Το αντισημιτικό «παρών» της ΝΔ δεν φαίνεται να ήταν τυχαίο. Από τον εσμό των δωσίλογων έως τον «ανανήψαντα» Αδωνη
Υπάρχει ένα νήμα (καραβόσκοινο, για να ακριβολογούμε) που συνδέει ευθέως τη Δεξιά, εγχώρια και διεθνή, με τον αντισημιτισμό. Η ακροδεξιά και η Δεξιά –στην οποία η πρώτη κάνει «εισοδισμό» ή παρασιτεί– αποτέλεσαν διαχρονικά τον προνομιακό χώρο εκδήλωσης ακραίων φαινομένων φυλετικού μίσους. Πολύ περισσότερο σήμερα που μπουμπούκοια προερχόμενα από το ΛΑΟΣ και τη χουντική ΕΠΕΝ έχουν κάνει… λειτουργική κατάληψη στη ΝΔ, το πάλαι ποτέ κραταιό κόμμα της «πεφωτισμένης Δεξιάς».
Αφελώς σκεπτόμενοι θα μπορούσαμε να δεχτούμε πως συμπτωματικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης μόλις εξελέγη πρόεδρος της ΝΔ έσπευσε να τοποθετήσει αντιπρόεδρό του τον Αδωνη Γεωργιάδη. Αφελώς επίσης να δεχτούμε ότι «δεν ήξερε – δεν άκουσε» για τα παθολογικά τηλεκηρύγματα του δεξιού χεριού του.
Εξίσου αφελώς να δεχτούμε πως η αποκήρυξη εκ μέρους Αδωνη του ένοχου παρελθόντος του δεν σχετιζόταν με καμία πολιτική σκοπιμότητα εσωκομματικής «νομιμοποίησής» του. Και πως αιφνιδίως στα 45 του –την Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος– ανέβλεψε και κατάλαβε πόσο μίσος έσπερνε τόσα χρόνια. Είτε ο ίδιος είτε οι «εκλεκτοί καλεσμένοι» του. Εξαντλώντας κάθε όριο αφελείας, θα μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι ήταν «εκ παραδρομής» η στάση της ΝΔ να μην υπερψηφίσει στη Βουλή την απόδοση ιθαγένειας σε απογόνους Ελλήνων Εβραίων θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
Η ανάγνωση του μηνύματος (27 Ιανουαρίου 2017) του Αδωνη δημιουργεί συναισθήματα θυμηδίας ανάμεικτα με θλίψη. Θυμηδία για τον αυτοεξευτελισμό ενός σκληροπυρηνικού αντισημίτη και θλίψη για τις αμφιβολίες περί την ειλικρίνεια της συγγνώμης του. Ευπρόσδεκτα και τα δύο συναισθήματα. Ωστόσο…
«Η θέση μου για τις… απόψεις μου»
Οι παιδαριώδεις διατυπώσεις («επιθυμώ να αποσαφηνίσω την ξεκάθαρη θέση μου σχετικά με τις απόψεις μου για τον αντισημιτισμό…»),
η ελαφρώς ασύντακτη και «στραμπουληγμένη» αυτοκριτική του («στο παρελθόν είχα συνυπάρξει και ανεχτεί τις απόψεις ανθρώπων που έδειξαν ασέβεια (sic!) στους Εβραίους συμπατριώτες μου…»,
η άτολμη αποδοκιμασία αρρωστημένων συγγραμμάτων («λυπάμαι που υποστήριξα και προώθησα το υβριστικό (sic!) για τους Εβραίους βιβλίο του Κώστα Πλεύρη…») και τέλος…
η επίδειξη απύθμενης άγνοιας για την Τέχνη και την Ιστορία («τα τελευταία όμως χρόνια έχω μάθει πολλά για τον εβραϊκό λαό, την ιστορία του και την προσφορά των Ελλήνων Εβραίων στη χώρα μας και έχω προσπαθήσει πολύ και προσπαθώ να ενημερώσω όλους τους συμπολίτες μας για τη συνεισφορά τους αυτή…») δεν αφήνουν περιθώρια ούτε στον πιο εύπιστο.
