Πέντε σημεία που θα πρέπει να προβληματίσουν σοβαρά την σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών πριν οι προτεινόμενες ρυθμίσεις τους, διαλύσουν μια Υπηρεσία που τα τελευταία χρόνια (2016-2019) εξυπηρέτησε πάνω από 63 εκατομμύρια κινήσεις, και έδωσε τεράστια ώθηση στην οικονομική ανάκαμψη της χωράς.
1. Ο Νόμος 4427/2016 ήταν και συνεχίζει να είναι ένας «μνημονιακός» νόμος
Ο νόμος 4427/16 ήταν και συνεχίζει να είναι ένας μνημονιακός νόμος.
Συντάχθηκε και με διεξοδικό τρόπο συζητήθηκε – παρά τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια – με τους επιμέρους Συλλόγους των εργαζομένων αλλά και με τα όργανα της Ομοσπονδίας των Συλλόγων των εργαζομένων. Επίσης συζητήθηκε – στα επιτρεπτά χρονικά περιθώρια – με τους υπηρεσιακούς παράγοντες της ΥΠΑ, τους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συγκεκριμένα το εγκατεστημένο αρμόδιο τεχνικό κλιμάκιο στην Αθήνα με βασικό συνομιλητή τον κ. Ζήνωνα Κοντολαίμη, Κύπριο στην καταγωγή, καθώς και με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια στην Αεροπλοΐα (EASA – European Union Aviation Safety Agency). Ταυτόχρονα αναπτύχθηκε στενή συνεργασία με τον κ. Alfonso Arroyo, αρμόδιο για τα θέματα αυτά από την Directorate General for Mobility and Transport, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η συνεργασία αυτή με τις δομές της ΕΕ δεν σταμάτησε στη ψήφιση του νόμου 4427/2016 αλλά αντίθετα ενισχύθηκε αργότερα με την εγκατάσταση στην Ελλάδα, κατόπιν δικής μας πρωτοβουλίας (Υπουργού και Διοικητή ΥΠΑ), εμπειρογνώμονα της EASA και της δημιουργίας liaison office με στόχο ακριβώς την ομαλή μετάβαση και εφαρμογή της ήδη θεσμοθετημένης μεταρρύθμισης.
• Για τις σημερινές προτεινόμενες αλλαγές είναι όλοι ενημερωμένοι και σύμφωνοι;
• Και αν δεν είναι σύμφωνοι, είναι τουλάχιστον ενημερωμένοι;
Προκαλεί απορία η εμμονή του Υπουργού Κ.Κ. να προχωρήσει στις προτεινόμενες τροποποιήσεις στο νόμο 4427/2016 εν αγνοία όλων.
Η επίκληση από μέρους του κ. Υπουργού της παρουσίας του εμπειρογνώμονα της ΕASA στην υποτιθέμενη επιτροπή που προωθεί τις αλλαγές στον νόμο δεν δικαιολογεί απολύτως τίποτα.
o Είναι αλήθεια, δεκάδες βελτιώσεις – αλλαγές μπορούν να γίνουν και όλες προς την σωστή κατεύθυνση. Οι αρμόδιες δομές της ΕΕ θα δεχθούν – αν τους ζητηθεί – δεκάδες αλλαγές , είναι αλήθεια. Και όλες αυτές οι αλλαγές θα μπορούσαν να στοχεύουν προς την σωστή κατεύθυνση.
Εκείνοι όμως που θα κληθούν να τις εφαρμόσουν θα πρέπει να είναι ενήμεροι, και αν όχι σύμφωνοι, τουλάχιστον να μετέχουν του διαλόγου. Αντί αυτού, έχουμε την αδικαιολόγητη τροποποίηση σε βασικά σημεία του νόμου 4427/2016 , την αποψίλωση της νεοσύστατης ΑΠΑ, την κατάργηση των περιφερειακών ανά Αεροδρόμιο Αεροπορικών Αρχών και την βεβιασμένη με νόμο (!) τακτοποίηση 25 ημετέρων.
