Πολίτες όλων των ηλικιών μένουν άγρυπνοι εδώ και πάνω από ένα μήνα και διαμαρτύρονται όλο το βράδυ έξω από τη Βουλή για τον κατ’ επίφαση περιβαλλοντικό νόμο που πέρασε εν μέσω πανδημίας η κυβέρνηση Μητσοτάκη. «Rebel for life», όπως αναγράφεται σε ένα από τα πλακάτ τους. Γι’ αυτό και οι τραμπουκισμοί που δέχτηκαν οι ειρηνικοί «επαναστάτες» από άντρες της ΕΛΑΣ, οι οποίοι τους οδήγησαν αναίτια στο τμήμα από την πρώτη ημέρα, αντί να τους αποθαρρύνουν, τους πείσμωσαν.
Όποιος έχει περάσει από το Σύνταγμα αργά τη νύχτα τον τελευταίο μήνα τούς έχει δει. Πιστοί στο ραντεβού τους, κάθε βράδυ μια μερίδα ανθρώπων συγκεντρώνεται έξω από τη Βουλή και διαμαρτύρεται για τον (αντι)περιβαλλοντικό νόμο που έχει πλέον πολιτογραφηθεί ως ο «περιβαλλοντοκτόνος» νόμος της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Ένας νόμος ο οποίος ψηφίστηκε εν μέσω πανδημίας κι ενώ προστέθηκαν περισσότερα από 60 άρθρα και αρκετές τροποποιητικές διατάξεις σε σχέση με το σχέδιο νόμου που είχε βγει σε δημόσια διαβούλευση, προκαλώντας κατακραυγή για τις φωτογραφικές διατάξεις και τις fast track διαδικασίες που ακόμη μία φορά θυσιάζουν το περιβάλλον για χάρη μεγαλοεπενδυτών.
Έναν μήνα μετά ευαισθητοποιημένοι πολίτες, άνθρωποι που στέκονται όρθιοι με πλακάτ στα χέρια ή κάθονται σε κύκλο συζητώντας, ανταλλάσσοντας απόψεις και οργανώνοντας την επόμενη μέρα, συνεχίζουν να μένουν άγρυπνοι με σκοπό να αφυπνίσουν συλλογικά τις συνειδήσεις όλων. Οι ίδιοι, όπως λένε, παρατηρούν με τρόμο τη μια φυσική καταστροφή να έρχεται μετά την άλλη ως αποτέλεσμα της παρέμβασης του ανθρώπου στη φύση, εξαιτίας της λογικής της κυριαρχίας του οικονομικού κέρδους και της άνευ ορίου κατανάλωσης.
Αντιδρούν έτσι έμπρακτα στα όσα εγκληματικά νομοθετήθηκαν από την ελληνική Βουλή και κάθονται καθημερινά μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες διαμαρτυρόμενοι κι ας έχουν δουλειά λίγες ώρες αργότερα.
Μεταμεσονύκτια συνέλευση
«Είμαστε άγρυπνοι πολίτες, ούτε καν “οι”, χωρίς άρθρο. Είμαστε απλώς πολίτες, ο καθένας με διαφορετική προϊστορία, διαφορετικές εμπειρίες και γνώσεις» λέει στο Documento ο Αγησίλαος Κουλούρης, ο οποίος συμμετέχει σε αυτή την κίνηση από την πρώτη κιόλας μέρα της δημιουργίας της, και προσθέτει: «Ερχόμαστε κάθε μέρα λίγο μετά τις 21.00. Στηνόμαστε με τα πλακάτ και τα πανό μας κατά μήκος του πεζοδρομίου μέχρι τις 00.30 και στη 1 κάνουμε την καθημερινή μας συνέλευση».
Ο ίδιος σημειώνει ότι αυτή η κίνηση πήρε ζωή τη Δευτέρα 4 Μαΐου, μία ημέρα δηλαδή πριν από την ψήφιση του περιβαλλοντικού νόμου, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε προγραμματιστεί μεγάλη συγκέντρωση από πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις και όχι μόνο. «Προς το τέλος της συγκέντρωσης κάποια άτομα είπαμε να διοργανώσουμε συνέλευση πολιτών στην οποία συζητήθηκαν τα επόμενα βήματά μας και εκεί ήταν που ακούστηκε η ιδέα για ολονύκτια διαμαρτυρία, η οποία και υλοποιήθηκε» αναφέρει.
Πολλοί τους κοιτούν με απορία, άλλοι με θαυμασμό, ενώ κάποιοι άλλοι, μην μπορώντας να κατανοήσουν ουσιαστικά τη δύναμη της κίνησης αυτής, τους χλευάζουν. Ένα βράδυ μάλιστα, κάποιοι πέρασαν από μπροστά τους, μέσα σε ένα αυτοκίνητο και τους πέταξαν αυγά. Παρά την κούραση και τις λίγες ώρες ύπνου, δεν πτοούνται. Βρίσκονται καθημερινά εκεί ενώ κάθε μέρα καινούρια άτομα προσθέτονται στην κίνηση αυτή.