Κάλλιο αργά παρά ποτέ! Ηρθε φαίνεται η ώρα να μάθουμε από τα χείλη του αντιπρόεδρου της ΝΔ ποιος ήταν ο Αβραάμ Μπεναρόγιας, ο Κάρολος Κουν, ο Μαρδοχαίος Φριζής, η Αλέγρα Σκύφτη, ο Ζιλ Ντασέν, ο Λέοναρντ Κόεν, ο Αϊνστάιν, ο Αϊζενστάιν, ο Ρουμπινστάιν…
Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στη μετάνοια και την αλλαγή πορείας. Και να απαιτεί να γίνεται πιστευτός. Υπό την προϋπόθεση συνολικής αναθεώρησης της ιδεολογικής σκευής του, αυτής που τον έκανε ευτυχή συνομιλητή του Κωνσταντίνου Πλεύρη και του Στυλιανού Παττακού.
Ομως ο Αδωνης Γεωργιάδης διατηρεί όλα τα άλλα συνοδά στοιχεία της «αντισημιτικής περιόδου» του και αλώβητο το ιδεολογικό σύμπαν του. Το διακηρυγμένο μίσος του –προσοχή: όχι τις διαφωνίες του ή τις αντιθέσεις του, απολύτως θεμιτές άλλωστε– εναντίον της Αριστεράς, τη συμπάθειά του προς καθετί φαιό, τις φανατικές κραυγές που παραπέμπουν σε εμφύλιο πόλεμο. Εναν κόσμο από τον οποίο ούτε θέλει ούτε πρόκειται να ξεκόψει.
Τραβάει σε μήκος αυτό το καραβόσκοινο
Το «καραβόσκοινο» που λέγαμε στην αρχή, δηλαδή η «προϊστορία» των σχέσεων ακρο-Δεξιάς και αντισημιτισμού, τραβά σε μήκος πολλών δεκαετιών. Σε μεγάλο βαθμό οι άνθρωποι που στελέχωσαν τις προπολεμικές εθνικιστικές, φασιστικές οργανώσεις επανεμφανίζονται –κατά τρόπο εντελώς ευεξήγητο– στο κατοχικό τοπίο ως συνεργάτες των Γερμανών, ταγματασφαλίτες, κεφαλοκυνηγοί ανταρτών και Εβραίων, εκβιαστές και άρπαγες περιουσιών.
Οι ίδιες «προσωπικότητες» όχι μόνο επιβιώνουν στο μετεμφυλιακό καθεστώς αλλά καταλαμβάνουν επίζηλες θέσεις στο κράτος της Δεξιάς που τους «υιοθέτησε» και εν πολλοίς ταυτίστηκε μαζί τους. Και όσοι ηλικιακά πρόλαβαν, προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στην «εθνοσωτήριον επανάστασιν της 21ης Απριλίου».
Ως προδρομικό φαινόμενο εμφανίστηκε το 1883 στην Αθήνα το «Μέγα Αντισημιτικόν Κομμητάτον», με σκοπό «να φωτίση τον ελληνικό λαόν περί των διαπραττομένων καταχρήσεων των Ιουδαίων» και να προτείνει στην κυβέρνηση την υιοθέτηση «καταλλήλων μέτρων». Το 1891, όπως γράφει η Αλεξάνδρα Πατρικίου, ο δημοσιογράφος Πέτρος Κασσιμάτης απαίτησε από την ελληνική κυβέρνηση να πάρει εκείνα τα «κατάλληλα δικαστικά και νομοθετικά μέτρα, καταργουμένων πλέον των δικαιωμάτων της ισοπολιτείας και των άλλων προνομίων, άτινα τόσο επιπολαίως άλλοτε εχορηγήθησαν τη εν Ελλάδι Εβραϊκή φυλή».
