Στην κλιμάκωση των κινητοποιήσεών τους για τη διεκδίκηση των επικουρικών ενισχύσεων που ελάμβαναν μέχρι πρότινος προχωρούν οι συνταξιούχοι της Εθνικής Τράπεζας.
Ειδικότερα, το διοικητικό συμβούλιο του Συλλόγου Συνταξιούχων της ΕΤΕ αποφάσισε την κατάθεση μηνυτήριας αναφοράς κατά του διευθύνοντος συμβούλου Λεωνίδα Φραγκιαδάκη προσωπικά και αγωγών κατά μελών της διοίκησης της τράπεζας.
Ως ημερομηνία επίδοσης των αγωγών καθορίστηκε το αργότερο η 15η Ιανουαρίου, δηλαδή λίγο πριν από την κρίσιμη ημερομηνία εκδίκασης της κύριας δίκης των σχετικών ασφαλιστικών μέτρων, τη 17η Ιανουαρίου.
Εντονο παρασκήνιο
Σε κρίσιμο σημείο βρίσκονται πλέον οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για τον Λογαριασμό Επικούρησης των συνταξιούχων της Εθνικής Τράπεζας (ΛΕΠ-ΕΤΕ), που από το 1949 ενίσχυε σημαντικά το εισόδημά τους, αλλά πλέον με μονομερή απόφαση της διοίκησης Φραγκιαδάκη δεν καταβάλλεται. Υπάρχουν πυρετώδεις διεργασίες στο παρασκήνιο με πρωτοβουλία κυρίως των συλλόγων συνταξιούχων και ορισμένων εργαζομένων αλλά και αλλεπάλληλες συναντήσεις με κυβερνητικούς παράγοντες (Δραγασάκης, Πετρόπουλος).
Η διοίκηση της Εθνικής αρνείται την ετήσια ενίσχυση του ΛΕΠ-ΕΤΕ με 100 εκατ. ευρώ ετησίως επικαλούμενη την εξανέμιση των αποθεματικών του. Οι συνταξιούχοι αντιπαραθέτουν:
* Οι 16.500 δικαιούχοι του ΛΕΠ-ΕΤΕ εργάστηκαν και μέχρι 35 χρόνια καταβάλλοντας αδιαλείπτως την εισφορά τους (3,5% επί των μεικτών αποδοχών) ενώ για την ίδια περίοδο και η τράπεζα κατέβαλε τη δική της συμμετοχή βάσει των συμφωνημένων. Υπενθυμίζεται ότι δεν υπήρξε ποτέ κρατική χρηματοδότηση του λογαριασμού.
* Οι αιτίες εξανέμισης των αποθεματικών του ΛΕΠ-ΕΤΕ είναι αποκλειστικά ευθύνη της διοίκησης της τράπεζας καθώς επί της ουσίας αυτή τον διαχειριζόταν, με πλέον καταστροφική πράξη τη συνεχή χρηματοδότηση των αλλεπάλληλων ανακεφαλαιοποιήσεων που οδήγησε λόγω του μεγάλου dilution στην απίσχναση του χαρτοφυλακίου του λογαριασμού. Επίσης ο μεγάλος αριθμός εθελουσίων εξόδων με πλήρη συνταξιοδοτικά δικαιώματα συνέτεινε επίσης προς την ίδια κατεύθυνση.
Στο προ δεκαπενθήμερου αναλυτικό ρεπορτάζ του Documento παρουσιάσαμε τις ιδιομορφίες και τη νομική υπόσταση του λογαριασμού. Ο ΛΕΠ-ΕΤΕ είναι λογαριασμός επικούρησης χωρίς νέους ασφαλισμένους, καθώς οι νέοι εργαζόμενοι της Εθνικής Τράπεζας από το 2005 υπάγονται με βάση τον νόμο 3371/2005 για επικουρική σύνταξη στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ) χωρίς να καταβάλλουν πρόσθετη εισφορά. Επομένως ο ΛΕΠ-ΕΤΕ είναι κλειστό σύστημα χωρίς την εισροή νέων εργαζομένων – ασφαλισμένων, με την αναλογία ασφαλισμένων προς συνταξιούχους να φθίνει αφού ήδη οι συνταξιούχοι ανέρχονται σε 16.500, αριθμός που είναι υπερτριπλάσιος των ασφαλισμένων του.
