Τις δυσκολίες για να βρεθεί η χρυσή τομή στο φλέγον ζήτημα παραθέτει μιλώντας στο Documento εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Τη χρυσή τομή στο φλέγον ζήτημα της πατέντας των εμβολίων κατά του κορονοϊού επιζητά εναγωνίως η παγκόσμια κοινότητα. Σε αυτήν τη μάχη στρογγυλής τραπέζης μεταξύ κυβερνήσεων, δημιουργών και φαρμακευτικών εταιρειών διαιτητικό ρόλο έχει αναλάβει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου που καλείται να βρει μια… σολομώντεια λύση.
Τον ασκό του Αιόλου άνοιξε η διατύπωση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν υπέρ της άρσης της πατέντας τους– των πνευματικών δικαιωμάτων δηλαδή. Ακολούθησε το ηχηρό «nein» του Βερολίνου και τελικά το «ναι» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ενστερνίστηκε την πρόταση της Αριστεράς. Ολα αυτά για μια απόφαση-ορόσημο που θα δημιουργήσει προηγούμενο και θα αποτελέσει οδηγό για μελλοντικές παρόμοιες… διενέξεις.
Από την πλευρά της η γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα, μετά την αμερικανική πρόταση, κάλεσε τις χώρες-μέλη του οργανισμού να… ομονοήσουν για να εξασφαλιστούν εμβόλια για τις αναπτυσσόμενες χώρες.
«Είναι απαράδεκτο να έχουμε μια κατάσταση στην οποία η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων σε φτωχές χώρες δεν είναι σε θέση να εμβολιαστεί. Το 0,3% των ατόμων στις φτωχότερες χώρες έχει εμβολιαστεί» σημειώνει με νόημα στο Documento ο Κιθ Ρόκγουελ, εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
«Είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα και οι συζητήσεις πρέπει να συνεχιστούν. Αλλά πρέπει να σταματήσουμε να έχουμε μια “κυκλική συζήτηση”, αλλά μια πραγματική δέσμευση. Και ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό είναι εάν έχουμε μπροστά μας ένα κείμενο-βάση διαπραγματεύσεων» υπογραμμίζει.
«Χρειάζεται εκπαιδευμένο προσωπικό»
«Το πρόβλημα είναι ότι από μόνη της η πρόσβαση στις πατέντες δεν είναι αρκετή επειδή πρέπει να συνοδεύεται από τεχνογνωσία. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται εκπαιδευμένο προσωπικό. Δεν αρκεί η “συνταγή”, πρέπει να υπάρχει ένας “σεφ”, μια “κουζίνα” με όλα τα “σκεύη”» τονίζει ο Κ. Ρόκγουελ και εξηγεί: «Πρέπει να υπάρχουν οι εγκαταστάσεις παραγωγής με τον κατάλληλο εξοπλισμό και οι κατάλληλοι άνθρωποι που ξέρουν πώς να τα χρησιμοποιούν. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εφαρμόσουν ένα ρυθμιστικό σύστημα αυστηρό αλλά και με διαφάνεια».
«Το 70% της διαδικασίας που απαιτείται αυτήν τη στιγμή για την παραγωγή των εμβολίων είναι κλινικές δοκιμές. Αυτοί που έχουν τις πατέντες είναι πολύ πρόθυμοι να συνεργαστούν με συνεργάτες σε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης στο κομμάτι των δοκιμών-ελέγχων. Διότι εάν δίνεται σε ανθρώπους ένα προϊόν που μπορεί να μην είναι ασφαλές, αυτό θα είναι προφανώς τρομερό για τους πολίτες και για την εταιρεία. Εν τω μεταξύ πρέπει να δούμε ότι τα πλεονάζοντα εμβόλια αποστέλλονται σε χώρες που τα χρειάζονται. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί αμέσως» υπογραμμίζει.
«Μπορεί να χρειαστούν έξι με εννιά μήνες για να αρχίσει η παραγωγή ενός νέου εμβολίου. Η διαδικασία παραγωγής είναι πολύ διαφορετική (σ.σ.: για κάθε εμβόλιο). Το ίδιο ισχύει και για την αποθήκευση και τη διανομή. Επιπλέον, οι συμβάσεις μεταξύ κυβερνήσεων και παραγωγών και αυτές μεταξύ των δημιουργών και των συνεργαζόμενων κατασκευαστών στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν είναι διαφανείς.
Δεν είναι γνωστοί οι όροι της σύμβασης. Έτσι, αυτό δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ποιος ευθύνεται. Αυτό το είδαμε στην Ευρώπη με την AstraZeneca» τονίζει ο εκπρόσωπος του ΠΟΕ.
«Πρέπει να είναι σε θέση να συνεργαστούν»
Ερωτηθείς ποιος θα αναλάμβανε την εκπαίδευση των νέων παραγωγών εμβολίων σχολίασε: «Θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία με τους κατόχους της πατέντας. Ξέρουν πώς να το κάνουν. Πρέπει να είναι σε θέση να συνεργαστούν. Έχουμε πολύ καλά παραδείγματα: έχουμε την AstraZeneca με το Serum Institute για παράδειγμα και την Johnson & Johnson που συνεργάζεται με την Aspen, παραγωγό στη Νότια Αφρική. Και οι δύο αυτοί τύποι εμβολίων δεν είναι mRNA».
Και προσθέτει με νόημα: «Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ έχουν τοποθετήσει τον κώδικα, την πατέντα στην ιστοσελίδα τους. Είναι διαθέσιμο. Αλλά αυτό δεν βοηθά γιατί αυτός είναι ένας ολοκαίνουργιος τρόπος παρασκευής εμβολίων».
«Οι παραγωγοί λένε ότι το Νο1 εμπόδιο που αντιμετώπισαν όσον αφορά την ολοκλήρωση της παραγωγής είναι οι περιορισμοί στις εξαγωγές. Όχι μόνο των εμβολίων αλλά και των υλικών για την παρασκευή των εμβολίων, αλλά και για πολύ βασικά πράγματα» λέει.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη τι θα διαπραγματευτούν τα μέλη του ΠΟΕ. Η Ελβετία, η Βραζιλία και η Ιαπωνία αντιτάχτηκαν σε αυτή την πρόταση. Και υπάρχει μια νέα στην οποία οι συζητήσεις είναι πολύ δομημένες. Αυτή η συζήτηση συνεχίζεται από τον Οκτώβριο, όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η πρόταση. Και οι άνθρωποι καταλαβαίνουν ότι πρέπει να αυξήσουμε την παραγωγή. Έτσι μπορούμε να διασφαλίσουμε τη δίκαιη πρόσβαση για άτομα σε φτωχές χώρες. Ολοι γνωρίζουν ότι κόσμος πεθαίνει και τώρα επικεντρώνονται στο να βοηθήσουν ώστε να έχουν πρόσβαση στο εμβόλιο. Κανείς δεν θέλει να καταπνίξει ή να υπονομεύσει τους δημιουργούς και τη δημιουργικότητα που οδήγησαν στην παραγωγή. Σε αυτά τα δύο πράγματα συμφωνούν όλα τα μέλη. Και αν αυτή είναι η βάση», καταλήγει.