• Αναρωτιέται ο Έλληνας πολίτης όλο αυτό έγινε απλά για την τακτοποίηση;
Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ προβλέπεται αδικαιολόγητα μειωμένος αριθμός υπαλλήλων (170 έναντι των 284 ήδη κατανεμημένων με δημοσιευμένη Υπουργική Απόφαση στην νέα Αρχή) πρώτη φορά προβλέπεται δια νόμου ρουσφέτι 25 παρατρεχάμενων.
Δηλαδή τελικώς μιλάμε για μόλις 145 υπαλλήλους που θα κληθούν να ανταποκριθούν σε καθήκοντα επιθεωρητή – επόπτη που σε όλες τις χώρες της ΕΕ εκτελούνται από πολλαπλάσιο αριθμό υπαλλήλων με μικρότερο μάλιστα αριθμό αεροδρομίων και εγκαταστάσεων Αεροναυτιλίας.
• Κύριε Υπουργέ υπήρξε διαβούλευση με τις αρμόδιες δομές της ΕΕ;
Θα μπορούσατε να δημοσιοποιήσετε αυτή την αλληλογραφία ή την διαβούλευση.
• Υπάρχει;
• Μήπως ΄΄Κοινοποιήσατε΄΄ την αλληλογραφία ή την διαβούλευση στους υπηρεσιακούς παράγοντες της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας;
• Γιατί δεν ενημερώσατε τους αρμοδίους της ΥΠΑ ώστε να σας παρασχεθεί η ανάλογη ενημέρωση και βοήθεια;
• Ποια είναι τα υποδεικνυόμενα από εκείνους σημεία προς βελτίωση;
Ένα είναι βέβαιο.
Οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε πλήρη άγνοια για όλα αυτά που δρομολογούνται για αυτούς χωρίς αυτούς.
• Αναφορικά με την μετατροπή της ΥΠΑ από Αυτοτελή και Οικονομικά Ανεξάρτητη Δημόσια Υπηρεσία (όπως σωστά ορίζεται στο ν.4427/16) σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) θα επέλθουν αλλαγές στο εργασιακό – ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθεστώς των υπαλλήλων;
Είναι αλήθεια ότι κάποτε κάποιοι – ακόμα και μέσα από την ΥΠΑ – σας ζήτησαν την αλλαγή της νομικής προσωπικότητας της ΥΠΑ. Σήμερα όμως ενώπιον της αλήθειας ακόμα και αυτοί αλλάζουν στάση και δεν στηρίζουν την πρόθεσή σας να μετατρέψετε την ΥΠΑ σε ΝΠΔΔ.
Πρέπει να εξηγήσετε, κ. Υπουργέ, γιατί εμμένετε στην αλλαγή και τροποποίηση ενός νόμου που συντάχθηκε σε συνεργασία με την ΕΕ και τους Διεθνείς Οργανισμούς και σίγουρα όχι ερήμην των εργαζομένων και των συλλογικών τους οργάνων.
Όταν ψηφίστηκε ο νόμος 4427/2016, στη συζήτηση που προηγήθηκε στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής – μαγνητοσκοπημένη παραμένει στην ιστοσελίδα της Βουλής για όσους ενδιαφέρονται – οι εκπρόσωποι των εργαζομένων , από κάθε έναν κλάδο, δήλωσαν ότι ο νόμος είναι «στην σωστή κατεύθυνση και ενσωματώνει τα αιτήματα τους»
Ο μόνος Σύλλογος που διαφώνησε τότε ήταν εκείνος των Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας – ΕΕΚ. Ο Πρόεδρος τότε των ΕΕΚ, αναφέρθηκε σε μια Αεροναυτιλία με την μορφή Νομικού Προσώπου όπως με έμφαση μάλιστα είχε δηλώσει.
Βέβαια η πλειοψηφία των Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας ήθελε και θέλει μια Αυτοτελή και Οικονομικά Ανεξάρτητη Δημόσια Υπηρεσία, όπως μέχρι σήμερα οι νομοθετημένες διατάξεις την περιγράφουν.
