Από την Ευρώπη έως τις Ηνωμένες Πολιτείες τα τρακτέρ κάνουν ξανά αισθητή την παρουσία τους, φτάνοντας να επηρεάζουν μέχρι και την πολιτική σκηνή
Από την καρδιά της Ευρώπης μέχρι την Αϊοβα των ΗΠΑ οι αγρότες επιστρέφουν στην πολιτική σκηνή. Στην Αμερική δίνουν τον τόνο υπέρ της επιστροφής του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ενώ σε χώρες της γηραιάς ηπείρου «στριμώχνουν» τις κυβερνήσεις όταν αυτές υιοθετούν μέτρα σε βάρος τους.
Επιπλέον η εύφλεκτη κατάσταση με τους αγρότες στην Ευρώπη διαμορφώνει μια πιθανή δεξαμενή εκατομμυρίων ψήφων για την ακροδεξιά στις επερχόμενες ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024.
Δεν τους υπολόγιζαν
Για χρόνια οι Ευρωπαίοι αγρότες αισθάνονταν ότι δεν τους έπαιρνε κανείς στα σοβαρά. Τώρα δέχονται πιέσεις λόγω της πολιτικής κλιματικής μετάβασης, σε ένα δύσκολο οικονομικό πλαίσιο λόγω του πληθωρισμού και της αύξησης των εισαγωγών. Ετσι, σε πολλά κράτη της Ευρώπης οι αγρότες μπήκαν στον χορό των κινητοποιήσεων. Τον Νοέμβριο του 2023 στη Γαλλία έκλεισαν δρόμους κι άρχισαν να αναποδογυρίζουν τις δημοτικές πινακίδες με το σύνθημα «Οn marche sur la tête» για να επικρίνουν τις γεωργικές πολιτικές τόσο των εθνικών τους κυβερνήσεων όσο και της ΕΕ, οι οποίες «περπατούν με το κεφάλι» –όπως μεταφράζεται το σύνθημα των Γάλλων–, μια έκφραση που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ενέργεια αντίθετη με την κοινή λογική. Για τους διαμαρτυρόμενους αυτό ενσαρκώνεται στην αύξηση των τελών στα φυτοϋγειονομικά προϊόντα και την άρδευση, καθώς και στη λήξη της φορολογικής απαλλαγής για το ντίζελ στα τρακτέρ.
Δείτε επίσης: Διεθνής Τύπος: «Στο πλευρό των αγροτών το 89% των πολιτών στη Γαλλία»
Στην Πολωνία οι αγρότες ζήτησαν επανειλημμένα τους προηγούμενους μήνες τον αποκλεισμό της συνοριακής διέλευσης με την Ουκρανία διαμαρτυρόμενοι για μια «πλημμύρα» φτηνότερων ουκρανικών προϊόντων, ασκώντας έτσι πίεση στη νέα κυβέρνηση με επικεφαλής τον Ντόναλντ Τουσκ, η οποία βασίζεται στην υποστήριξη του αγροτικού Πολωνικού Λαϊκού Κόμματος (PSL).
Η διαμαρτυρία έχει πλέον ανασταλεί «επειδή ο υπουργός Γεωργίας αποδέχτηκε τα αιτήματα», σύμφωνα με τον Γιάτσεκ Ζαρζέσκι από την Ενωση Γεωργικών Παραγωγών της χώρας. Ωστόσο εξακολουθεί να επικρατεί δυσαρέσκεια, με τους αγρότες να ζητούν προστατευτικά μέτρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το μεγάλο μέτωπο στη «μάχη» των αγροτών βρίσκεται στη Γερμανία, όπου τις πρώτες μέρες του 2024 οι αγρότες βγήκαν στους δρόμους με τα τρακτέρ τους και παρέλυσαν μεγάλες οδικές αρτηρίες. Ολα ξεκίνησαν μετά την απόφαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να μειώσει τις φορολογικές απαλλαγές στο αγροτικό ντίζελ, καθώς και να περικοπούν οι απαλλαγές των φόρων για τα αγροτικά οχήματα.
Το Βερολίνο πρότεινε να επιβραδυνθεί η σταδιακή κατάργηση των φορολογικών απαλλαγών για τον κλάδο, όμως η διαμαρτυρία των αγροτών συνεχίζεται, «στριμώχνοντας» τον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς.
