Ο ευφημισμός Μητσοτάκη και η εξοντωτική κυβερνητική πολιτική για τους πρόσφυγες ταίριαξαν με τη Βούλτεψη στον ανασχηματισμό
«Είχαμε πει ότι θα κλείναμε τη Μόρια. Δεν περιμέναμε βέβαια ότι θα κλείσει έτσι όπως έκλεισε τελικά, αλλά κάθε εμπόδιο για καλό» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο προσωρινό ΚΥΤ στο Μαυροβούνι, στην περιοχή του Καρά Τεπέ Λέσβου. Ο πρωθυπουργός σχολίασε μάλιστα πως η νέα δομή είναι «πολύ καλύτερη» από αυτή που υπήρχε στη Μόρια.
Φαίνεται ότι δεν έχουν πέσει στα χέρια του πρωθυπουργού βίντεο από τους διαμένοντες στο ΚΥΤ που προσπαθούν να διώξουν τα λασπόνερα από τις σκηνές τους. Φαίνεται πως δεν έχει ενημερωθεί ότι η νέα προσωρινή δομή μόνο προσωρινή δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, αφού ήδη μετράει τέσσερις μήνες ζωής και είναι βέβαιο ότι οι άνθρωποι θα περάσουν τον χειμώνα τους εκεί. Εν μέσω πανδημίας. Σε έναν χώρο δίπλα στη θάλασσα, εκτεθειμένο στις καιρικές συνθήκες οι οποίες αναμένεται να χειροτερέψουν το προσεχές χρονικό διάστημα.
Ο πρωθυπουργός αποφάσισε να συγκρίνει το προσωρινό ΚΥΤ με τη μεγαλύτερη ντροπή σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του προσφυγικού από την εγχώρια και ευρωπαϊκή εξουσία: το κολαστήριο της Μόριας. Κι αυτό επειδή καμία άλλη σύγκριση δεν θα ήταν θετική, αφού στο προσωρινό ΚΥΤ –ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι βελτιωτικές εργασίες– οι άνθρωποι ζουν χωρίς θέρμανση. Ο Κυρ. Μητσοτάκης όμως δεν δίστασε να εγκωμιάσει το προσωρινό ΚΥΤ προκειμένου να αποκρύψει την ακροδεξιά πολιτική που η κυβέρνησή του ακολουθεί –και– στη διαχείριση του προσφυγικού.
Υφυπουργός αντιμεταναστευτικής πολιτικής
Οι δηλώσεις του πρωθυπουργού δεν προκαλούν έκπληξη. Η κυβέρνηση έχει αποδείξει με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχει λάβει, οι οποίες δυσχεραίνουν κατά πολύ τη διαδικασία ασύλου –κατά παράβαση του ευρωπαϊκού δικαίου– ότι επιθυμεί να δυσκολέψει τη ζωή αυτών των ανθρώπων και να προχωρήσει σε μαζικές απελάσεις. Παράλληλα, δεν έχει φροντίσει να προστατεύσει επαρκώς τους διαμένοντες στους προσφυγικούς καταυλισμούς από την εξάπλωση της πανδημίας, αφού άλλωστε αυτό είναι και ανέφικτο σε τέτοιες τραγικές συνθήκες διαβίωσης. Οι άνθρωποι παραμένουν απομονωμένοι και συνωστισμένοι σε μη βιώσιμες συνθήκες.
