Η Νέα Δημοκρατία έγινε φέτος 50 ετών. Παρόλο που κυβέρνησε πάνω από 20 χρόνια τον τελευταίο μισό αιώνα, οι κυβερνητικές θητείες της είναι από τις λιγότερο συζητημένες περιόδους της πολιτικής μας ιστορίας. Αυτό συμβαίνει επειδή η κυβερνητική πρακτική της ΝΔ ήταν και παραμένει η αποθέωση της επικοινωνιακής διαχείρισης και της μικροπολιτικής. Ας τα πάρουμε από την αρχή.
Το 1974 η ΝΔ του Κωνσταντίνου Καραμανλή κλήθηκε να αντιμετωπίσει τη μεγάλη κρίση του 1970. Το επιχείρησε κρατικοποιώντας τις τράπεζες και τις όποιες επιχειρήσεις υπηρεσιών κοινής ωφέλειας βρίσκονταν στα χέρια ιδιωτών. Θεωρούσε ότι αυτό θα ήταν αρκετό για τη σταθεροποίηση της οικονομίας και το ξεπέρασμα της κρίσης. Ομως μετά το 1977 η κρίση οξύνθηκε, ο Καραμανλής «απέδρασε» μεταπηδώντας στην Προεδρία της Δημοκρατίας και η ΝΔ πήγε στις εκλογές του 1981 υπό τον Γεώργιο Ράλλη γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι θα τις χάσει. Ομως οι περισσότεροι στην ηγεσία της, προεξάρχοντος του μετέπειτα αρχηγού του κόμματος Ευάγγελου Αβέρωφ, εκτιμούσαν ότι η χώρα βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και καλύτερα η χρεοκοπία να «έσκαγε» στα χέρια του ΠΑΣΟΚ.
Η εκτίμηση του Αβέρωφ εν μέρει επιβεβαιώθηκε το 1989. Η χρεοκοπία αποτράπηκε από την οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα που είχε τη στήριξη της νεοφιλελεύθερης ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Αλλά η κυβέρνηση ΝΔ – Μητσοτάκη που τη διαδέχτηκε δεν είχε ανάλογη επιτυχία. Αντί για την επιστροφή στην οικονομική μεγέθυνση ο πληθωρισμός και τα επιτόκια εκτινάχθηκαν και δημιουργήθηκε μια νέα γενιά «ραντιέρηδων»-δανειστών του δημοσίου. Τελικά η κυβέρνηση έπεσε από τους «προμηθευτές του δημοσίου» όταν επιχείρησε να παραδώσει σε ιδιώτες τη διοίκηση του ΟΤΕ.
Η ΝΔ έμεινε στην αντιπολίτευση τα επόμενα δώδεκα χρόνια και την προσαρμογή στις προϋποθέσεις συμμετοχής στην ευρωζώνη και το ευρώ ανέλαβε το ΠΑΣΟΚ. Ομως η αποβιομηχάνιση και η οικονομία υπηρεσιών της «μεταπολίτευσης» είχαν φάει τα ψωμιά της. Η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, που ήρθε στην εξουσία το 2004, υποτίμησε αυτό το δεδομένο. Θεώρησε ότι θα έκρυβε τις δημοσιονομικές επιπτώσεις του ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου και του συσσωρευμένου χρέους με «δημιουργική λογιστική». Οταν η κρίση του 2008 έφτασε στην Ευρώπη και η γραφειοκρατία των Βρυξελλών τούς έκανε σαφές ότι θα αμφισβητούσε το επίσημο έλλειμμα του προϋπολογισμού του 2009 ο κ. Καραμανλής «απέδρασε» μέσω πρόωρων εκλογών. Εκτοτε η χώρα βιώνει μια κρίση που διαρκεί για πάνω από δέκα χρόνια, όμως η ΝΔ διασώθηκε.
Στην αρχή της μνημονιακής εποχής η ΝΔ του κ. Σαμαρά κράτησε κριτική στάση στην προσφυγή της χώρας στο ΔΝΤ και στην ΕΕ. Προσπάθησε έτσι να βγάλει λάδι την κυβερνητική θητεία του κ. Καραμανλή αλλά και να πάρει αποστάσεις από τη φορολόγηση των νοικοκυραίων. Αλλά ήρθε η παταγώδης αποτυχία του 1ου μνημονίου και η ΝΔ αναγκάστηκε να συμμετάσχει στην κυβέρνηση Παπαδήμου. Μάλιστα ανέλαβε να υλοποιήσει το 2ο μνημόνιο από τον Σεπτέμβριο του 2012 μαζί με τα απομεινάρια του ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ.
Ομως και το 2ο μνημόνιο ήταν αποτυχία. Περί τα τέλη του 2014 όλοι στην κυβέρνηση Σαμαρά γνώριζαν ότι θα ακολουθούσε και 3ο μνημόνιο. Η απόφαση ήταν ως συνήθως η «απόδραση». Ετσι φτάσαμε στις πρόωρες εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 και στην επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Το 2019 ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνέχισε στα βήματα των προηγούμενων αρχηγών της ΝΔ. Φόρτωσε το 3ο μνημόνιο στο πρώτο πεντάμηνο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ υποβαθμίζοντας έτσι τις ευθύνες των προηγούμενων μνημονιακών κυβερνήσεων αλλά και της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Στη συνέχεια επωφελήθηκε από τη χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων λόγω Covid και εφάρμοσε επιδοματικές πολιτικές, ενώ το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης ήταν και παραμένει ο «παράδεισος» των πολιτικών του φίλων. Ομως και το δικό του αφήγημα φτάνει στο τέλος του με την επάνοδο των κανόνων του νέου Συμφώνου Σταθερότητας και τις απαιτήσεις των κοινοτικών για επιτάχυνση των πλειστηριασμών και διευθέτηση του ιδιωτικού χρέους. Οι κακές γλώσσες λένε ότι ετοιμάζει τη δική του «απόδραση» κατά Βρυξέλλες – Φρανκφούρτη μεριά. Ιδωμεν…
