Πριν από λίγες εβδομάδες λάβαμε στο Documento δύο μηνύματα από μακροχρόνια ανέργους (τα στοιχεία τους είναι στη διάθεση της εφημερίδας):
Το πρώτο αναφερόταν στην κυβερνητική εξαγγελία για τη χορήγηση έκτακτου επιδόματος μακροχρόνια ανέργων:
«Καλημέρα, θα ήθελα να αναφέρω σχετικά με την ανύπαρκτη στήριξη των ανέργων. Εχει βγει ένα επίδομα για όσους γίνονται μακροχρόνια άνεργοι από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι τις 25 Νοεμβρίου 2020. Εγώ για πέντε μέρες δεν παίρνω το επίδομα, βέβαια σαν κι εμένα είναι πολλοί. Το ζήτημα είναι: δεν πρέπει να επεκταθεί αυτό το επίδομα αφού συνεχίστηκε όλους αυτούς τους μήνες η κρίση;».
Το δεύτερο αποτελούσε την καταγγελία μιας μακροχρόνια άνεργης που ανακάλυψε ότι ο ΟΑΕΔ θα της αφαιρέσει από το επίδομα μακροχρόνια ανέργων που τελικά πήρε το ειδικό βοήθημα που της είχε δώσει τα Χριστούγεννα:
«Με απόφαση του ΟΑΕΔ πληρούσα τις προϋποθέσεις για να πάρω το Επίδομα Μακροχρονίως Ανέργων των 200 ευρώ από τον Φεβρουάριο του 2021 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021 κάθε μήνα (τα ψίχουλα της ντροπής). Η εντολή όμως που δόθηκε προς τις τράπεζες ήταν για πληρωτέο ποσό 100 ευρώ. Σε γραπτή μου ερώτηση προς τον ΟΑΕΔ γιατί γίνεται αυτή η μείωση, η απάντησή τους ήταν ότι το έκτακτο βοήθημα που πήραμε τα Χριστούγεννα των 400 ευρώ από την κυβέρνηση θα μας το κρατάνε 100 κάθε μήνα. Αναρωτιέμαι για τη “γενναιοδωρία κι ευαισθησία” αυτής της κυβέρνησης… Εκεί που μας χρωστούσαν μας πήραν και το βόδι».
Οι μακροχρόνια άνεργοι που έγραψαν στο Documento είναι μόλις δύο από τους περισσότερους από 1.000.000 ανέργους που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα. Ο κόσμος αυτός μέχρι πέρσι εργαζόταν στη διασκέδαση, την εστίαση, στον τουρισμό, σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες ή έψαχνε για δουλειά, αλλά με την πανδημία κατέληξε παρατεταμένα εγκλωβισμένος στην ανεργία.
Κανόνες επιδότησης
Για την επιδότηση της ανεργίας παραμένουν σε ισχύ οι προ κορονοϊού κανόνες με βάση τους οποίους δίνεται επίδομα για πέντε έως δώδεκα μήνες ανάλογα με τον αριθμό των ενσήμων (από 125 ως 250) που έχει συμπληρώσει κάθε άνεργος στο τελευταίο 14μηνο πριν από την απώλεια εργασίας. Ετσι, δίνεται επιδότηση μόνο σε όσους μείνουν άνεργοι ύστερα από δύο ημερολογιακά έτη ασφαλισμένης εργασίας.
Η επιδότηση αυτή διαρκεί τόσες μέρες όσες κάποιος εργάστηκε και πλήρωσε εισφορές έως το πολύ δώδεκα μήνες και δεν ξεπερνά για κανέναν τις 450 μέρες μέσα σε μια τετραετία. Εκτός της βασικής επιδότησης υπάρχει ακόμη το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας των 200 ευρώ τον μήνα, που δίνεται μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας μόνο στους «φτωχούς» (σε όσους δηλαδή είχαν τελευταία φορολογική δήλωση έως 10.000, την οποία όμως είχαν κάνει όσο είχαν μισθό), και τα ειδικά εποχικά επιδόματα των οικοδόμων και των εργαζομένων στα αγροτικά που αφορούν εφάπαξ ποσά 500-750 ευρώ.
Υποτίθεται πως η κυβέρνηση λόγω πανδημίας έχει επιχειρήσει να δώσει κάποιες έκτακτες λύσεις στο πρόβλημα της ανεπαρκούς στήριξης των ανέργων, με δίμηνες παρατάσεις των τακτικών επιδομάτων που ανακοινώνονται στην τηλεόραση από τον υπουργό Εργασίας ή με έκτακτες χορηγήσεις του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας. Όμως αυτό που δεν λέγεται ποτέ στην τηλεόραση είναι πως οι δίμηνες παρατάσεις του επιδόματος δίνονται μία φορά σε κάθε άνεργο και τα έκτακτα επιδόματα μακροχρόνιας ανεργίας δίνονται με τυχαίο τρόπο, καλύπτοντας κάποιους και αποκλείοντας άλλους που το ανακαλύπτουν όταν πάνε στον ΟΑΕΔ.
Ωστόσο ο πιο πρόσφορος τρόπος για να αντιληφθούμε πόσοι άνεργοι καλούνται να τα βγάλουν πέρα χάρη στην οικογενειακή αλληλεγγύη, χωρίς καμία κρατική στήριξη, είναι να διαβάσουμε τα στοιχεία του ΟΑΕΔ.
