Ο αγροτικός τομέας δέχεται επιδράσεις από την κλιματική αλλαγή, συγχρόνως, όμως, συντελεί σημαντικά σε αυτήν, σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αυτές, θα υπάρξουν επιπτώσεις στις αποδόσεις, στη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου, στη διαθεσιμότητα του νερού, στη βιοποικιλλότητα και βέβαια στους κατοίκους της υπαίθρου. Η ένταση της κλιματικής αλλαγής θα έχει διαφορετικές επιπτώσεις από περιοχή σε περιοχή. Στις προτάσεις της για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ για την περίοδο μετά το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ένα πολύ φιλόδοξο στόχο αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στην Πράσινη Συμφωνία για την Ευρώπη, έχει τεθεί στόχος, η Ευρώπη να είναι η πρώτη ήπειρος στον κόσμο μέχρι το 2030 με μηδενική επίδραση στην κλιματική αλλαγή και αυτό μπορεί να γίνει μέσω της νέας ΚΑΠ.
Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στη Γεωργία
Οι χώρες της Ν. Ευρώπης – αλλά και όλης της Μεσογείου – είναι πιθανόν να αντιμετωπίσουν μειωμένες αποδόσεις στις καλλιέργειές τους λόγω των αυξανόμενων υψηλών θερμοκρασιών εξαιτίας της θέρμανσης του πλανήτη και των μειωμένων βροχοπτώσεων, οι οποίες θα έχουν άμεση επίδραση στη βλάστηση.
Η υπερχείλιση ποταμών αναμένεται να αυξηθεί σε πολλές περιοχές της Ευρώπης, ενώ και το ύψος της θάλασσας θα ανέβει με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν πολλές περιοχές αστικές και αγροτικές και να καταστραφούν πολλά στρέμματα καλλιεργήσιμης γης.
Ο κίνδυνος πυρκαγιών εμφανίζεται αυξημένος, ως αποτέλεσμα των όλο και πιο συχνών ξηρασιών που παρατηρούνται ιδιαίτερα σε περιοχές της Ν. Ευρώπης. Η διάβρωση που ακολουθεί την αποψίλωση των δασών και των καλλιεργημένων εδαφών αναμένεται να επιφέρει μείωση των αποδόσεων κατά 20 %.
Οι επιπτώσεις αυτές θα έχουν ως αποτέλεσμα μειωμένα εισοδήματα γεωργών και κτηνοτρόφων και είναι πολύ πιθανόν κάποιοι από αυτούς να μην μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν τις αγροτικές τους εκμεταλλεύσεις. Σε αυτά πρέπει να συνυπολογίσουμε τις απώλειες σε ζωικό κεφάλαιο από τις ασθένειες που πλήττουν σχεδόν όλα τα είδη των παραγωγικών ζώων, ως αποτέλεσμα των εντατικών συστημάτων εκτροφής. Αν λάβει κανείς υπόψη, ιδιαίτερα για τις χώρες του Νότου της Ευρώπης, τα χρόνια της οικονομικής λιτότητας και τις επιπτώσεις στην αγροτική παραγωγή και στη διάθεση των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων στην περίοδο της COVID -19, το σκηνικό δεν διαφαίνεται καθόλου ευοίωνο.
Επιπτώσεις της Γεωργίας στην Κλιματική Αλλαγή
Οι επιπτώσεις της Γεωργίας στην κλιματική αλλαγή προέρχονται από τη φυτική παραγωγή, μέσω της χρήσης των λιπασμάτων (κυρίως των αζωτούχων) και των φυτοφαρμάκων, καθώς και από τη ζωική παραγωγή, μέσω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κυρίως μεθανίου από τα μηρυκαστικά λόγω ακριβώς της πεπτικής λειτουργίας του μηρυκασμού.
Ο αγροτικός τομέας ήταν υπεύθυνος για το 10% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2015 στην ΕΕ.
Το ποσοστό αυτό ήταν μεγαλύτερο το 1999 και μειώθηκε μέσω των περιβαλλοντικών πολιτικών που εφαρμόστηκαν. ΟΙ πολιτικές αυτές είχαν να κάνουν και με τη μείωση των λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων και με τη μείωση των εκπομπών από τα παραγωγικά ζώα, λόγω αλλαγών στη διατροφή κυρίως.
Με ποιες πολιτικές παρεμβάσεις θα αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή;
Η απάντηση είναι:Προσαρμογή των αγροτικών συστημάτων και Μετριασμόςτων επιπτώσεων.
Προσαρμογή, δηλαδή μείωση της ζημιάς από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Οι τεχνολογικές επιλογές και η διαφοροποίηση της παραγωγής, η βιοποικιλλότητα, η οποία σύμφωνα με ψήφισμα του ΕΚ αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα, αποτελούν κάποιες λύσεις.
Μετριασμός, δηλαδή μείωση ή εξάλειψη των αιτιών που προκαλούν την κλιματική αλλαγή
Η μετατροπή καλλιεργήσιμων γαιών σε λιβάδια είναι μια επιλογή. Η διαφαινόμενη μεταστροφή των καταναλωτών για λιγότερη κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων για λόγους υγείας μπορεί να συμβάλλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα μηρυκαστικά.
Η Καίτη Μυλωνά είναι κτηνίατρος
