80 χρόνια από το «δημοψήφισμα της ντροπής» – Όταν η Αυστρία «επανενώθηκε» με το Γερμανικό Ράιχ

Στις 12 Μαρτίου του 1938, στις 5.30 τα ξημερώματα, οι ορδές του Αδόλφου Χίτλερ, περνούσαν τα γερμανο-αυστριακά σύνορα στο Πασάου και στο Σέρντινγκ, συντελώντας με την επέλαση τους την από μακρόν σχεδιαζόμενη προσάρτηση της Αυστρίας στο γερμανοναζιστικό Τρίτο Ράιχ.

Επρόκειτο για την “επιστροφή” της γενέτειράς του στο γερμανικό Ράιχ, όπως θα κραύγαζε τρεις ημέρες αργότερα ο μεγαλύτερος εγκληματίας πολέμου της ιστορίας της ανθρωπότητας, στη διαβόητη ομιλία του στην Πλατεία των Ηρώων στη Βιέννη, στις 15 Μαρτίου 1938, υπό τις επευφημίες σχεδόν 250.000 οπαδών του και καιροσκόπων της εποχής.

Σχεδόν ένα μήνα μετά από την εισβολή των γερμανοναζιστικών στρατευμάτων στην Αυστρία, σαν σήμερα πριν από ακριβώς 80 χρόνια, στις 10 Απριλίου 1938, σε ένα καλά προετοιμασμένο και σκηνοθετημένο από τους ναζιστές “Λαϊκό δημοψήφισμα”, ο πληθυσμός της εμφανιζόταν να έχει ψηφίσει με ένα συντριπτικό ποσοστό 99,73% υπέρ της προσάρτησης της στο χιτλερικό Τρίτο Ράιχ.

Αμέσως μετά από την εισβολή της 12ης Μαρτίου του 1938, είχε αρχίσει η λαίλαπα της τρομοκρατίας εναντίον των Εβραίων και των αντιφρονούντων, και, ήδη την 1η Απριλίου γίνονταν η πρώτη “μεταφορά Αυστριακών”, υψηλόβαθμων υπαλλήλων, πολιτικών και άλλων αξιωματούχων, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Νταχάου.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ιστορικών, στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της επιδρομής των χιτλερικών στρατευμάτων και του “δημοψηφίσματος” της “νομιμοποίησης” της προσάρτησης, ο αριθμός των συλληφθέντων ξεπερνούσε τις 75.000.

Μόνον λίγες εβδομάδες μετά την προσάρτηση, είχε ξεκινήσει η δημιουργία του ναζιστικού στρατοπέδου του Μαουτχάουζεν, έξω από το ομώνυμο χωριό στην ‘Ανω Αυστρία, όπου στα επτά χρόνια της “λειτουργίας” του, μέχρι την απελευθέρωση του από τα συμμαχικά στρατεύματα στις 5 Μαΐου 1945, θανατώθηκαν πάνω από 100.000 κρατούμενοι, ανάμεσά τους και 3.700 Έλληνες πατριώτες.

Όπως τονίζει σε σημερινή ανακοίνωσή του το Αρχείο Τεκμηρίωσης της Αυστριακής Αντίστασης στη Βιέννη, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 80 χρόνων, με το “δημοψήφισμα” της 10ης Απριλίου 1938 επιδιώκονταν να επιβεβαιωθεί κατά τον δυνατό πιο εντυπωσιακό τρόπο σε εσωτερικό και διεθνές επίπεδο, η προσάρτηση της Αυστρίας στο γερμανοναζιστικό Τρίτο Ράιχ, η “επανένωση” της Αυστρίας με το Γερμανικό Ράιχ, όπως ήταν τότε η επίσημη φρασεολογία.