Τι λένε τα στοιχεία
Σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ, για τον Ιανουάριο 2021 το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων, με κριτήριο την αναζήτηση εργασίας, ήταν 1.124.932 άτομα. Από αυτούς οι μισοί –566.959 ή το 50,4%– ήταν γραμμένοι στον ΟΑΕΔ για πάνω από δώδεκα μήνες, ήταν δηλαδή μακροχρόνια άνεργοι, και οι άλλοι μισοί –557.973 ή ποσοστό 49,6%– ήταν γραμμένοι λιγότερο από δώδεκα μήνες, «φρέσκοι» άνεργοι. Επιδότηση όμως λάμβαναν μόνο 232.870 άτομα, δηλαδή περίπου ένας στους πέντε, ενώ οι επιδοτούμενοι κατανέμονταν ως εξής: 105.577 άτομα (ή ποσοστό 45,34%) ήταν κοινοί άνεργοι, 2.086 (ποσοστό 0,9%) ήταν οικοδόμοι, 107.785 (ποσοστό 46,29%) ήταν εποχικοί τουριστικών επαγγελμάτων, 14.652 (ποσοστό 6,29%) ήταν εποχικοί λοιποί (αγροτικά), 2.504 (ποσοστό 1,08%) ήταν εκπαιδευτικοί και 266 (ποσοστό 0,11%) ήταν λοιποί.
Τι σημαίνουν τα νούμερα
Πρώτον, όπως είπαμε, ότι τον Ιανουάριο του 2021 μόνο ένας στους πέντε εγγεγραμμένους ανέργους λάμβανε κάποια λεφτά από τον ΟΑΕΔ ενώ οι άλλοι τέσσερις όχι.
Δεύτερον, ότι 105.577 άτομα, οι δηλωμένοι ως «κοινοί άνεργοι», έπαιρναν είτε το επίδομα ανεργίας των 400 ευρώ από πέντε έως δώδεκα μήνες είτε, όταν δεν το δικαιούνταν πια, το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας των 200 ευρώ.
Τρίτον, ότι 107.785 άτομα ή ποσοστό 46,29% που αναφέρονται ως εποχικοί του τουρισμού παίρνουν ως εποχικοί μόνο μία τρίμηνη επιδότηση ανεργίας 1.200 ευρώ στο σύνολο.
Τέταρτον, ότι οι άλλες κατηγορίες επιδοτούμενων ανέργων, οι 2.086 οικοδόμοι και οι 14.652 εποχικοί των αγροτικών, αντιπροσωπεύουν κόσμο που λαμβάνει τα εφάπαξ ειδικά βοηθήματα των 500 (αγροτικά) και των 750 ευρώ (οικοδόμοι).
«Να γίνει υποχρεωτική η νέα συλλογική σύμβαση για τα ξενοδοχεία»
Για τις ανάγκες του ρεπορτάζ το Documento επικοινώνησε με τον Γιώργο Χότζογλου, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων σε Επισιτισμό – Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ), η οποία καλύπτει δεκάδες σωματεία και 350.000 εργαζόμενους στην εστίαση, τη διασκέδαση, στον τουρισμό και στα καζίνα.
Τους προηγούμενους μήνες η ομοσπονδία έκανε μεγάλο αγώνα για να επεκτείνει τις επιδοτήσεις ανεργίας στους εποχικά εργαζόμενους που λόγω της περιορισμένης θερινής και της ανύπαρκτης χειμερινής τουριστικής περιόδου δεν συμπλήρωναν τις προϋποθέσεις ενσήμων για να λάβουν επιδότηση. Όμως ο Γ. Χότζογλου μας είπε ότι η ομοσπονδία δίνει μια νέα μάχη για να κηρυχθεί η συλλογική σύμβαση των ξενοδοχοϋπαλλήλων που υπογράφτηκε τον Φεβρουάριο ως γενικώς υποχρεωτική.
Ενόψει της έναρξης της τουριστικής περιόδου στις 14 Μαΐου, συνέχισε ο Γ. Χότζογλου, τα ξενοδοχεία δεν θέλουν να εφαρμόσουν τη νέα συλλογική σύμβαση που υπέγραψε ο κλάδος, η οποία εγγυάται σεβασμό στα ωράρια και βασική αμοιβή 850 ευρώ, και προτείνουν στους εποχικά εργαζόμενους στον τουρισμό –που καίγονται για λεφτά καθώς δεν λάμβαναν επιδότηση τον χειμώνα– να πάνε για δουλειά με καθημερινά δεκάωρα, τέσσερα ρεπό τον μήνα για 600 και 700 ευρώ.
Κι ενώ η ομοσπονδία έχει ζητήσει από τον αρμόδιο υπουργό Κωστή Χατζηδάκη να συνεδριάσει το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας προκειμένου να κηρύξει τη σύμβαση γενικώς υποχρεωτική –όπως είχε κάνει η Έφη Αχτσιόγλου ως υπουργός Εργασίας το 2018–, ο Χατζηδάκης όλο δεσμεύεται και όλο κοροϊδεύει, ροκανίζοντας τον χρόνο ώστε να αφήσει ελεύθερο το πεδίο στα ξενοδοχεία να κάνουν ό,τι θέλουν. Οι εργαζόμενοι όμως προειδοποιούν ότι δεν θα πάνε για δουλειά για έξι κατοστάρικα και ότι, αν χρειαστεί, θα επιβάλουν αυτό το καλοκαίρι το δικό τους lockdown!
