Ακόμη περισσότερο δημόσιο χρήμα στις «πρακτικές Νικολάου» και κατάργηση της διαδικασίας των ενστάσεων φέρνει η κυβέρνηση των αρίστων με πρόφαση την πανδημία
Γόνιμο έδαφος για καλλιέργεια και ανάπτυξη των πρακτικών της Σοφίας Νικολάου προσφέρει το νέο πλαίσιο που η κυβέρνηση Μητσοτάκη θέλει να εφαρμόσει στις διαδικασίες σύναψης δημόσιων συμβάσεων. Με την υποσημείωση ότι η λογική των απευθείας αναθέσεων διατρέχει το σύνολο των κυβερνητικών στελεχών του Κυριάκου Μητσοτάκη και ότι η γενική γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Σ. Νικολάου δεν είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας, μέσω νομοσχεδίου που προσφάτως τέθηκε σε διαβούλευση αλλάζει εκ βάθρων ο νόμος 4412/2016.
Πρόκειται για τον νόμο που διέπει τις δημόσιες συμβάσεις. Οι αλλαγές βέβαια διευκολύνουν τα μέγιστα πρακτικές όπως αυτές που συχνά πυκνά ασκεί η Σ. Νικολάου αλλά και ο έτερος Καππαδόκης Γιάννης Βρούτσης, ο οποίος, όπως είχε αποκαλύψει τον περασμένο Μάιο το Documento, με απευθείας ανάθεση έδωσε άφθονο χρήμα σε «ειδικό εμπειρογνώμονα», ο οποίος μέσω επιτροπής είχε γνωμοδοτήσει το ορθό της επιμόρφωσης επιστημόνων! Αναφερόμαστε στην περίπτωση του Γιώργου Στρουζάκη, ο οποίος, καίτοι κρατικοδίαιτος επιχειρηματίας, δεν δίστασε, αφού το… αζημίωτο κόστιζε στο ελληνικό δημόσιο 164.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) σε απευθείας αναθέσεις, να μπει σε επιτροπή που συγκρότησε ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης για να εγκρίνει τις επτά πλατφόρμες που δήθεν θα επιμόρφωναν τους επιστήμονες κατά το εαρινό lockdown.
Αύξηση του ορίου κατά 33%
Από το πιο απλό, ότι δηλαδή αυξάνεται το όριο των απευθείας αναθέσεων από τις 20.000 στις 30.000 ευρώ, μέχρι και το πιο σύνθετο, αφού πλέον η προσφυγή στη Δικαιοσύνη θα κοστίζει πανάκριβα, αυτό που έρχεται δίνει επιπλέον ώθηση στις πρακτικές Νικολάου. Καθίσταται σαφές ότι κάποιοι κύριοι σαν τον Γ. Στρουζάκη προφα νώς θα αναλαμβάνουν τους ελέγχους όπως έκανε ο συγκεκριμένος ως αξιολογητής και θαυμάσαμε την απόπειρα διασπάθισης δημόσιου χρήματος μέσω «σκόιλ ελικικού» και «Μέτζη του Νεουκτή», την οποία είχε αξιολογήσει ως θετική!
Αλλάζει εκ βάθρων το σύστημα
Ολα αυτά τα θαυμαστά εμπεριέχονται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση στις 22 Νοεμβρίου (έληξε στις 7 Δεκεμβρίου) και τώρα ο Αδωνης Γεωργιάδης και οι επιτελείς του συσκέπτονται για τον χρόνο που θα το φέρουν προς ψήφιση. Το νομοσχέδιο αυτό φέρει τον βαρύγδουπο τίτλο «Για τον εκσυγχρονισμό, την απλοποίηση και την αναμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων και ειδικότερες ρυθμίσεις για τις προμήθειες στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας», αλλά στην πραγματικότητα τείνει χείρα βοηθείας σε όλους όσοι (και δεν αποτελούν εξαίρεση αλλά τον κανόνα) εκ των κυβερνητικών στελεχών έχουν κάνει την απευθείας ανάθεση τρόπο λειτουργίας των υπηρεσιών που διευθύνουν…
Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει σαφώς από τις προβλεπόμενες ρυθμίσεις, οι οποίες ορίζουν:
• Αύξηση των ορίων της απευθείας ανάθεσης από τις 20.000 ευρώ που είναι σήμερα στις 30.000 ευρώ για προμήθεια αγαθών, υπηρεσιών και μελετών.
