο Συμβούλιο Αθλητισμού Ενόπλων Δυνάμεων) σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής. Οι δρομείς ήταν φορείς των μηνυμάτων που πετούσαν από τα γερμανικά καμιόνια οι μελλοθάνατοι, καθώς στη φανέλα τους μαζί με τον αριθμό συμμετοχής τους ήταν τυπωμένα τα μηνύματα των αγωνιστών.
Στην τελετή εκκίνησης στο Χαϊδάρι και στην τελετή τερματισμού παρέστησαν ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας Παναγιώτης Ρήγας, ο Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρης Βίτσας, ο Σπύρος Τζόκας Αντιπεριφερειάρχης Δυτικού Τομέα Αττικής, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Μπαλάφας, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Χαρά Καφαντάρη, Χρυσοβαλάντης Αθανασίου εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, ο Θεόδωρος Σπηλιόπουλος δημοτικός σύμβουλος και επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Χαϊδαρίου “Πολίτες σε Δράση” και άλλοι. Επίσης παρευρέθηκαν, ο Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Φλώρος Υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ ως εκπρόσωπος του Α/ΓΕΕΘΑ, ο Υποστράτηγος Απόστολος Περβολαράκης (Δ/ντης ΓΕΣ/ΔΔΒ) ως εκπρόσωπος του Α/ΓΕΣ, ο Υποπτέραρχος (Ι) Θεόδωρος Λάγιος ως εκπρόσωπος του Α/ΓΕΑ, ο Υποναύαρχος Ιωάννης Παξιβανάκης ΠΝ ως εκπρόσωπος του Α/ΓΕΝ, ο Υποστράτηγος Παναγιώτης Ντζιοβάρας εκ μέρους του Αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ., από το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ) ο Αριστομενης Συγγελάκης και ο Αντιστράτηγος ε.α. Δημήτρης Αλευρομάγειρος.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας Παναγιώτης Ρήγας στο χαιρετισμό που απηύθυνε κατά την τελετή έναρξης στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου ανέφερε:
«Κυρίες και κύριοι,
Φίλοι δρομείς,
Εδώ, σε αυτό τον ιστορικό χώρο του Στρατοπέδου Χαϊδαρίου, για τρίτη συνεχή χρονιά λαμβάνει χώρα μια εκδήλωση μνήμης και τιμής που μας συνδέει σαν χρυσή κλωστή με την ιστορία και τους αγώνες του λαού μας.
Η εκδήλωση αυτή πλέον γίνεται θεσμός και θα πραγματοποιείται κάθε χρόνο για να αποδίδει τη δέουσα τιμή σε όσους έδωσαν τη ζωή τους για ανώτερα ιδανικά.
Αλλά και για να εισπράττουμε τιμή, με την παρουσία μας εδώ και με τη συμμετοχή όλων σας στον αγώνα δρόμου, από το περίσσευμα μεγαλείου αυτών των ανθρώπων.
Με τον αγώνα δρόμου που θα ακολουθήσει, πάνω στη διαδρομή, πάνω στα χνάρια των αγωνιστών που οδηγούνταν στο εκτελεστικό απόσπασμα, δηλώνουμε ένα ηχηρό ΠΑΡΩΝ στο προσκλητήριο ιστορικής μνήμης και τιμής, σε όσους έχυσαν το αίμα τους για να ποτίσουν το μεγάλο δέντρο της λευτεριάς.
Το Στρατόπεδο του Χαϊδαρίου, το εμβληματικό κτίριο του ΜΠΛΟΚ 15, τα 14 χιλιόμετρα της διαδρομής από το Χαϊδάρι στην Καισαριανή έχουν ένα πολύ μεγάλο φορτίο, συναισθηματικό, ιστορικό και πολιτικό.
Εδώ, ανέπνευσαν «για τελευταία φορά το μυρωμένο ελληνικό αέρα», όπως έγραφε στο σημείωμά που πέταξε στο δρόμο προς την Καισαριανή ο Νίκος Γλέζος.
Από δω, πέρασε ο 14χρονος Ανδρέας Λυκουρίνος παραγγέλνοντας: «Μη λυπάστε! Πεθαίνω για τη Λευτεριά και την Πατρίδα».