Οικονομικές και κοινωνικοπολιτικές υποσχέσεις ήταν τα κυρίαρχα θέματα της ναζιστικής προπαγάνδας για το “Λαϊκό δημοψήφισμα”, ενώ κεντρικό ρόλο έπαιζε η παρουσίαση του Αδόλφου Χίτλερ ως μεσσιανικού σωτήρα, στον οποίο θα εκφραζόταν η ευγνωμοσύνη μέσω του δημοψηφίσματος.

Προάγγελος της καταστροφής του 1938, της χρονιάς της προσάρτησης, υπήρξε για την Αυστρία το 1933, και το μεταξύ χρονικό διάστημα, που χαρακτηρίζεται ως “Αυστροφασισμός”, παραμένει για τη χώρα ένα πολύ δύσκολο κεφάλαιο της πολιτικής της, αλλά και της διαχείρισης της σύγχρονης ιστορίας της.

Στις 30 Ιανουαρίου του 1933 συντελούνταν η αναρρίχηση του Χίτλερ στην εξουσία στη Γερμανία, όταν αναλάμβανε καγκελάριος, ενώ δύο μήνες αργότερα στις 4 Μαρτίου , στη γενέτειρα του την Αυστρία, ακολουθούσε η διάλυση της αυστριακής Βουλής, κατάργηση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας, επιβολή λογοκρισίας από το χριστιανοφασιστικών αποχρώσεων καθεστώς του τότε καγκελάριου Ένγκελμπερτ Ντόλφους.

Με την επιδρομή στα γραφεία του Σοσιαλιστικού Κόμματος στην πόλη Λιντς, ομάδων αστυνομικών του καθεστώτος και τις δολοφονίες μελών του κόμματος, κορυφωνόταν ουσιαστικά η κατάλυση της δημοκρατίας από το καθεστώς αυτό που θεωρείτο υποχείριο της φασιστικής δικτατορίας του Μπενίτο Μουσολίνι στην Ιταλία, για να ακολουθήσει ο ολιγοήμερος, αλλά αιματηρός, αυστριακός εμφύλιος πόλεμος, που είχε ξεσπάσει στις 12 Φεβρουαρίου 1934.

Στις 25 Ιουλίου του 1934, δολοφονούνταν από ομάδα “παράνομων” Αυστριακών ναζιστών ο Ντόλφους, που για τη μια πλευρά θεωρείται ένας “δολοφόνος” των Σοσιαλιστών, για δε τους άλλους, ένας “μάρτυρας” στον αγώνα κατά του Ναζισμού και εμφανίζεται ως “το πρώτο θύμα του Χίτλερ”, κάτι που συνδέεται και με την εξαιρετικά αμφιλεγόμενη θέση πως “η Αυστρία ήταν η πρώτη ελεύθερη χώρα που είχε πέσει θύμα της τυπικής επιθετικής πολιτικής του Χίτλερ”.

Θέση, που διατυπωνόταν στην αποκαλούμενη “Διακήρυξη της Μόσχας” την 1 η Νοεμβρίου του 1943, με την οποία οι κυβερνήσεις των τριών συμμαχικών δυνάμεων, Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, Σοβιετικής Ενωσης και Μεγάλης Βρετανίας, αποφάσιζαν την απελευθέρωση της Αυστρίας από τη γερμανοναζιστική κατοχή και την επανασύσταση της ως ελεύθερου, ανεξάρτητου κράτους, στα σύνορα του 1937.

Πολλές μεταπολεμικές αυστριακές κυβερνήσεις εκμεταλλεύτηκαν επιλεκτικά τη Διακήρυξη της Μόσχας για να στηρίξουν το αποκαλούμενο “Δόγμα του θύματος” και μόνον στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και συγκεκριμένα το 1986, με τις αποκαλύψεις για το ναζιστικό παρελθόν του νεοεκλεγέντα τότε σε Αυστριακό πρόεδρο, πρώην Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κουρτ Βάλντχαϊμ, η ιστορία φάνηκε να ξεπερνά τους Αυστριακούς και να τους θέτει αντιμέτωπους με την πραγματικότητα.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