2nd Crime n’ Fiction Kypseli Fest: Το χάρτινο έγκλημα

Ξεκινάει σήμερα (Πέμπτη 18/11) στο Red n’ Noir στην Κυψέλη τετραήμερο που είναι αφιερωμένο στην αστυνομική λογοτεχνία. 

Με αφορµή το 2nd Crime n’ Fiction Kypseli Fest, που διοργανώνεται στο βιβλιοκαφέ Red n’ Noir (∆ροσοπούλου 52) µε τέσσερα αφιερώµατα στην αστυνοµική λογοτεχνία, ο Τάσος Θεοφίλου απαντά στο ερώτηµα αν ο Ντοστογέφσκι µπορεί να διαβαστεί και ως αστυνοµικός συγγραφέας, ενώ ο Μι ∆έλτα γράφει για το «Μινόρε του θανάτου» στον Πειραιά των ρεµπετών.

Ένας φόνος στην Αγία Πετρούπολη

Του Τάσου Θεοφίλου

Εκδότη Red n’ Noir

Μια διαφορετική προσέγγιση του πιο γνωστού έργου του Φιόντορ Ντοστογέφσκι.

Το ερώτηµα αν ο Ντοστογέφσκι µπορεί να διαβαστεί και ως αστυνοµικός συγγραφέας νοµίζω µπορεί να απαντηθεί αν φανταστούµε πώς θα ήταν µια σύντοµη παρουσίαση ενός από τα πιο σπουδαία και χαρακτηριστικά έργα του, του «Εγκληµα και τιµωρία», αν γινόταν σήµερα:

«Στο άβατο της πλατείας Σαναγοράς εκτυλίσσεται το νέο αστυνοµικό µυθιστόρηµα του Φιόντορ Ντοστογέφσκι, το οποίο περιστρέφεται γύρω από µια άγρια διπλή δολοφονία.

Η πλατεία Σαναγοράς είναι ένα πραγµατικό γκέτο στο κέντρο της Αγίας Πετρούπολης. Εκπτωτοι δηµόσιοι υπάλληλοι, νεόπτωχοι, κάθε λογής κουρελιάρηδες, εργάτες, επαρχιώτες, φοιτητές και πρώην φοιτητές, µικροπωλητές, µεθυσµένοι που συναντά κανείς σε κάθε βήµα ακόµη και τις εργάσιµες ηµέρες, ιδιοκτήτες ταβέρνας, αξιωµατικοί και τοκογλύφοι. Ολοι µαζί µες στην αποπνικτική ατµόσφαιρα που δηµιουργείται από τη ζέστη, τη φασαρία και την πολυκοσµία συνθέτουν το παρακµιακό ψηφιδωτό της περιοχής.

Κατά τη διάρκεια των Λευκών Νυχτών της Αγίας Πετρούπολης και εν µέσω καύσωνα µια ηλικιωµένη τοκογλύφος και η ετεροθαλής αδερφή της εντοπίζονται νεκρές στο διαµέρισµά τους στη Σαναγορά. Τα κρανία τους είναι σχεδόν πολτοποιηµένα, ενώ τα πτώµατά τους κείτονται µέσα σε δυο λίµνες αίµατος, σε διαφορετικούς χώρους του σπιτιού. Κανένας µάρτυρας δεν έχει δει τον δολοφόνο, ο οποίος κατάφερε να διαφύγει χωρίς να αφήσει στοιχεία. Χαρακτηριστικό της ψυχραιµίας του είναι ότι ξέπλυνε από τα αίµατα τον µπαλτά µε τον οποίο αφαίρεσε τη ζωή των θυµάτων του σε έναν κουβά µες στο ίδιο τους το σπίτι.

Το αστυνοµικό τµήµα της Σαναγοράς, στελεχωµένο από διεφθαρµένους υπαλλήλους, όπως ο Αλέξανδρος Γρηγορίεβιτς Ζαµιότοφ, ή από αυταρχικούς αξιωµατικούς, όπως ο λεγόµενος “Μπαρούτης”, ξεκινάει αµέσως τις έρευνες. Αρχικά σέρνουν σε ανακρίσεις και σε φυλακές αθώους φτωχούς που έτυχε να βρίσκονται στη γύρω περιοχή κατά την ώρα της διπλής ανθρωποκτονίας. Ο δυστυχής µπογιατζής Νικολάι Ντεµέντιεφ είναι ένας από αυτούς.