2. Δημόσια Υπηρεσία ή ΝΠΔΔ δίχως πιστοποίηση.
Το ερώτημα σχετικά με την νομική μορφή της ΥΠΑ έχει απαντηθεί και είναι τουλάχιστον άκαιρο αν όχι ζημιογόνο να επανέρχεται σήμερα. Σύμφωνα με το υφιστάμενο και αποδεκτό από ΕΕ θεσμικό πλαίσιο όπως αυτό διαμορφώθηκε με τον ν. 4427/2016 η ΥΠΑ είναι «αυτοτελής δημόσια υπηρεσία με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια» .
• Γιατί διαταράσσετε την δεδομένη χρονική στιγμή αυτή η ρύθμιση;
• Μήπως είναι απαίτηση των Θεσμών;
• Της Ε.Ε. ;
• Της EASA;
• Των εργαζομένων;
ΟΧΙ.
• Άρα ποιος πιέζει σε μία τέτοια κατεύθυνση;
• Ποιο συμφέρον – καλώς ή κακώς νοούμενο – εξυπηρετείται;
• Μήπως όλα αυτά δρομολογούνται σε βάρος του Δημοσίου Συμφέροντος και της πλήρους διάλυσης των Κρατικών δομών στο χώρο των Αερομεταφορών;
• Ποιος άραγε θα επωφεληθεί;
Σε ολόκληρη την Ευρώπη πάντα υπάρχουν δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Εκείνοι που επιχειρούν την ενίσχυση της παρουσίας του ιδιωτικού κεφαλαίου και συνακόλουθα την αποσύνδεση των υποδομών από το Κράτος και εκείνοι που θεωρούν ότι οι στρατηγικές υποδομές που διατηρούν εκ φύσεως μονοπωλιακό χαρακτήρα οφείλουν να βρίσκονται σε διαχείριση του Κράτους.
Ας είμαστε ειλικρινείς.
Η μετατροπή της ΥΠΑ σε Ν.Π.Δ.Δ. προετοιμάζει την μεταφορά της Αεροναυτιλίας σε ιδιωτικά συμφέροντα. Ταυτόχρονα διατυπώνεται έντονα το ενδιαφέρον για την μεταφορά του ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας των περιφερειακών αεροδρομίων επίσης εκτός δημοσίου κατά τα πρότυπα της παραχώρησης της εκμετάλλευσης λειτουργίας των περιφερειακών αεροδρομίων.
Ναι, πράγματι, είναι πολλά τα λεφτά κ. Υπουργέ.
Επιδιώκετε να αποκρυφτεί τεχνηέντως η οργανωμένη άλωση που επιχειρείτε στην ΥΠΑ.
Παρόλα αυτά από την οργανωτική μορφή και την νομική προσωπικότητα της ΥΠΑ στο μέλλον θα προκύψουν σοβαρές εμπλοκές και επιπτώσεις.
Ο πάροχος υπηρεσιών Αεροναυτιλίας στην Ελλάδα – δηλαδή η ΥΠΑ – είναι σύμφωνα με τον ισχύοντα Ε.Κ. μια πιστοποιημένη Υπηρεσία. Η πιστοποίηση αυτή της επιτρέπει να παρέχει ασφαλής υπηρεσίες προς όλες τις αεροπορικές εταιρείες καθώς επίσης και να συνεργάζεται με άλλους παρόχους .
Με την μετατροπή της ΥΠΑ σε ΝΠΔΔ παύει να ισχύει η πιστοποίηση αυτή και οφείλει να πιστοποιηθεί ξανά με άλλα όμως κριτήρια αυτή τη φορά αφού θα πρέπει να απαντηθούν με σαφήνεια τα ερωτήματα της βιωσιμότητας, της χρηματοοικονομικής επάρκειας και σειρά άλλων που, αντιλαμβανόμαστε όλοι, συμπαρασύρονται από την αλλαγή της νομικής προσωπικότητας και του τρόπου οργάνωσης.
Η αλλαγή που επιχειρείτε δηλαδή από Δημόσια Υπηρεσία σε ΝΠΔΔ μεταβάλλει / ανατρέπει το οικονομικό καθεστώς της υπηρεσίας άρα και του παρόχου Αεροναυτιλίας.