• Αύξηση από τις 40.000 στις 60.000 ευρώ για δημόσια έργα.
• Τροποποίηση της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης συμβάσεων έργων, μελετών και παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, που μέχρι σήμερα απαιτούσε εγγραφή σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, δημόσια κλήρωση κ.λπ. Μόλις ψηφιστεί η επιλογή του αναδόχου διενεργείται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής. Μέχρι τώρα, με βάση τον νόμο 4412/2016, θα έπρεπε η κάθε αναθέτουσα αρχή προκειμένου να προβεί στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης να έχει δημοσιεύσει (μία φορά κατ’ έτος και για διάστημα 20 ημερών) πρόσκληση για την κατάρτιση καταλόγων ενδιαφερομένων ανά κατηγορίες έργων/μελετών. Μάλιστα, για να τεθεί ο κατάλογος σε ισχύ θα έπρεπε να υπάρξει εγγραφή τουλάχιστον τριών προμηθευτών.
Μετά τη θέση σε ισχύ όλων αυτών η Σ. Νικολάου και οι υπόλοιποι κυβερνητικοί παράγοντες θα μπορούν να απευθύνονται σε μπακάλικα ή εταιρείες πώλησης αμορτισέρ για να προμηθεύονται ιατρικές μάσκες ή ό,τι άλλο χρειαστεί το ελληνικό δημόσιο χωρίς να οφείλουν να τηρούν τέτοιες διαδικασίες που δυσκολεύουν τις απευθείας αναθέσεις…
• Πρόβλεψη διαδικασίας απευθείας ανάθεσης μέσω ηλεκτρονικών καταλόγων (e-marketplace) με ανώτατο όριο τις 40.000 ευρώ ανά είδος προμηθευόμενου αγαθού.
• Προτείνεται η κατάργηση της διαδικασίας των ενστάσεων (ενδικοφανών προσφυγών) για τις διαδικασίες κάτω των 60.000 ευρώ και καθιερώνεται απευθείας προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια. Παρότι το μέτρο μοιάζει σωστό, εντούτοις κρύβει παγίδα, καθώς το παράβολο για την προσφυγή στη Δικαιοσύνη αυξάνεται από 1% σε 5% (πέραν των εξόδων για την προσφυγή). Στην πραγματικότητα οι «μικροί παίκτες» αποτρέπονται από το να αποταθούν στη Δικαιοσύνη αφού το κόστος καθίσταται αποτρεπτικό. Σε μια σύμβαση 60.000 ευρώ αυτός που αποκλείστηκε θα πρέπει να καταβάλει μόνο για το παράβολο 3.000 ευρώ αν συνυπολογιστούν δικαστικά έξοδα σε τρεις τουλάχιστον βαθμούς, αμοιβές δικηγόρων και χρόνος αναμονής στην αργόσυρτη ελληνική Δικαιοσύνη. Εύκολα συνάγεται το συμπέρασμα ότι εισέρχεται φραγμός σε τέτοιου είδους προσπάθειες εξεύρεσης του δικαίου μέσω δικαστικής οδού. Επίσης με αυτό τον τρόπο αποσείονται οι ευθύνες για παράβαση καθήκοντος από τους υπαλλήλους της αναθέτουσας εταιρείας, αφού στην απόφαση επί της ενδικοφανούς προσφυγής θα πρέπει να υπάρχει σαφής αιτιολογία.