Υπό αυτή την έννοια, μόνο ευοίωνες δεν είναι οι εκτιμήσεις σχετικά με το γιατί επιλέχθηκε –μέσω του πρόσφατου ανασχηματισμού– η Σοφία Βούλτεψη για τη θέση της υφυπουργού Μετανάστευσης, η οποία στο παρελθόν έχει κάνει ρατσιστικές δηλώσεις. Με αφορμή το τραγικό ναυάγιο στο Φαρμακονήσι τον Δεκέμβριο του 2015, όπου πνίγηκαν εννέα παιδιά και τρεις γυναίκες, η Σ. Βούλτεψη είχε δηλώσει στον τηλεοπτικό σταθμό Mega: «…μας έχουν τρελάνει μετά το ναυάγιο στο Φαρμακονήσι, κλείνουν την Αθήνα, περιφέρουν Αφγανούς, Πακιστανούς, Μπαγκλαντεσιανούς… Ολη μέρα ασχολούνται με τους πρόσφυγες –σε εισαγωγικά– που τελικά είναι άοπλοι εισβολείς, όπλο στα χέρια της Τουρκίας». Είναι άλλωστε η ίδια που τον Ιούνιο του 2017 είχε… αποκλείσει τους Ρομά από το ανθρώπινο είδος, αφού είχε δηλώσει από τον τηλεοπτικό σταθμό Mega ότι «δίπλα στους Ρομά ζουν άνθρωποι».
«Ο,τι και να γίνει, οι σκηνές είναι εκτεθειμένες»
«Η κατάσταση στο καμπ στο Μαυροβούνι Λέσβου είναι και θα γίνεται όλο και χειρότερη, γιατί είναι και οι καιρικές συνθήκες που αλλάζουν. Ο πληθυσμός εντός της δομής υπολογιζόταν λίγο πριν από τα Χριστούγεννα γύρω στα 7.255 άτομα και φυσικά σε αυτό τον αριθμό θα πρέπει να προστεθούν και οι νέες ημιαφίξεις» ανέφερε στο Documento η Χριστίνα Ψαρρά, γενική διευθύντρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Μέχρι στιγμής, εξ όσων γνωρίζουμε, δεν υπάρχει κάποιο θετικό κρούσμα Covid-19 εντός της δομής. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουμε να ζητάμε την απομάκρυνση ευάλωτων ατόμων».
Σχετικά με τις συνθήκες που επικρατούν στο προσωρινό ΚΥΤ η Χριστίνα Ψαρρά σχολίασε ότι «το Μαυροβούνι είναι δίπλα στη θάλασσα, είναι απόλυτα εκτεθειμένο στις καιρικές συνθήκες, αλλά και σε βοριάδες που θα μπορούσαν να υπάρχουν και την άνοιξη. Βρίσκεται σε σημείο που ό,τι και να κάνεις, το χώμα, η έκθεση στις καιρικές συνθήκες καθιστούν τον χώρο πλήρως ακατάλληλο. Μέχρι στιγμής είμαστε σχετικά τυχεροί γιατί έχουμε ήπιο χειμώνα. Σε μια πολύ δυνατή βροχή βλέπουμε τι γίνεται από τα βίντεο που ανεβάζουν οι πρόσφυγες και όχι μόνο εμείς: οι σκηνές είναι μες στο νερό. Ολες. Και μιλάμε για σκηνές, δεν μιλάμε για εγκαταστάσεις. Και όπως και στη Μόρια, οι σκηνές ό,τι και να γίνει είναι εκτεθειμένες στον αέρα, τη βροχή, την υγρασία, οποιαδήποτε προσπάθεια θέρμανσης κι αν γίνει. Αρα οι σκηνές δεν μπορεί να είναι κάτι πέρα από προσωρινή διαμονή λίγων ημερών» εξηγεί. Παράλληλα, σημειώνει: «Εχουν αρχίσει να υπάρχουν και κάποια περιστατικά ασφαλείας: πρόσφατα ένα τρίχρονο βρέθηκε στις τουαλέτες αναίσθητο. Αποδείχθηκε ότι είχε υποστεί σεξουαλική κακοποίηση».
«Δομές ανεπίτρεπτες, μη βιώσιμες και μη αποδεκτές»
«Κάτι που έχει παρουσιαστεί ως προσωρινή δομή συνεχίζει να βρίσκεται εκεί. Σίγουρα οι άνθρωποι θα βγάλουν και τον χειμώνα εκεί. Είναι σχεδόν τέσσερις μήνες πια. Γίνονται εμμονικά τα ίδια λάθη. Εξαρχής θεωρήσαμε ότι αυτή η δομή δεν μπορεί να δώσει λύσεις και δεν προσφέρει αξιοπρεπή διαβίωση. Και σε όλα αυτά προστίθεται και η Covid-19. Σε τέτοιες συνθήκες διαβίωσης, που ούτε τα βασικά μέτρα προστασίας και υγιεινής δεν μπορούν να εξασφαλιστούν, δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόληψη και αντιμετώπιση του ιού» τονίζει η Χρ. Ψαρρά.