Τα εναλλακτικά σενάρια
Μεταξύ των εμπλεκομένων (με την εξαίρεση της διοίκησης της ΕΤΕ) αναπτύσσεται γόνιμος διάλογος και διατυπώνονται σενάρια και προτάσεις. Κεντρικό θέμα στις διαβουλεύσεις αποτελεί το αν είναι επιθυμητό ο ΛΕΠ-ΕΤΕ να διατηρήσει την παρούσα μορφή του ή όχι και τι συνεπάγεται το «άνοιγμα» του συστήματος.
Ενα πρώτο σενάριο βασίζεται στη διατήρηση της υπάρχουσας δομής με παράλληλο άνοιγμα του κλειστού συστήματος σε ευρύτερο αριθμό ασφαλισμένων. Το βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζει σήμερα ο ΛΕΠ-ΕΤΕ είναι το γεγονός ότι πρόκειται για κλειστό σύστημα το οποίο και στερείται νέους πόρους που θα εξασφάλιζαν τη βιωσιμότητά του. Η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους βρίσκεται ήδη σε αρνητικό πρόσημο και εξ αυτής της παραμέτρου καθίσταται αναγκαία και συνεχώς αυξανόμενη η ανάγκη συμμετοχής της τράπεζας στη χρηματοδότηση των παροχών. Στην επιλογή του ανοίγματος του υπάρχοντος συστήματος θα είναι δυνατόν να εισρεύσουν μέσω εισφορών νέα κεφάλαια στον ΛΕΠ-ΕΤΕ με συνέπεια να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα με χαμηλότερες ανάγκες χρηματοδότησης από την τράπεζα.
Ενα δεύτερο σενάριο είναι αυτό της συνολικής ένταξης του ΛΕΠ-ΕΤΕ στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης & Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ). Η επιλογή ένταξης του ΛΕΠ-ΕΤΕ στο ΕΤΕΑΕΠ εξασφαλίζει την εισδοχή του λογαριασμού σε ανοιχτό σύστημα που τροφοδοτείται συνεχώς από τις εισφορές του συνόλου των μισθωτών εργαζομένων και εξασφαλίζει τη χορήγηση των παροχών εσαεί. Στην περίπτωση αυτή οι παροχές του ΛΕΠ-ΕΤΕ τίθενται υπό κρατική εγγύηση ως συμβαίνει με το σύνολο των επικουρικών συντάξεων. Η χρηματοδότηση από την τράπεζα πλέον αποδίδεται απευθείας στο ΕΤΕΑΕΠ, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τις εισφορές των «παλαιών» εργαζομένων.
Το τρίτο σενάριο προβλέπει την ένταξη των συνταξιούχων και των «παλαιών» εργαζομένων στο ΕΤΕΑΕΠ και τη διατήρηση του ΛΕΠ-ΕΤΕ ως συμπληρωματικού πυλώνα. Η υλοποίηση του σεναρίου αυτού δίνει τη δυνατότητα του συνδυασμού των λύσεων και εξασφαλίζει τόσο την απρόσκοπτη καταβολή των παροχών όσο και τη συνέχιση της ύπαρξης του ΛΕΠ-ΕΤΕ μέσω της μετατροπής του σε τρίτο πυλώνα χορήγησης πρόσθετης παροχής. Με την εν λόγω επιλογή οι εργαζόμενοι – ασφαλισμένοι στον ΛΕΠ-ΕΤΕ και οι συνταξιούχοι εντάσσονται στο ΕΤΕΑΕΠ, οι μεν εργαζόμενοι για ποσοστό εισφορών ίσο με το ποσοστό του ΕΤΕΑΕΠ, ήτοι σήμερα 7% (3,5% + 3,5%) και από 1.1.2021 6% (3% + 3%), οι δε συνταξιούχοι για τη χορήγηση της παροχής που αντιστοιχεί στο επίπεδο εισφορών αυτού του ποσοστού με μετατροπή και επανυπολογισμό των παροχών τους. Ο ΛΕΠ-ΕΤΕ εξακολουθεί να υφίσταται με πόρο το υπόλοιπο ποσοστό των εισφορών των εργαζομένων και μικρή επιχορήγηση από την τράπεζα και χορηγεί συμπληρωματικό ποσό σύνταξης τόσο στους ήδη συνταξιούχους όσο και τους μελλοντικούς, ενώ παράλληλα ανοίγει το σύστημα με την ένταξη σε αυτόν και των ασφαλισμένων που σήμερα είναι αποκλειστικά ασφαλισμένοι στο ΕΤΕΑΕΠ.