Εβραίοι και κομμουνιστές
Στον 20ό αιώνα ο εθνοτικός ανταγωνισμός, η όξυνση του αντικομμουνισμού («Διότι τα ¾ των Κομμουνιστών είναι Εβραίοι», «εβραιομπολσεβικική συνωμοσία») ξέσπασε με τον εμπρησμό του εβραϊκού συνοικισμού Κάμπελ της Θεσσαλονίκης. Στις 23 Ιουνίου 1931 είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Μακεδονία» ένα εμπρηστικό άρθρο του αρχισυντάκτη της Νίκου Φαρδή που κατηγορούσε τους αντιπρόσωπους του εβραϊκού συλλόγου Μακαμπή ότι συμμετείχαν σε συνάντηση του βουλγαρικού κομιτάτου στη Σόφια, όπου συζητήθηκε η αυτονόμηση της Μακεδονίας.
Τη σκυτάλη πήρε η Εθνική Παμφοιτητική Ενωσις, που κυκλοφόρησε την ίδια μέρα έξαλλα φυλλάδια με τα οποία κατηγορούσε τους Εβραίους ότι «ως κομμουνισταί συνεργάζονται μετά των κομιτατζήδων και σκάπτουν τον τάφο της Ελλάδος…» («Δεν μιλούν τη γλώσσα, βγάζουν ξενόγλωσσες εφημερίδες, μισούν τους Ελληνες, απείχαν της εθνικής εορτής») και καλούσε σε «άγριον μποϋκοτάρισμα εναντίον των Εβραίων εμπόρων».
Μέλη της ΕΕΕ (Εθνική Ενωσις Ελλάς) και Χαλυβδόκρανοι πυρπόλησαν τα γραφεία της Μακαμπή, συναγωγές, καταστήματα και 20 οικήματα. Σκότωσαν και τον Ελληνα φούρναρη του συνοικισμού.
Ο Νικόλαος Φαρδής και δύο Τριεψιλίτες παραπέμφθηκαν σε δίκη τον Μάρτιο του 1932 και αθωώθηκαν. Ο Φαρδής αθωώθηκε και από το Ειδικό Δικαστήριο Δωσιλόγων, από το οποίο δικάστηκε στις 23 Οκτωβρίου 1945 με άλλους 16 δημοσιογράφους, μεταξύ των οποίων και ο Ξενοφών (Φον) Γιοσμάς. Γνωστός από τη δολοφονία Λαμπράκη και προστατευόμενος του Κωνσταντίνου Παπαδόπουλου, βουλευτή του Ελληνικού Συναγερμού και της ΕΡΕ.
Οπως ο Ν. Φαρδής, πολλοί Τριεψιλίτες πρόσφεραν στα χρόνια της Κατοχής τις υπηρεσίες τους στους κατακτητές με το αζημίωτο. Συστήνοντας με τη βοήθεια των γερμανικών αρχών κοινές εταιρείες ή αρπάζοντας εβραϊκές επιχειρήσεις όπως του Σολομών Κοέν, που τον έκλεισαν στο στρατόπεδο Παύλου Μελά και τον απελευθέρωσαν μόνο όταν υπέγραψε την παραχώρησή τους.
Το όραμα της «εκδίωξης»
Εκτός από την οικονομική λεηλασία, οι ίδιοι κύκλοι επιδόθηκαν σε κανιβαλική αρθρογραφία που –αν δεν προετοιμάζει– προαναγγέλλει τα Αουσβιτς και τα Νταχάου.
Η «Νέα Ευρώπη» στις 11 Απριλίου 1941 ανακοίνωσε το κλείσιμο όλων των εφημερίδων, μεταξύ αυτών και των τριών εβραϊκών, των γαλλόφωνων «L’ Independant» και «Progres» και της ισπανόφωνης «El Messagero».
Το 1943 και ενώ οι αρχές Κατοχής είχαν πλέον ετοιμάσει τα τρένα για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τα δωσιλογικά-αντισημιτικά έντυπα της Θεσσαλονίκης «Νέα Ευρώπη», «Νέοι Καιροί» και «Απογευματινή» κορυβαντιούν: «Πρέπει να απαλλαγώμεν από αυτούς», καταλήγοντας με τη φράση: «Οι βέβηλοι πρέπει να φύγουν».