Σχετικά με τις δηλώσεις του Κυρ. Μητσοτάκη ότι «αυτή η δομή είναι πολύ καλύτερη από αυτή που υπήρχε στη Μόρια», η ίδια σχολίασε ότι «καθένας το βλέπει από διαφορετική οπτική ενδεχομένως. Ισως πρέπει να σκεφτόμαστε και το ότι η Μόρια είχε φτάσει να έχει μέχρι και 20.000 κόσμο. Σε καμία περίπτωση όμως αυτές οι δομές δεν πρέπει να μπαίνουν σε συγκριτικό πλαίσιο. Και δεν πρέπει να τυγχάνουν σύγκρισης γιατί πολύ απλά είναι δομές ανεπίτρεπτες και μη βιώσιμες. Είναι μη αποδεκτές ύστερα από τόσα χρόνια προσφυγικού ζητήματος στην Ελλάδα κι ενώ παράλληλα βλέπουμε το κλείσιμο δομών που προσφέρουν αξιοπρεπείς συνθήκες στέγασης, όπως ήταν το ΠΙΚΠΑ στη Λέσβο ή τη συρρίκνωση προγραμμάτων, όπως είναι το ΕΣΤΙΑ, που προσφέρουν διαμονή σε διαμερίσματα. Εγώ θα συνέκρινα το καμπ με αυτές τις δομές και όχι με τη δομή της Μόριας».
«Παντελής έλλειψη υποδοχής και ένταξης»
Αναφορικά με τη γενικότερη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος από την κυβέρνηση η Χρ. Ψαρρά επισήμανε ότι «υπάρχει έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού τόσο από τις ελληνικές όσο και από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Συνεχώς βλέπουμε την εφαρμογή αποσπασματικών λύσεων, μια διαρκή αντιμετώπιση της κατάστασης ως επείγουσας ή ως κατάστασης κρίσης και μια παντελής έλλειψη υποδοχής και ένταξης των ανθρώπων, είτε θέλουμε να τους χαρακτηρίσουμε πρόσφυγες είτε μετανάστες είτε νεοεισερχόμενους».
Κι όλα αυτά εν μέσω πανδημίας. Οπως τόνισε: «Δουλέψαμε αρκετά για να καταφέρουμε την απομάκρυνση των ευάλωτων ομάδων που είναι και οι πιο ευπαθείς σε περίπτωση εξάπλωσης της πανδημίας μέσα στους προσφυγικούς καταυλισμούς. Τώρα ανησυχούμε αρκετά για το πώς θα συμπεριληφθεί ο προσφυγικός πληθυσμός στο εμβολιαστικό σχέδιο δράσης. Θα πρέπει να προσεγγίζεται με τα χαρακτηριστικά που προσεγγίζεται και ο γενικός πληθυσμός. Για παράδειγμα, όταν θα εμβολιαστούν οι ηλικιωμένοι άνθρωποι, τότε πρέπει αντίστοιχα να εμβολιαστούν και οι ηλικιωμένοι που βρίσκονται μέσα στους προσφυγικούς καταυλισμούς».
«Θα μεταφερθούν πριν από τον επόμενο χειμώνα»
«Την περασμένη Δευτέρα σημειώθηκαν βροχοπτώσεις και παρότι οι συνθήκες δεν είναι βέλτιστες, είδαμε ότι δεν επηρεάστηκαν οι σκηνές φιλοξενίας. Δεν είδαμε φαινόμενα που είχαμε δει στο πρόσφατο παρελθόν. Κι αυτό δείχνει πως λόγω των έργων που γίνονται, βλέπουμε σταδιακή αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης στο προσωρινό ΚΥΤ της Λέσβου» δήλωσε στο Documento ο Θοδωρής Αλεξέλλης, υπεύθυνος επικοινωνίας της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στη Λέσβο.