Εδώ ακριβώς, είναι ο χώρος, όπου ο Ναπολέων Σουκατζίδης, αρνήθηκε να αφαιρεθεί το όνομά του από τη λίστα των μελλοθανάτων και δεν δέχθηκε να εκτελεστεί άλλος στη θέση του.
Αγαπητοί φίλοι,
Η Ιστορία είναι ένα μεγάλο σχολείο, με μαθητές όλη την κοινωνία και δασκάλους όλους αυτούς τους αγωνιστές, που έδωσαν ό,τι πολυτιμότερο είχαν στον κοινό αγώνα για ελευθερία, κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα και αδελφοσύνη.
Προστατεύουμε αυτό το μνημείο με δέος και με σεβασμό, ώστε να λειτουργεί σαν ένα μεγάλο ανοιχτό σχολείο ιστορίας.
Εδώ ακριβώς, μπορεί κάποιος να πάρει μαθήματα πραγματικού πατριωτισμού, δημοκρατίας και αγώνα ενάντια στο φασισμό.
Δεν μπορούμε, αλλά ούτε και πρέπει να επιτρέψουμε στη λήθη να δώσει έδαφος στην αναβίωση φασιστικών και ναζιστικών φαινομένων.
Με εκδηλώσεις σαν κι αυτή συμβάλουμε στην αντιφασιστική θωράκιση της κοινωνίας μας και κυρίως της νέας γενιάς.
Το Στρατόπεδο Χαϊδαρίου στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής, από τον Σεπτέμβριο του 1943 έως την απελευθέρωση στις 12 Οκτωβρίου 1944, λειτουργούσε σαν στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Οι εκτελέσεις στην Καισαριανή ξεπέρασαν τις 700 και οι περισσότεροι είχαν περάσει από το Χαϊδάρι.
Από εδώ πέρασαν πάνω από 21.000 κρατούμενοι, ανάμεσά τους και οι Έλληνες Εβραίοι, που από το Χαϊδάρι οδηγήθηκαν σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης.
Εδώ συγκεντρώθηκαν οι 200 κρατούμενοι κομμουνιστές, γνωστοί ως Ακροναυπλιώτες, που την Πρωτομαγιά του 1944 εκτελέστηκαν στην Καισαριανή. Είχαν φυλακιστεί στην Ακροναυπλία από την μεταξική δικτατορία και στη συνέχεια παραδόθηκαν στις δυνάμεις κατοχής.
Πρόκειται για μια μελανή σελίδα της ιστορίας μας.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει το ότι Έλληνες πολιτικοί κρατούμενοι παραδόθηκαν στους κατακτητές από τις ελληνικές αρχές πριν φύγουν για τη Μέση Ανατολή.
Κυρίες και κύριοι,
Οι πρωτοβουλίες ανάδειξης της ιστορικής μνήμης, από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, δεν αποτελούν μια τυπική δραστηριότητα, αλλά συνδέονται με την ίδια την έννοια και το περιεχόμενο της Εθνικής Άμυνας.
Χωρίς ιστορική και εθνική μνήμη η Εθνική Άμυνα στερείται ουσιαστικού περιεχομένου.
Άρρηκτα δεμένη με την ιστορική μνήμη είναι και η εκκρεμότητα των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα που αποτελεί μια ενεργή διεκδίκηση.
Μια εκκρεμότητα, που η τακτοποίησή της πρέπει να ενδιαφέρει και την ίδια τη γερμανική κυβέρνηση, ως στοιχείο συνεισφοράς σε μια δημοκρατική και ειρηνική Ευρώπη.
Φίλες και φίλοι δρομείς,
Εδώ οι μελλοθάνατοι, πριν επιβιβαστούν στα γερμανικά καμιόνια, αποχαιρετούσαν τους συντρόφους τους τραγουδώντας το «έχε γειά καημένε κόσμε» και έψαλαν τον Εθνικό Ύμνο.
Όσοι τρέξετε, θα είστε οι φορείς των μηνυμάτων που πετούσαν στους δρόμους οι μελλοθάνατοι, τα οποία είναι γραμμένα μαζί με τον αριθμό συμμετοχής.
Σας ευχαριστώ όλους, καλό αγώνα!»