Συναγερμός έχει σημάνει διεθνώς με αφορμή την απόφαση της κυβέρνησης του Περού να βάλει μπρος τις μπουλντόζες και να ξεκινήσουν τα χωματουργικά έργα για την κατασκευή ενός νέου, τεράστιου, διεθνούς αεροδρομίου στην Ιερή Κοιλάδα των Ινκας.
Το φαραωνικό έργο σχεδιάζεται να απλωθεί σε απόσταση 60 χιλιομέτρων από τον αρχαιολογικό χώρο του Μάτσου Πίτσου και να είναι έτοιμο το 2023. Θα βρίσκεται σε υψόμετρο 3.800 μέτρων στις Ανδεις, δίπλα στο Τσιντσέρο, πόλη 10.000 κατοίκων. Θα συνδεθεί με την περαιτέρω «ανάπτυξη» της ήδη βαρυφορτωμένης ευρύτερης περιοχής, με νέα ξενοδοχεία, διάνοιξη οδικών αρτηριών, υπηρεσίες και υποδομές.
Πάνω από 1,5 εκατομμύριο τουρίστες επισκέφτηκαν το 2017 το Μάτσου Πίτσου, θρησκευτικό κέντρο και τόπο θερινής διαμονής των αυτοκρατόρων της μεγαλύτερης στην εποχή της (15ος αιώνας μ.Χ.) αυτοκρατορίας στον κόσμο. Είναι πολύ περισσότεροι από τον αριθμό που η UNESCO θεωρεί ασφαλές όριο (900.000 άτομα ετησίως, έως 2.500 ημερησίως) για να μην καταστραφούν τα μνημεία.
Υποσχέσεις και λεφτά
Εταιρείες από τη Νότια Κορέα και τον Καναδά διαγκωνίζονται για να αναλάβουν το έργο, το μέχρι στιγμής δημοπρατημένο τμήμα του οποίου έχει προϋπολογισμό 800 εκατομμύρια δολάρια. Η κυβέρνηση λέει ότι θα δημιουργηθούν 2.500 νέες θέσεις εργασίας. Η ηγεσία της κοινότητας αυτοχθόνων της φυλής Γιανακόνα πούλησε όλα τα πατρογονικά εδάφη στους κατασκευαστές έναντι 35 εκατομμυρίων δολαρίων. Και αρκετές αγροτικές οικογένειες έκαναν περιουσία δίνοντας τα χωράφια τους, όπου καλλιεργούσαν κυρίως πατάτες.
Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε πρώτη η Ναταλία Μασλούφ, Περουβιανή καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο βρετανικό Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Η ανοικτή επιστολή την οποία η Μασλούφ συνέταξε και απηύθυνε προς τον Περουβιανό πρόεδρο Μαρτίν Βισκάρα, ζητώντας του να ακυρώσει το έργο, συγκέντρωσε πάνω από 5.000 υπογραφές, ανάμεσά τους επιφανών ιστορικών, αρχιτεκτόνων, ακτιβιστών και πολιτών.
Καταστροφή
«Η περιοχή είναι χτισμένη. Υπάρχουν αναβαθμίδες και δρόμοι που σχεδιάστηκαν από τους Ινκας. Η δημιουργία αεροδρομίου εκεί σημαίνει καταστροφή» τονίζεται στην ανοικτή επιστολή. Τα αεροπλάνα θα πετάνε σε ανεπίτρεπτα χαμηλό ύψος πάνω από το αρχαιολογικό πάρκο Ογιανταϊτάμπο (έκτασης 348 τετραγωνικών χιλιομέτρων), ο δε υδροφόρος ορίζοντας και τα νερά της λίμνης Πιουράι, από την οποία υδροδοτείται η περιοχή του Κούσκο, θα υποστούν ανυπολόγιστη μείωση αποθεμάτων.
Επανειλημμένα η UNESCO έχει προειδοποιήσει ότι το Μάτσου Πίτσου μπορεί να καταταχθεί στον κατάλογο των μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς που κινδυνεύουν. Κάτι τέτοιο θα ήταν ισχυρό πλήγμα για την τουριστική βιομηχανία του Περού.