Σε πρώτο χρόνο θεωρείται δεδοµένο πως κίνητρο της διπλής δολοφονίας είναι η ληστεία. Ωστόσο το γεγονός πως ο δολοφόνος άφησε πίσω του το µεγαλύτερο µέρος της ενδεχόµενης λείας του συσκοτίζει τελικά την υπόθεση. Συγχρόνως µια σειρά από γεγονότα, όπως το δυστύχηµα του πρώην δηµόσιου υπαλλήλου Μαρµελάντοφ και η εµφάνιση του γαιοκτήµονα, πρώην χαρτοπαίχτη και εµπλεκόµενου σε κυκλώµατα µαστροπείας Σβιντριγκάιλοφ, περιπλέκουν ακόµη περισσότερο την κατάσταση.

Βασικός ήρωας του έργου ο Ρασκόλνικοφ. Ενας πάµφτωχος και φιλάσθενος πρώην φοιτητής Νοµικής που έχει επεξεργαστεί µια εκκεντρική θεωρία για το έγκληµα προκειµένου να δικαιολογήσει τις αποτρόπαιες πράξεις του.

Ο συγγραφέας διεισδύει στην ψυχή του αµοραλιστή δολοφόνου µε φόντο την απόκοσµη ατµόσφαιρα της Πετρούπολης εν µέσω του αυγουστιάτικου καύσωνα.

Παράλληλα µε τα γεγονότα της κύριας πλοκής, η αφήγηση εµπλουτίζεται µε µια σειρά από µικρά και µεγάλα εγκλήµατα στα οποία εµπλέκονται και άνθρωποι της ανώτερης τάξης. Αναφορές σε κυκλώµατα µαστροπείας και τοκογλυφίας, οργανωµένες γυναικοκτονίες, βιασµοί, δολοφονίες και απόπειρες δολοφονιών αποτελούν τον άξονα γύρω από τον οποίο περιστρέφεται η αφήγηση. Σε δεύτερο πλάνο κάποιος τυχαίος περαστικός επιχειρεί να βιάσει ένα κορίτσι στη µέση του δρόµου. Κάποιος µεθυσµένος δηµοσιογράφος ξυλοφορτώνει όλο το προσωπικό και καταστρέφει το πιάνο ενός οίκου ανοχής στον οποίο είναι πελάτης. Λίγο καιρό πριν κάποιος φοιτητής είχε ληστέψει ταχυδροµικό αµάξι στον δηµόσιο δρόµο, ενώ συγχρόνως ένας καθηγητής Ιστορίας θεωρείται ως ένας εκ των βασικών κατηγορούµενων πολυµελούς σπείρας παραχαρακτών που εξαρθρώθηκε στη Μόσχα».

Κάτω στον Πειραιά

Του Μι Δέλτα

Κοινωνιολόγου

Το «Μινόρε του θανάτου», ο κόσμος του ρεμπέτικου, οι άνθρωποι χωρίς πατρίδα.

Το «Μινόρε του θανάτου» είναι µια νουάρ ιστορία που βασίζεται στα ιστορικά ντοκουµέντα των ανθρώπων που έζησαν και έδρασαν στον Πειραιά του µεσοπολέµου. Η ιστορία ενώ δείχνει να ακολουθεί τα ιστορικά γεγονότα της εποχής στη συνέχεια αυτονοµείται και δηµιουργεί ένα µυθιστορηµατικό πλαίσιο. Πρωταγωνιστές της ιστορίας είναι ο Βαµβακάρης, ο ∆ελιάς, ο Μάθεσης, ο Γενίτσαρης, αλλά και ο διευθυντής της χωροφυλακής Νικόλαος Λιαροµάτης.

Η υπόθεση του βιβλίου καταπιάνεται µε τους ασυνήθιστους ανθρώπους ενός υπόγειου κόσµου που βιώνουν καθηµερινά τον θάνατο πολύ προτού πεθάνουν στην πραγµατικότητα. Στα τραγούδια τους εντυπώθηκαν όψεις µια κοινωνικής διαδικασίας που εντάχθηκε στην καθηµερινότητα ενός κόσµου ιδιαίτερου και κλειστού. Οι ασυνέχειες της κοινωνικής οργάνωσης µνηµονεύτηκαν µέσα από τα τραγούδια τους, ενώ τα κοινωνικά ρήγµατα και οι αποκλεισµοί έγιναν η πατρίδα των ανθρώπων που δεν είχαν καµία πατρίδα.

Οι απωθηµένες εµπειρίες, οι σιωπηλές ιστορικές διαδικασίες ήταν τα πρώτα αναχώµατα στην επέλαση µιας εξουσίας απόλυτης και τροµακτικής. Μέσα από τις συνοικίες του Πειραιά, το ρεµπέτικο τραγούδι και τις σχέσεις εξουσίας της εποχής υφαίνεται µια ιστορία αιµατοχυσίας. Οι ρεµπέτες αποτελούν ένα πρώιµο είδος αντεξουσίας, χωρίς κάποιο συγκεκριµένο πολιτικό υπόβαθρο, σε µια κοινωνία η οποία βρίσκεται στο ενδιάµεσο δυο πολέµων.

