Όσο πιο διεφθαρμένο είναι το πολιτικό σύστημα τόσο παράγει νόμους, εύηχα νομικά σχήματα, επιτροπές και επιτρόπους για να λειτουργούν σαν βαλβίδες που αναστέλλουν την έκρηξη.
Οσο πιο βρόμικο είναι τόσο περισσότερο στεγανοποιείται με θεσμικές προβλέψεις που του εξασφαλίζουν ότι δεν εκτίθεται. Νόμοι για προσωπικά δεδομένα που δεν προστατεύουν κανένα προσωπικό δεδομένο αλλά καταστρατηγούν το σύνταγμα και καταργούν τον δημόσιο έλεγχο, Ανεξάρτητες αρχές που δεν ελέγχονται από τη λαϊκή βούληση ούτε την εκπροσωπούν, νομικά τερατουργήματα που διασφαλίζουν τους ισχυρούς όπου τους στριμώχνει ο νόμος.
Ενα τέτοιο δημιούργημα ήταν το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ). Η τηλεόραση στην Ελλάδα αποτελούσε την εικόνα του δημόσιου εξευτελισμού, της νομικής αναρχίας, της έκφρασης των συμφερόντων όταν δημιουργήθηκε η ανεξάρτητη αρχή του ΕΣΡ. Σε μια χώρα που ούτε περίπτερο δεν λειτουργεί χωρίς άδεια, τα κανάλια λειτουργούσαν χωρίς καμιά νομιμοποίηση.
Και τι έκανε η αρχή; Στρογγυλοκάθισε στις καρέκλες, απέκτησε σιωπηλή ισοβιότητα και μισθούς και άρχισε τις συνδιαλλαγές με αυτούς που έπρεπε να ελέγχει. Ολα κι όλα όμως. Εβαλε πρόστιμα στον Μπομπ Σφουγγαράκη, στο τηλεοπτικό φιλί του Παπακαλιάτη και επιχείρησε με τη συμβολή των νομικών συμβούλων του ΕΣΡ (είναι οι ίδιοι που υπηρετούν και σήμερα νομίζω) να ασκήσει προληπτική λογοκρισία σε εκπομπές. Θυμάμαι ότι είχε απαιτήσει να μην προβληθεί το «Κουτί της Πανδώρας» γιατί είχε διαμαρτυρηθεί ο Εφραίμ για όσα ΘΑ δείχναμε.
Δεν χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να ξεπέσει ο θεσμός, τα μέλη του οποίου όμως δεν έπεφταν από τις καρέκλες. Απαξιώθηκε στα μάτια του κόσμου και γελοιοποιήθηκε ανάμεσα στους επαγγελματίες της τηλεόρασης.
Η σημερινή κυβέρνηση, με τον νόμο του υπουργού Νίκου Παππά, επιχείρησε να ρυθμίσει το τηλεοπτικό τοπίο μετά τη συστηματική προσπάθεια που έκαναν τα κόμματα της αντιπολίτευσης να μη διορισθεί νέο ΕΣΡ. Οταν το άρθρο του νόμου που αφορούσε τον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες κρίθηκε αντισυνταγματικό από το ΣτΕ, η κυβέρνηση προσπάθησε να οριστεί νέο ΕΣΡ το οποίο θα προκήρυσσε διαγωνισμό για τις άδειες. Μέσα από μια ευρεία συναίνεση που πολυδιαφημίστηκε, τελικώς το ΕΣΡ ορίστηκε.
Τι έκανε το νέο ΕΣΡ; Αρχικώς για μήνες δεν αναλάμβανε καθήκοντα μέχρι να ρυθμιστούν διάφορα μισθολογικά θέματα. Μαθαίνω ότι μέλος του, στο οποίο η Βουλή των Ελλήνων εμπιστεύτηκε σπουδαίο θεσμικό ρόλο, ανακάτεψε το σύμπαν για τα επιπλέον 500 ευρώ της μισθοδοσίας τους. Τι άλλο κάνει; Τίποτε. Δεν μπαίνει στον κόπο να απαντήσει στον αρμόδιο υπουργό πότε θα κάνει τον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες.
Το ΕΣΡ αυτήν τη στιγμή δεν παίζει μόνο πολιτικό παιχνίδι, αλλά ζημιώνει το δημόσιο. Οι καναλάρχες εισπράττουν από διαφήμιση μέσα από την παράνομη (σύμφωνα με το ΣτΕ) λειτουργία τους, αλλά το κράτος δεν εισπράττει. Ακόμη και ο καταστηματάρχης που καταλαμβάνει τμήμα του πεζοδρομίου με τραπεζοκαθίσματα πληρώνει στο δημόσιο, αλλά ο μεγαλοκαναλάρχης που καταλαμβάνει δημόσια συχνότητα όχι.
Κάθε καθυστέρηση στην ανακοίνωση του διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές άδειες εξυπηρετεί απλώς το καθεστώς, δηλαδή τους ιδιοκτήτες καναλιών και τις πολιτικές δυνάμεις που ακουμπούν πάνω τους. Δεν έχουν μπει στον κόπο να εξηγήσουν στην κοινή γνώμη γιατί δεν ανταποκρίνονται στον θεσμικό τους ρόλο, γιατί δεν εξασφαλίζουν τη νομιμότητα και γιατί σιωπηλά και διά των αναβολών εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα.
Στους πολίτες πρέπει επίσης να απαντήσουν και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία θεοποιούσαν το ΕΣΡ εμφανίζοντάς το ως τον μοναδικό θεσμικό παράγοντα που έχει αρμοδιότητα να ρυθμίσει το τηλεοπτικό τοπίο, γιατί δεν απαιτούν να το κάνει επιτέλους.
Αντιπολίτευση και ΕΣΡ επίσης πρέπει να απαντήσουν εάν τα υπάρχοντα κανάλια πρέπει να πληρώνουν ένα ποσό για την εκμετάλλευση των συχνοτήτων έως ότου διεξαχθεί διαγωνισμός για τις άδειες.
Η νομιμότητα την οποία τόσο επικαλούνται και με βάση την οποία θα πάρουν αποφάσεις –ελπίζω όχι για τον Μπομπ τον Σφουγγαράκη που ήταν γκέι– δεν είναι γιουβέτσι, να παραγγείλουν ολίγον από δαύτη. Αν θέλουν αλλά δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος ας παραιτηθούν. Θα μου πείτε, ύστερα από τόση φασαρία για τους μισθούς; Κατανοητό.