Οι «βίοι παράλληλοι» επικυρώνονται πανηγυρικά με την πλήρη σύμπλευση από το 1945 και βεβαίως μετά το 1949. Στην παράταξη –των νικητών του Εμφυλίου– βρήκαν στοργική αγκαλιά όσοι είχαν εξασφαλίσει χρυσοφόρες θέσεις στους καταλόγους της ΥΔΙΠ. Την ίδια εποχή που πολλοί Εβραίοι έβγαιναν αντάρτες ή φυγαδεύονταν από τον ΕΛΑΣ, οι «συνεργασθέντες» τούς παρέδιδαν στον κατακτητή. Την ίδια εποχή που όσοι είχαν τολμήσει να αντισταθούν έβλεπαν τα χωράφια τους να δημεύονται, οι «μεσεγγυούχοι» κληρονομούσαν ζωντανούς τους έγκλειστους των στρατοπέδων.
Η Δοξούλα και ο Μέρτεν
Η υψηλή κυβερνητική προστασία της οποίας έτυχε ο εγκληματίας πολέμου Μαξ φον Μέρτεν κατά τη δίκη του (Φεβρουάριος 1959) ίσως σχετίζεται περισσότερο με διεθνείς δεσμεύσεις (δάνειο 200 εκατ. μάρκων), ωστόσο γεγονός παραμένει η υπερασπιστική ταύτιση της περιβόητης Δοξούλας, συζύγου του υπουργού Προεδρίας της ΕΡΕ Τάκου Μακρή.
Ο Μέρτεν που είχε διατάξει την ακύρωση 80 ελληνοεβραϊκών γάμων. Κάποιοι από τους «παραβάτες» φυλακίστηκαν στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου και ορισμένοι εκτελέστηκαν. Ο Μέρτεν που απέσπασε 2 δισ. δραχμές (συν την παραχώρηση του εβραϊκού νεκροταφείου) από την εβραϊκή κοινότητα τον Δεκέμβριο του 1942 για να μη στείλει μέλη της ως εργάτες στη Γερμανία, όπως γράφει η ιστορικός Μαρία Καβάλα. Ο Μέρτεν που καταδικάστηκε σε 25ετή φυλάκιση αλλά αμνηστεύθηκε από την κυβέρνηση της ΕΡΕ και επέστρεψε στη Δ. Γερμανία.
***
Ο Αδωνης αναγκάστηκε για λόγους πολιτικής ορθότητας να σκύψει το κεφαλάκι του σαν κακομαθημένο παιδί, να ψελλίσει δυο λογάκια, ρηχά και τυπικά, και να ορκιστεί πως δεν πρόκειται να ξανακλέψει το γλυκό από το βάζο της γιαγιάς. Το… κατά λάθος «παρών» της ΝΔ στη Βουλή ήρθε δυστυχώς να συμπληρώσει το παζλ κάποιων εκλεκτικών συγγενειών. Τις οποίες θα ήταν άδικο να χρεώσουμε στο σύνολο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ομως, όπως και να το κάνουμε, ο Αδωνης είναι αυτός που δίνει σήμερα τον τόνο.
Ακραίες δεξιές περιπτώσεις
* Κωνσταντίνος Γ. Παπαδόπουλος. Στέλεχος της δωσιλογικής ΠΑΟ. Μετά την απελευθέρωση δικάστηκε ως «συνεργάτης των Γερμανών με πλούσια εγκληματική δράση» από το Ειδικό Δικαστήριο Δωσιλόγων αλλά αθωώθηκε. Μέχρι το 1964 εκλεγόταν βουλευτής Κιλκίς με τον Ελληνικό Συναγερμό και την ΕΡΕ. Γρονθοκόπησε μέσα στη Βουλή τον Αντώνη Μπριλλάκη της ΕΔΑ στις 13 Μαρτίου 1963.