Τα συγκεκριμένα έργα που ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί είναι «αποστραγγιστικά, τοποθέτησης χαλικιού, αναβάθμισης του δικτύου παροχής ζεστού νερού και αύξησης της παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Αυτήν τη στιγμή υπάρχει σύνδεση στο ηλεκτρικό δίκτυο, δεν επαρκεί όμως για να καλύψει τις ανάγκες θέρμανσης των σκηνών. Παράλληλα, βελτιώνονται οι συνθήκες υγιεινής: υπάρχουν 156 ντουζ παροχής ζεστού νερού και 45 ντουζ παροχής κρύου νερού. Ακόμη υπάρχουν 400 τουαλέτες, οι 350 εκ των οποίων είναι για τους φιλοξενούμενους. Ακόμη, μπαίνουν περισσότερα φώτα, ενώ η ασφάλεια συγκριτικά με το ΚΥΤ της Λέσβου είναι σε γενικές γραμμές καλύτερη» αναφέρει και εκτίμησε: «Σίγουρα δεν είναι βέλτιστες οι συνθήκες, αλλά το γεγονός ότι με τις τελευταίες βροχοπτώσεις δεν είδαμε να δημιουργούνται λίμνες, δείχνει πως τα έργα έχουν αρχίσει να λειτουργούν».
Σχετικά με το πότε αυτά αναμένεται να ολοκληρωθούν, δεδομένου ότι οι καιρικές συνθήκες έχουν ήδη χειροτερέψει, ο κ. Αλεξέλλης σχολίασε πως «σχετικά με το χρονοδιάγραμμα, θα πρέπει να ενημερωθούμε όλοι από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Πάντως, το πλάνο –βάσει των ανακοινώσεων που έχουν εκδοθεί– είναι οι άνθρωποι να έχουν μεταφερθεί πριν από τον επόμενο χειμώνα».
«Κοιμούνται σε χωράφια»
Αλλωστε, εξήγησε, «το κέντρο αυτό δημιουργήθηκε σε σημείο που δεν είναι ιδανικό, αφού είναι εκτεθειμένο στις καιρικές συνθήκες. Είναι λύση έκτακτης ανάγκης. Σίγουρα οι συνθήκες διαβίωσης δεν είναι οι ιδανικές. Γι’ αυτό τον λόγο παραμένει το αίτημα και η έκκληση της Υπατης Αρμοστείας και άλλων φορέων για έναν δίκαιο καταμερισμό της ευθύνης στη διαχείριση του προσφυγικού ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ, ώστε να υπάρξει αύξηση των μετεγκαταστάσεων, καθώς και υλική και οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα».
«Δεν πρέπει όμως όλη η προσοχή να είναι στραμμένη στο ΚΥΤ της Λέσβου» σημείωσε, συμπληρώνοντας: «Η κατάσταση είναι δύσκολη και σε άλλα νησιά όπως είναι η Χίος και πολύ περισσότερο η Σάμος, όπου περίπου 3.500 άνθρωποι φιλοξενούνται σε έναν χώρο φτιαγμένο για 700-800. Περίπου 2.700 άνθρωποι κοιμούνται έξω σε χωράφια, γύρω από τα δέντρα. Στη Σάμο δεν υπάρχει κατάλληλος χώρος για ευάλωτα άτομα και οικογένειες όπως υπάρχει στη Λέσβο. Ειδικά από τη στιγμή που τελείωσε στη Σάμο το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ που χρηματοδοτούνταν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και περιλάμβανε τη φιλοξενία ευάλωτων σε διαμερίσματα, δεν υπάρχει πρόβλεψη γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Οπότε παιδιά και ευάλωτοι βρίσκονται σε συνθήκες υπερσυνωστισμένες και πολύ δύσκολες. Μάλιστα, καθυστερεί κι εκεί η μεταφορά του ΚΥΤ στη νέα του τοποθεσία, η οποία θα πάρει κάποιους μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί».