Η πρόθεση της σημερινής κυβέρνηση για την ΥΠΑ θα μπορούσε, ίσως, να υλοποιηθεί, σύμφωνα με την ισχύουσα Ευρωπαϊκή και Διεθνή Νομοθεσία αν είχε προβεί σε δημόσιο ανοικτό Διεθνή Διαγωνισμό για την εκπόνηση ειδικής μελέτης βιωσιμότητας και συμμόρφωσης (compliance) στις απαιτήσεις του σχετικού ΕΚ για την πιστοποίηση ιδίως δε εκείνες που αφορούν το safety assessment.
Η μελέτη αυτή θα όφειλε να διερευνήσει :
1. Τις ασφαλείς παρεχόμενες υπηρεσίες αεροναυτιλίας των παραχωρημένων Αεροδρομίων της χώρας,
2. Την αδιάλειπτη συνεργασία με τον έτερο πάροχο της αεροναυτιλίας την Πολεμική Αεροπορία (που παρέχει υπηρεσίες αεροναυτιλίας στα αεροδρόμια Χανίων, Καλαμάτας, Αράξου, Ακτίου και Αγχίαλου),
3. Το κόστος παρακολούθησης και συντήρησης και ανάπτυξης των σταθμών μεταφοράς δεδομένων (τα ραντάρ),
4. Την διαχείριση των 23 περιφερειακών αεροδρόμιων με την υποχρεωτικά ασφαλή συντήρηση και ανάπτυξη των,
5. και τέλος την εργασιακή βιωσιμότητα, των εργαζομένων της Αεροναυτιλίας καθώς και των εργαζομένων που παρέχουν υποστηρικτικό έργο προς αυτή.
Κύριε Υπουργέ,
• Ποιος είναι ο πιστοποιημένος φορέας που υλοποίησε την οικονομοτεχνική μελέτη της νέας ΥΠΑ ως Νομικό Πρόσωπο ;
• Μπορείτε να μας ενημερώσετε για τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης ;
• Που και ποτέ δημοσιοποιήθηκε;
• Τι θα κάνετε την επομένη της δημοσίευσης του νέου νόμου ο οποίος καταργεί την υφιστάμενη πιστοποίηση της ΥΠΑ ;
• Πως θα παρέχονται οι υπηρεσίες αεροναυτιλίας από ένα φορέα που έχει απολέσει την πιστοποίηση του;
• Πως και ποτέ θα πιστοποιηθεί η ΥΠΑ εφόσον δεν έχει συσταθεί και δεν έχει στελεχωθεί η ΑΠΑ;
• Ποιος θα πιστοποιήσει την νέα ΥΠΑ χωρίς την εφαρμογή όλων των προαπαιτούμενων, όπως ορίζονται στο Πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Κανονισμών;
κ. Υπουργέ , μάλλον οι σύμβουλοί σας , στα θέματα αεροναυτιλίας και αερομεταφορών συνολικά είναι παντελώς άσχετοι.
Δεν σας συμβούλευσαν σωστά.
3. Αεροπορικές Αρχές και η παρουσία τους.
Κύριε Υπουργέ ,
Ακόμα και οι πρόσφατες, δεσμευτικές για το Ελληνικό Δημόσιο, Συμβάσεις Παραχώρησης των 14 περιφερειακών Αεροδρομίων όπως δια νόμου κυρώθηκαν αλλά και ο παλαιότερος νόμος για την Ανάπτυξη του Διεθνούς Αερολιμένα της Αθήνας Αεροδρομίου προβλέπουν την παρουσία Αεροπορικών Αρχών στα Αεροδρόμια.
Όπως, βέβαια, παντού στον κόσμο (Γαλλία, Ιταλία κ.ο.κ.)
Το ίδιο προέβλεπαν και οι κάθε είδους ρυθμίσεις είχαν κατά καιρούς υιοθετηθεί από όλες τις προηγούμενες Κυβερνήσεις.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε το νόμο 3913/2011 και το νόμο 4146/2013.