* Μιχάλης Παπαστρατηγάκης. Ο εκδότης της φιλοχιτλερικής «Νέας Ευρώπης» έγραφε το 1943: «Εις την Θεσσαλονίκην οι Εβραίοι έχουν στήσει από μακρού μίαν από τας σπουδαιοτέρας εβραϊκάς φυλάς του κόσμου. Ζουν εις το περιθώριον της ελληνικής ζωής, χωρίς να μετέχουν των συγκινήσεων, των θλίψεων και των ενθουσιασμών του ελληνισμού. Είναι εχθροί, έτοιμοι να συνεργασθούν με οίον δήποτε εχθρόν μας, εχθροί από πολιτικήν και φυλετικήν θέσιν, εχθροί από ένστικτον. Ν’ απαλλαγώμεν από αυτούς. Η ελληνική ψυχή δεν τους ανέχεται περισσότερον. Πρέπει να φύγουν μακράν. Πού; Οπου θέλουν». Στις 12 Σεπτεμβρίου 1944 ο Παπαστρατηγάκης διέφυγε από την Αθήνα με το «τρένο των 40 δωσιλόγων». Στις 3 Οκτωβρίου 1944 έφθασαν στη Βιέννη, όπου μέχρι τις αρχές Μαΐου 1945 παρίσταναν τη φιλοχιτλερική «εξόριστη κυβέρνηση Τσιρονίκου».
* Παναγιώτης Μελεμενλής. Μέλος της ΕΟΝ και κατόπιν στην οργάνωση του Πούλου. Επωφελήθηκε από τις διώξεις λαμβάνοντας ως δώρο εβραϊκά καταστήματα της Θεσσαλονίκης. Διέφυγε στη Γερμανία.
* Λάσκαρης Παπαναούμ. Υπηρέτησε στη μυστική αστυνομία GFP. Οικειοποιήθηκε εβραϊκές επιχειρήσεις. Οπως έχει αποκαλύψει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τρ. Μηταφίδης, άρπαξε το μεγαλύτερο βυρσοδεψείο των Βαλκανίων, καθώς και το μαγαζί του Ζακ Τζούντα στην Εγνατία, το ιχθυοπωλείο του Ναρ και το κατάστημα Αμίρ και Μεβορά στην οδό 28ης Οκτωβρίου. Ακολούθησε τους Γερμανούς και έζησε στη Γερμανία μέχρι το 1971 χωρίς να εκδοθεί ποτέ στο μετεμφυλιακό ελληνικό κράτος.
* Αγήνωρ και Ιωάννης Μπουρνιάς. Αρχηγοί της Μπουντ, της Οργάνωσης Φίλων του Χίτλερ που επιδιδόταν στη συλλογή πληροφοριών, την αντικομμουνιστική προπαγάνδα και την παρακολούθηση Εβραίων.
* Γεώργιος Σπυρίδης. Φανατικός ναζιστής, ιδρυτής του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος Μακεδονίας-Θράκης από το 1932. Σύμφωνα με τον Στρ. Δορδανά, ο Γερμανός πρέσβης στην Αθήνα εκτιμούσε πως «η οργάνωση αυτή κατ’ αρχήν υπάρχει απλώς στα χαρτιά και έχει ελάχιστους οπαδούς, στους οποίους αποδίδονται στομφώδη αξιώματα. Αποτελεί περαιτέρω μια κακή προσπάθεια απομίμησης του χιτλερικού κινήματος. Είναι αντισημιτική».
* Διονύσιος Αγάθος. Ελληνας αξιωματικός που συνεργάστηκε με τις αρχές Κατοχής. Εναντι υψηλής αμοιβής πετύχαινε την απελευθέρωση κρατουμένων από το στρατόπεδο του Παύλου Μελά. Του πιστώθηκε ως «μεσεγγυούχο» από την Υπηρεσία Διαχειρίσεως Ισραηλιτικών Περιουσιών (ΥΔΙΠ) το γαλακτοπωλείο του Αλμπέρτο Σαρφατή, στην οδό Βασιλέως Ηρακλείου 8.