Κίνηση ανθρώπων με φόντο το περιβάλλον
Ωστόσο οι ίδιοι δεν περιορίζονται μόνο σε θέματα που αφορούν τη φύση, αλλά επεκτείνονται και σε πιο κοινωνικά ζητήματα, τα οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, αφού αφορούν τη συμπεριφορά του ανθρώπου και την τάση του να κυριαρχεί σε οτιδήποτε εμφανίζεται μπροστά του. Με αυτό τον τρόπο και με φόντο το περιβάλλον δημιουργείται μια κίνηση ανθρώπων που προβληματίζονται, δεν εφησυχάζουν και λειτουργούν με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες, με πρώτο μέλημα τον σεβασμό προς όλους και όλα.
«Το πρόβλημα που υπάρχει πίσω από τον περιβαλλοντικό νόμο είναι η κυριαρχία επί του περιβάλλοντος, επί των ζωών. Αν κυριαρχείς στο περιβάλλον, κυριαρχείς και στον άνθρωπο. Θέλουμε να αλλάξουμε όλον αυτό τον κύκλο της κυριαρχίας, της βίας, της επιβολής. Προσπαθούμε να φτιάξουμε έναν χώρο όπου στόχος δεν θα είναι μόνο το περιβάλλον, αλλά να κοιτάμε και πώς επικοινωνούμε μεταξύ μας ως άνθρωποι. Υπάρχουν κι άλλα θέματα, όπως η κλιματική δικαιοσύνη, η έμφυλη βία, που εντάσσονται ουσιαστικά στο ίδιο μοντέλο της επιβολής της κυριαρχίας. Δηλαδή δεν μπορούμε να κοιτάμε τα προβλήματα ξεχωριστά πλέον. Υπάρχει μια κοινή ομπρέλα, ειδικά όταν προσπαθούμε να φτιάξουμε έναν καινούργιο κόσμο» σημειώνει ο Αγ. Κουλούρης.
Στο τμήμα για εξακρίβωση!
Οπως ήταν αναμενόμενο φυσικά, μια ολονύκτια παρουσία έξω από το κτίριο της Βουλής –κίνηση που δεν συνηθίζεται– δεν θα μπορούσε να μην ενοχλήσει. Από το πρώτο κιόλας βράδυ, μία ημέρα πριν από την ψήφιση του νόμου, αστυνομικοί έκαναν την εμφάνισή τους προκειμένου να διαλύσουν την πρωτοβουλία των συγκεντρωμένων.
«Κατά τις 22.30 ήρθε κάποιος από την ασφάλεια της Βουλής και μας ρώτησε τι θέλουμε και γιατί δεν αποχωρούμε. Του εξηγήσαμε ότι διαμαρτυρόμαστε για το περιβάλλον, ειρηνικά και τηρώντας τις αποστάσεις λόγω της πανδημίας. Φεύγοντας μάλιστα μας είπε πως θα έρθει και κάποιος από τη Βουλή για να μιλήσουμε.
Σχεδόν τρεις ώρες μετά, κατά τη 1.30 το βράδυ, μέσα σε 30 δευτερόλεπτα περικυκλωθήκαμε ξαφνικά από δυνάμεις της αστυνομίας. Ηρθαν μια κλούβα και δέκα αστυνομικοί της ομάδας ΔΕΛΤΑ πάνω στα μηχανάκια τους, ενώ υπήρχαν έτσι κι αλλιώς στο σημείο δυνάμεις των ΜΑΤ. Εκείνη την ώρα συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε περικυκλωθεί απ’ όλες τις μεριές, προσπαθήσαμε να μην προκληθεί ένταση και να διαπραγματευτούμε με την αστυνομία. Μας είπαν ότι θέλουν μόνο τις ταυτότητές μας για μια τυπική εξακρίβωση και να μην αγχωνόμαστε» λέει ο Αγ. Κουλούρης και υπογραμμίζει ότι η αστυνομία ήταν κάθετη στο γεγονός ότι ήθελε μόνο τις ταυτότητες των συγκεντρωμένων, αφήνοντας να εννοηθεί ότι έπειτα από αυτό θα τους άφηναν να συνεχίσουν τη διαμαρτυρία τους.
«Όταν πήραν τις ταυτότητές μας μας είπαν να μπούμε στην κλούβα γιατί πρέπει να πάμε στο αστυνομικό τμήμα του Συντάγματος. Οταν ρωτήσαμε για ποιον λόγο να συμβεί αυτό αφού είχαμε δώσει όλοι τα χαρτιά μας, δεν πήραμε καμία απάντηση πέραν του ότι πρέπει να πάμε στο τμήμα για εξακρίβωση. Εμείς διαφωνήσαμε και από υγειονομικής άποψης. Ημασταν 18 άτομα που τηρούσαμε τις αποστάσεις που επιβάλλονται λόγω κορονοϊού και ξαφνικά η ίδια η αστυνομία μάς έλεγε να μπούμε σε έναν μικρό κλειστό χώρο όπως η κλούβα. Εμείς οι 18, συν οι αστυνομικοί που θα έμπαιναν μαζί μας. Ήταν παράλογο» αναφέρει ο ίδιος.