Δεν ήταν η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που υιοθέτησε αυτή την οργανωτική δομή.
Είναι απλά η κοινή λογική.
Μάλλον δεν την διαθέτουν οι σύμβουλοί σας.
Οι Αεροπορικές Αρχές κλείνουν 20 περίπου χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας και εποπτικής λειτουργίας στο χώρο των Αεροδρομίων. Περισσότερα δε από 50 χρόνια ως επιχειρησιακή λειτουργία.
Σήμερα κυρίως παρακολουθούν και εποπτεύουν την εφαρμογή των διατάξεων των Ε.Κ. στους τομείς:
• Safety (Ασφάλεια – Προστασία – Πρόληψη).
• Security (Ασφάλεια από έκνομες ενέργειες).
• Environment (Προστασία Περιβάλλοντος).
• Δικαιώματα των Επιβατών.
• Τέλη Αεροδρομίων.
Είναι δυνατόν να καταργήσετε την παρουσία του Κράτους στα Αεροδρόμια;
4. Η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας, η στελέχωση της και οι επιθεωρητές.
Η μέχρι τώρα λειτουργία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) κατά το μέρος που αναφέρεται στον εποπτικό και ελεγκτικό μηχανισμό της καθώς και στην ενσωμάτωση των Ευρωπαϊκών Κανονισμών υποστηρίζεται από ένα σημαντικό αριθμό περίπου 300 υπαλλήλων αρκετά καλά εκπαιδευμένων, σε όλη την επικράτεια της χώρας. Οι υπάλληλοι αυτοί που προέρχονταν από όλους τους κλάδους και τις ειδικότητες αποτέλεσαν τον πυρήνα αυτού έργου που παρήχθη όλα τα προηγούμενα χρόνια.
• Σήμερα με πολύ μεγαλύτερο εποπτικό έργο και ανάγκες, με παραχωρήσεις αεροδρομίων κ.λπ. από που προέκυψε το συμπέρασμα των εισηγητών, ότι απαιτούνται για την λειτουργία της ΑΠΑ λιγότερα άτομα (145 άτομα από την ΥΠΑ και 25 μετατάξεις ασχέτων με το αεροπορικό αντικείμενο) ;
Ο ορισμός συγκεκριμένου αριθμού επιθεωρητών δεν εξυπηρετεί την δεδομένη χρονική στιγμή την νεοσύστατη αυτή Αρχή.
Αντίθετα, απαιτείται η κινητοποίηση και αξιοποίηση όλου εκείνου του προσωπικού που υπηρέτησε το Κανονιστικό, Ρυθμιστικό και Εποπτικό έργο μέχρι σήμερα και τοποθετήθηκε στην ΑΠΑ με τις ισχύουσες αποφάσεις.
Η προϋπηρεσία των είδη υπηρετούντων υπαλλήλων, με δεδομένη την πολυετή εκπαίδευση τους επιτρέπει να οριστούν ως επιθεωρητές.
Η Νέα Διοίκηση της Αρχής μέσω δημοσιοποιημένης διαδικασίας οφείλει αυτή, να ορίσει τις προϋποθέσεις επιλογής επιθεωρητών για τις μελλοντικές προσλήψεις ή μετατάξεις.
Από την άλλη πλευρά ανερυθρίαστα ανακοινώνονται – ΔΙΑ ΝΟΜΟΥ – 25 ρουσφέτια.
Επίσης μια Ανεξάρτητη Αρχή που γνωρίζει το Εθνικό και Ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο πρέπει από μονή της να ορίσει τις ανάγκες της καθώς και το πλαίσιο επιλογής των επιθεωρητών. Αυτό (το πλαίσιο) θα προκύψει μέσα από τις απαραίτητες διαδικασίες εισηγήσεων από τις καθ΄ ύλην αρμόδιες Διευθύνσεις της ΑΠΑ.
Η όποια παρέμβαση, από πλευράς του Υπουργείου, διαταράσσει ή και αναιρεί την ανεξαρτησία και την διοικητική αυτοτέλεια της Ανεξάρτητης Αρχής (ΑΠΑ).
