Εκατό μέρες μετά την εισβολή στην Ουκρανία, ο πόλεμος συνεχίζεται με την ίδια ένταση, αν και σε μικρότερο χώρο. Η Ρωσία έχοντας αποτύχει στη πρώτη φάση της σύγκρουσης, πλέον βρίσκεται ενώπιον ενός αδιεξόδου, ενώ η Ουκρανία ελπίζει πως τα δυτικά όπλα που φτάνουν θα δημιουργήσουν τις συνθήκες για μια αντεπίθεση.
Η πρώτη φάση του πολέμου
Ο πόλεμος αυτός ξεκίνησε για τη Μόσχα, με ξεκάθαρους στόχους, οι οποίοι περιελάμβαναν την αποστρατιωτικοποίηση, την αποναζιστικοποίηση, την ουδετερότητα, την αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία και την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των αποσχισθέντων ΛΔ του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ. Μάλιστα, φωνές από το ρωσικό υπουργείο εξωτερικών είχαν φτάσει σε σημείο να αμφισβητούν την ουκρανική κυριαρχία.
Ο Ζελένσκι αφού επιβίωσε την αρχική ρωσική επίθεση ξεκίνησε μια ψηφιακή εκστρατεία στη Δύση, όπου μετέφερε το ουκρανικό μήνυμα για την επιβολή κυρώσεων στην ρωσική οικονομία και την αποστολή δυτικού οπλισμού στον ουκρανικό στρατό. Οι κυρώσεις δεν υπήρξαν τόσο σοβαρές ώστε να αποφέρουν μια καταστροφή στην προετοιμασμένη ρωσική οικονομία ενώ ούτε οι δυτικές αποστολές όπλων υπήρξαν ικανές ώστε να δημιουργήσουν τις συνθήκες για μια ουκρανική αντεπίθεση. Το σίγουρο είναι πως αν δεν υπήρχαν οι δυτικοί οπλισμοί και ειδικά οι αποστολές πυρομαχικών τότε η ουκρανική άμυνα θα είχε καταρρεύσει.
Σε κάθε περίπτωση, η Μόσχα ήλπιζε πως με μία μεγάλη και σύντομη έφοδο θα επιτύχει τους στόχους της, καταλαμβάνοντας το Κίεβο, το Χάρκοβο και την περιοχή του Ντονμπάς. Ωστόσο, οι πρώτες ώρες του πολέμου που περισσότερο έμοιαζαν με αστυνομική επιχείρηση παρά με σύγχρονη σύγκρουση, υπήρξαν καθοριστικές και οδήγησαν το Κρεμλίνο μπροστά σε ένα μοιραίο δίλημμα: είτε θα αναπροσάρμοζε το μήκος του μετώπου, είτε θα συντηρούσε το αδιέξοδο.
Ο Πούτιν διάλεξε τη δεύτερη επιλογή και αποχώρησε από τον Βορρά και τα Βορειοανατολικά, αφήνοντας το Κίεβο και επικέντρωσε τις δυνάμεις του στο Ντονμπάς και κυρίως στη Μαριούπολη. Η τελευταία άντεξε τις πιέσεις των Ρώσων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ότι υπολογιζόταν, μειώνοντας την ισχύ της ρωσικής επίθεσης στο Ντονμπάς. Την ίδια στιγμή οι επιτυχίες που σημείωναν στη Χερσώνα και στη Ζαπορίζια δεν στάθηκαν ικανές για να αλλάξουν την εξέλιξη του πολέμου.
Η δεύτερη φάση
Ο ρωσικό στρατός αναπροσαρμόζοντας το μέτωπο με επίκεντρο το Ντονμπάς και πιέζοντας για την οριστική κατάληψη της Μαριούπολης, κατάφερε να κλιμακώσει τις επιχειρήσεις του και να σηματοδοτήσει την έναρξη της δεύτερης φάσης. Η είσοδος στη νέα φάση συνοδευόταν από την αλλαγή των πολιτικών στόχων του πολέμου, εγκαινιάζοντας ένα πισωγύρισμα όσον αφορά την αποστρατιωτικοποίηση, την αποναζιστικοποίηση και την ουδετερότητα. Από τότε η ουδετερότητα για το Κρεμλίνο ισοδυναμούσε με την υπόσχεση ότι το Κίεβο δεν θα μπει στο ΝΑΤΟ, παρά μόνο στην Ε.Ε. ενώ επέμενε στην αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία και την αναγνώριση της ανεξαρτησίας των αποσχισθέντων ΛΔ του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ.
Ταυτόχρονα, η πτώση με της Μαριούπολης δημιούργησε προσδοκίες στη Μόσχα για μια γρήγορη κατάρρευση της ουκρανικής άμυνας στο Ντονμπάς. Το ρωσικό σχέδιο προέβλεπε μια γρήγορη προέλαση και αποκοπή του κυρίου όγκου του ουκρανικού στρατού στη περιοχή. Στη συνέχεια, είτε θα παραδίνονταν είτε θα καταστρέφονταν, επιφέροντας ένα ισχυρό πλήγμα που δύσκολα θα συνερχόταν το Κίεβο, μιας και οι συγκεκριμένες μονάδες είναι από τις καλύτερα εκπαιδευμένες και οπλισμένες που έχει στη διάθεση του. Εντούτοις, τα κέρδη της Μόσχας ήταν πενιχρά, αν και κατάφερε να προωθηθεί σε ορισμένα σημεία καταλαμβάνοντας πόλεις όπως το Ίζιουμ, Σεβεροντονέτσκ και Ποπάσνα, δεν κατάφερε να εξοντώσει τις ουκρανικές μονάδες.
Αυτή τη στιγμή η κατάσταση μοιάζει περισσότερο με σκηνικό Α’ Παγκοσμίου πολέμου, παρά με πόλεμο στον 21ο αιώνα. Το πυροβολικό των δύο αντιπάλων ανταλλάσσει βολές και οι στρατιώτες χρησιμοποιούνται ως κρέας για τα κανόνια, ενώ το ηθικό και των δύο στρατοπέδων σίγουρα δεν βρίσκεται στα ύψη.
Και τώρα τι;
Το αδιέξοδο που έχει διαμορφωθεί στο μέτωπο ενδεχομένως να οδηγήσει αργά ή γρήγορα σε εξελίξεις στο διπλωματικό πεδίο. Έτσι και αλλιώς αργά και σταθερά οι συνθήκες δημιουργούνται, αφού ο ρωσικός στρατός προελαύνει με ρυθμούς ελάχιστων χιλιομέτρων την ημέρα και μοιραία θα σταματήσει το προσεχές χρονικό διάστημα, «σφυρίζοντας» το τέλος της δεύτερης φάσης του πολέμου.
Το ερώτημα πλέον είναι αν ο πόλεμος θα κλιμακωθεί περαιτέρω μπαίνοντας σε μια τρίτη φάση ή θα επικρατήσει μια κατάπαυση του πυρός ώστε να ξεκινήσει μια διπλωματική προσπάθεια που θα αναζητήσει μια οριστική λύση για την Ουκρανία.