«Ύστερα από αυτό μας είπαν να τους ακολουθήσουμε στο τμήμα με τα πόδια, είτε οικειοθελώς… είτε όχι. Κάποιοι από εμάς αποφασίσαμε να καθίσουμε κάτω διαμαρτυρόμενοι και να μην πάμε στο τμήμα αφού δεν αποτελούσαμε απειλή. Ηρθαν από πίσω μας και μας έσπρωχναν με τις ασπίδες, λέγοντάς μας χαρακτηριστικά ότι δεν θα ασχολούνται όλο το βράδυ μαζί μας. Για να μη δημιουργηθεί περαιτέρω ένταση αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε τους υπόλοιπους στο τμήμα. Ημασταν περικυκλωμένοι από τουλάχιστον 40 άντρες της ΕΛΑΣ καθ’ όλη τη διάρκεια. ΜΑΤ, αστυνομικοί των ομάδων ΔΙΑΣ και ΔΕΛΤΑ μας πήγαν περικυκλωμένους στο τμήμα φωνάζοντάς μας να μη μιλάμε και να περπατάμε. Αφού αφεθήκαμε ελεύθεροι, σε όλη τη διαδρομή φεύγοντας από το τμήμα μάς ακολουθούσαν πάλι ΜΑΤ και ένα αυτοκίνητο της Ασφάλειας. Οταν φτάσαμε και πάλι στο Σύνταγμα αστυνομικοί ήταν παρατεταγμένοι στο σημείο όπου ήμασταν νωρίτερα έτσι ώστε να μην καταφέρουμε να συνεχίσουμε την ειρηνική μας διαμαρτυρία» αφηγείται στο Documento ο Αγ. Κουλούρης.
Διαμαρτυρία διαρκείας
Ενώ κάτι τέτοιο θα μπορούσε να λειτουργήσει αποθαρρυντικά για πολλούς, εκείνοι… πείσμωσαν και αποφάσισαν να δώσουν ραντεβού στο ίδιο σημείο την επόμενη ημέρα το βράδυ. Στην επόμενη συνέλευση αποφάσισαν να μετατρέψουν τη διαμαρτυρία τους σε διαμαρτυρία διαρκείας.
«Αποφασίσαμε να ερχόμαστε τα βράδια έτσι ώστε να μπορεί να έρθει όποιος θέλει, αφού οι περισσότεροι δεν δουλεύουν εκείνες τις ώρες. Έχει έντονο συμβολισμό το ότι ερχόμαστε μπροστά στη Βουλή τη νύχτα, μένουμε άγρυπνοι και κάνουμε συνελεύσεις πολιτών μπροστά από το κοινοβούλιο. Από τότε έχουν υπάρξει κάποιες μικροενοχλήσεις αλλά τίποτε το ιδιαίτερο. Το δέκατο βράδυ μάς είπαν ότι πρέπει να φύγουμε οπωσδήποτε, χωρίς ωστόσο να μας εξηγήσουν γιατί. Δεν αποχωρήσαμε. Δεν υπήρχε λόγος, τηρούσαμε τις αποστάσεις και ήμασταν ειρηνικοί» λέει ο Αγ. Κουλούρης και υπογραμμίζει ότι αυτό που τους προβληματίζει ιδιαίτερα είναι το «από πού προήλθαν οι εντολές να απομακρυνθούν οι ειρηνικά διαμαρτυρόμενοι».
Τι κι αν το νομοσχέδιο υπερψηφίστηκε και εντάχθηκε στην ελληνική νομοθεσία, εκείνοι μένουν πιστοί στο ραντεβού τους κάθε βράδυ μπροστά από τη Βουλή ως ένδειξη διαμαρτυρίας, ζητώντας την άμεση απόσυρσή του και παλεύοντας για έναν καλύτερο κόσμο.
Για πάνω από τριάντα ημέρες μια μερίδα ανθρώπων ανακουφίζει τη συνείδηση μιας ολόκληρης κοινωνίας που δέχεται παθητικά, είτε από αδιαφορία είτε από άγνοια, την περιβαλλοντική καταστροφή που υπογράφτηκε την άνοιξη του 2020 στη Βουλή των Ελλήνων εν μέσω καραντίνας λόγω πανδημίας.
* Μετά το τέλος της συγκέντρωσης στο Σύνταγμα την Παρασκευή 5 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, η αστυνομία προχώρησε στη σύλληψη 12 διαδηλωτών, από τους «Άγρυπνους Πολίτες» οι οποίοι συνέχιζαν τη διαμαρτυρία τους. Οι κατηγορίες που τους αποδόθηκαν είναι απείθεια και παρακώλυση συγκοινωνιών. (σ.σ. το τεύχος της εφημερίδας Documento κυκλοφόρησε το Σάββατο 6 Ιουνίου)