5. Θέματα εσόδων από τα τέλη Υπέρπτησης και Τερματικής Περιοχής – Eurocontrol.
Τα έσοδα από τα τέλη Υπέρπτησης και Τερματικής Περιοχής του Eurocontrol υπολογίζονται ως το γινόμενο της τιμής μονάδας που ορίζει κάθε χώρα επί του αριθμού των μονάδων εξυπηρέτησης αεροσκαφών που διέρχονται από τον εναέριο της χώρο.
Στην Ελλάδα τα έσοδα προκύπτουν, χονδρικά, από τον αριθμό των αεροσκαφών που υπερίπταται στον εναέριο μας χώρο καθώς και από τον αριθμό των αεροσκαφών που προσεγγίζουν στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος επι την τιμή μονάδας που όρισε η χώρα μας στο τελευταίο σχέδιο επιδόσεων.
Αυτά τα έσοδα, ακριβώς επειδή αποτελούν ανάκτηση κόστους, λειτουργικού και επενδυτικού, δικαίως αποδίδονται μέσω του Eurocontrol με σκοπό την μείωση των καθυστερήσεων στο κάθε Κράτος.
Κατά την σύνταξη του σχεδίου επιδόσεων από μέρος του κάθε Κράτους γίνεται αναφορά στις συγκεκριμένες δαπάνες και μάλιστα με διακριτό τρόπο για την Κρατική Αρχή, για τους παρόχους Αεροναυτιλίας και Μετεωρολογίας. Τα σχέδια επιδόσεων των παρόχων προκύπτουν από εισηγήσεις που συντάσσονται από τις Γενικές Διευθύνσεις της ΥΠΑ, της Μετεωρολογίας και της Κρατικής Αρχής.
Κατά αυτό τον τρόπο το προτεινόμενο ανά τετραετία σχέδιο επιδόσεων καταγράφει τα έσοδα που αναλογούν στους Παρόχους Αεροναυτιλίας, Μετεωρολογίας και της Αρχής (state).
Η προτεινόμενη νομοθέτηση, κ. Υπουργέ, προβλέπει σταθερό , μόνιμο και εσαεί ποσό ίσο με ένα ευρώ ανά μονάδα εξυπηρέτησης για την ΑΠΑ.
Προφανώς έχουν οι σύμβουλοί σας ικανότητες μελλοντολόγου, προφήτη.
Άλλως δεν εξηγείται πως γνωρίζουν, ότι για τα επόμενα πολλά χρόνια, και μάλιστα κατ’ έτος, αυτό θα είναι το ύψος του ανακτήσιμου κόστους για την ΑΠΑ.
• Αντιλαμβάνεστε κ. Υπουργέ την βλάβη που προκαλείται στα Δημόσια έσοδα στην περίπτωση που το ύψος του ανακτήσιμου κόστους της ΑΠΑ ξεπερνά αυτό το ποσό (της προτεινόμης νομοθετικής ρύθμισης) ή αν αντίθετα την εξαπάτηση προς την Ε.Ε. στην περίπτωση που υπολείπεται ;
Τέλος τα έσοδα του Eurocontrol είναι της πάσης γνωστό ότι προέρχονται από τις Υπερπτήσεις και θα πρέπει αυτά να αποδίδονται στο σύνολο τους, (συμφώνως με τα δηλούμενα στο σχέδιο επιδόσεων) στους ανήκοντες.
Η διαδικασία όμως κατάθεσης του σχεδίου επιδόσεων αφορά τον :
• Υπουργό Μεταφορών
Η δε διαχείριση των εσόδων του Eurocontrol τον :
• Υπουργό Οικονομικών.
Τόσο απλά κύριε Υπουργέ !!!
Ο προτεινόμενος νομός σας, απαιτεί εδώ και τώρα διαβούλευση με τους καθύλην αρμόδιους, που δεν είναι άλλοι παρά οι 2.500 εργαζόμενοι της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
Φιλικά
Κώστας Λιντζεράκος