Στην Ολλανδία η δικαστική απόφαση για τις εκπομπές αζώτου προκάλεσε έντονες διαμαρτυρίες στα μέσα του 2023 ως απόρροια των κυβερνητικών προσπαθειών να κλείσουν φάρμες και να μειωθεί ο αριθμός των ζώων σε αυτές. Η Ολλανδία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων στον κόσμο και η μισή γη της χρησιμοποιείται από τη γεωργία.
Επίσης στην Ιρλανδία γαλακτοπαραγωγοί εξέφρασαν την οργή τους για τον περιορισμό των εκπομπών αζώτου, πραγματοποιώντας πορεία το καλοκαίρι του 2023 μαζί με τις αγελάδες τους προς τα γραφεία υπουργών.
Το πιο πρόσφατο επίκεντρο της διαμαρτυρίας των αγροτών σε ευρωπαϊκό έδαφος είναι η Ρουμανία. Στην περίπτωσή της οι διαδηλώσεις των αγροτών και των οδηγών φορτηγών είναι αποτέλεσμα της υψηλής τιμής του ντίζελ, των ακριβών ασφαλίστρων και των πιέσεων που δέχεται η εγχώρια αγορά από τα εισαγόμενα ουκρανικά αγροτικά προϊόντα που είναι διαθέσιμα σε χαμηλότερες τιμές.
Η ακροδεξιά καραδοκεί
Ο θυμός των αγροτών παρουσιάζεται με «φαντασιώσεις επανάστασης» προειδοποίησε ο Ρόμπερτ Χάμπεκ, αντικαγκελάριος της Γερμανίας. Στο πλαίσιο αυτό το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και άλλες ακροδεξιές εξτρεμιστικές οργανώσεις κάνουν ό,τι μπορούν για να εργαλειοποιήσουν τις διαμαρτυρίες, αξιοποιώντας το γενικότερο κλίμα κατά της κυβέρνησης του Βερολίνου και κυνηγώντας ψηφοφόρους. Μάλιστα στη Δρέσδη οι Ελεύθεροι Σάξονες (Freie Sachsen), άλλη μια ακροδεξιά ομάδα, διείσδυσαν στη διαμαρτυρία των αγροτών.
Δείτε επίσης: Διεθνής Τύπος: «Η οργή των αγροτών εξαπλώνεται και στη Γαλλία – Διαμαρτυρίες στη Γερμανία ενάντια στον δεξιό εξτρεμισμό»
Στην Ολλανδία η κρίση αζώτου οδήγησε στη δημιουργία του Κινήματος Αγροτών-Πολιτών (BoerBurgerBeweging), ενός αγροτικού λαϊκιστικού κόμματος που ξεκίνησε πολύ δυναμικά σημειώνοντας μεγάλες νίκες στις επαρχιακές εκλογές τον Μάρτιο, ωστόσο ήρθε έκτο στις γενικές εκλογές τον Νοέμβριο του 2023.
Στην Αϊόβα θέλουν τον Τραμπ ξανά στην εξουσία
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού τα πράγματα δεν διαφέρουν πολύ ως προς το ότι οι αγρότες βρίσκονται στο επίκεντρο για τη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Στην Αϊοβα, τη μεσοδυτική και σε μεγάλο βαθμό αγροτική πολιτεία των ΗΠΑ που συχνά αναφέρεται ως αμερικανική ενδοχώρα, οι Ρεπουμπλικάνοι αγρότες μέσω του εκλογικού αποτελέσματος στις εσωκομματικές έκαναν σαφές ότι επιθυμούν να δουν τον Τραμπ ξανά στην εξουσία. Οι αγρότες είναι ένα πολιτικά ισχυρό εκλογικό μπλοκ και ο Τραμπ στοχεύει σ’ αυτό. Αλλωστε κατά την τετραετία του στον Λευκό Οίκο οι αγρότες έλαβαν περίπου 217 δισ. δολάρια σε πληρωμές για αγροκτήματα, συμπεριλαμβανομένων της στήριξης των καλλιεργειών, των καταστροφών και των προγραμμάτων βοήθειας. Καταγράφονται μάλιστα ως περίπου 73 δισ. δολάρια περισσότερα σε πληρωμές αγροτών από το 1933, σύμφωνα με τα δεδομένα του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).
Διαβάστε επίσης: Η αγανάκτηση των αγροτών πιέζει τις Βρυξέλλες λίγο πριν τις Ευρωεκλογές
Τρέμουν στην κυβέρνηση μήπως οι Ελληνες αγρότες αντιδράσουν όπως οι Γερμανοί – Ο φόβος του Αυγενάκη