2nd Crime n’ Fiction Kypseli Fest

Πέμπτη 18 Νοεμβρίου

Ημέρα αφιερωμένη στα 200 χρόνια από τη γέννηση του Φιόντορ Ντοστογέφσκι

19.00 Παρουσίαση της καινούργιας νουβέλας
«Σχετικά με την υπόθεση του αυτόχειρα Αρκάδιου Ιβάνοβιτς Σβιντριγκάιλοφ» του Τάσου Θεοφίλου

20.00 Όψεις της πρόσληψης του μυθιστορήματος «Εγκλημα και τιμωρία» στην Ελλάδα.
Θα μιλήσει (μέσω τηλεδιάσκεψης) η δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας Σοφία Μακρή

21.00 Ντιμπέιτ συγγραφέων – Δημήτρης Κωστόπουλος Vs Γιάννης Ράγκος: είναι ο Ντοστογέφσκι και αστυνομικός συγγραφέας;

Παρασκευή 19 Νοεμβρίου

Ημέρα αφιερωμένη στην ελληνική λογοτεχνία του τελευταίου τετάρτου του 19ου αιώνα

19.00 Γεώργιος Βιζυηνός: Ποιος ήταν τελικά ο φονιάς του αδερφού του; Μιλάει η υποψήφια δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας Εύα Γανίδου

20.00 Το έγκλημα και η μη τιμωρία: για την παπαδιαμαντική «Φόνισσα». Μιλάει η μεταδιδακτορική ερευνήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας Μαρία Αποστολίδου

21.00 Οι απαρχές της αστυνομικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα. Μιλάει ο Στράτος Μυρογιάννης (διδάσκων ΕΑΠ, Θεωρία Λογοτεχνίας και Δημιουργική Γραφή)

Σάββατο 20 Νοεμβρίου

Ημέρα αφιερωμένη στο λατινοαμερικανικό νουάρ (παρουσιάσεις βιβλίων)

18.00 «Η Ελένα ξέρει» της Κλαούδια Πινιέιρο, εκδόσεις Carnivora. Μιλάει η μεταφράστρια Ασπασία Καμπύλη

19.00 «Το μυστήριο της αράχνης» του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ, εκδόσεις Ερμα.
Μιλάει η μεταφράστρια Δήμητρα Σταυρίδου

20.00 «Αγγελοι και ερημίτες» του Ραμόν Δίας Ετερόβιτς, εκδόσεις Angelus Novus.
Μιλάει ο Κρίτωνας Ηλιόπουλος

21.00 8ο τεύχος του περιοδικού αστυνομικής λογοτεχνίας «Πολάρ» με θέμα τη μετάφραση.
Μιλάνε η Χίλντα Παπαδημητρίου και ο Κώστας Καλφόπουλος

22.00 «Λάτιν Νουάρ» του Ανδρέα Αποστολίδη, εκδόσεις Άγρα.
Μιλάει ο συγγραφέας

Κυριακή 21 Νοεμβρίου

Ημέρα αφιερωμένη στη σύγχρονη νεοελληνική αστυνομική λογοτεχνία

17.00 Ο δολοφόνος-τιμωρός στην «Τριλογία της κρίσεως» του Πέτρου Μάρκαρη.
Μιλάει η Δέσποινα Μπισχινιώτη, υποψήφια δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας

17.45 Παρουσίαση: «Το μινόρε του θανάτου» του Μι Δέλτα, αυτοέκδοση

18.30 Παρουσίαση: «Ο δεύτερος κύκλος του 8» του Βα.αλ, εκδόσεις Red n’ Noir

19.15 Παρουσίαση: «Και οι τέσσερις ήταν απαίσιοι» του Γιάννη Μόσχου, εκδόσεις Τόπος

20.00 Παρουσίαση: «Το μπλουζ της πεταλούδας» του Μάρκου Κρητικού, εκδόσεις Μεταίχμιο

20.45 «Ενοχος μέχρι αποδείξεως του εναντίου» της Χίλντας Παπαδημητρίου, εκδόσεις Μεταίχμιο

21.30 «Μικρό εγκώμιο του αστυνομικού» του Κώστα Καλφόπουλου, εκδόσεις Νεφέλη

22.15 Μπίρες, ποτά, κρασιά και ψιλή κουβέντα