Να σταματήσουν να υπερασπίζονται τη διατήρηση των «γκρίζων ζωνών» στην αγορά της τηλεοπτικής διαφήμισης κάλεσε τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Νίκος Παππάς κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου «Ηλεκτρονικό σύστημα διάθεσης τηλεοπτικού διαφημιστικού χρόνου, Τροποποίηση του ν. 3548/2007, σύσταση μητρώου περιφερειακού και τοπικού τύπου, Ειδική σήμανση γραμμωτού κώδικα στις έντυπες εκδόσεις, Δημιουργία θεσμικού πλαισίου για την ενίσχυση της παραγωγής οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις».
«Είναι δυνατόν να κάνουμε ότι δεν ακούμε πως οι διαφημιστικές εταιρείες κάνουν έξι έως και εννέα μήνες να πληρώσουν τα ΜΜΕ; Είναι δυνατόν να κάνουμε ότι δεν ξέρουμε πως διεκδικούν επιστροφές που τις καθιστούν συνιδιοκτήτες σε ΜΜΕ; Και τα ΜΜΕ γίνονται ζημιογόνα; Και πήγαιναν στον δανεισμό με αέρα;», είπε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής και συνέστησε τα κόμματα που σήμερα κατηγορούν την κυβέρνηση για «σοβιετικού» και «κομμουνιστικού» τύπου ρυθμίσεις, «να μην εκτίθενται διότι η διαφημιστική αγορά είναι μια αγορά γεμάτη από γκρίζες ζώνες και μόνο όποιος επωφελείται από αυτές τις γκρίζες ζώνες διακίνησης του χρήματος μπορεί να εξανίσταται με τέτοιο πάθος».
«Θέλουμε να είναι όλα στο φως και να αποδίδονται τα χρήματα στα ΜΜΕ και να εκκαθαρίζονται όπως όλες οι συναλλαγές», είπε ο Νίκος Παππάς σημειώνοντας επίσης ότι με το νομοσχέδιο για πρώτη φορά στηρίζεται ουσιαστικά ο περιφερειακός Τύπος και μπαίνει τέλος στο σκοτεινό σημείο της κυκλοφορίας των εφημερίδων. Ειδικά για το ζήτημα της κυκλοφορίας εφημερίδων, ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής είπε πως θα χρειάζονταν ογκώδεις φάκελοι για τις γκρίζες ζώνες στις κυκλοφορίες των εφημερίδων, βάσει των οποίων διαμορφώνεται ο διαμοιρασμός της διαφημιστικής πίτας, δημόσιος και ιδιωτικός. «Είναι δυνατόν η Πολιτεία να μην διεκδικεί να αποτυπώνεται με σαφήνεια ποιες είναι οι κυκλοφορίες;», αναρωτήθηκε ο κ. Παππάς ενώ αναφερόμενος στις ρυθμίσεις για τον περιφερειακό Τύπο υπογράμμισε ότι για πρώτη φορά υποχρεώνονται οι δημόσιες επιχειρήσεις και ζητείται από τις ιδιωτικές, να τηρούν ως προς την κατανομή της διαφήμισης τον κανόνα 70:30, «κανόνας που ενώ είχε προβλεφθεί με το νόμο Βενιζέλου, δεν εφαρμόστηκε διότι δεν υπήρχαν κυρώσεις, που με το παρόν σχέδιο νόμου προβλέπονται εφεξής».
Αντιπαράθεση με Βορίδη
Σκληρή κριτική επεφύλασσε όμως ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής στην παρέμβαση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της ΝΔ Μάκη Βορίδη, ο οποίος προέβλεψε ότι το νομοσχέδιο θα κριθεί αντισυνταγματικό και επισήμανε πως με βάση τις αρχές της αναλογικότητας, παραβιάζει τις αρχές ελευθερίας των συμβάσεων και πλήττει τον ανταγωνισμό μεταξύ των διαφημιζομένων. Ο κ. Βορίδης αναρωτήθηκε αν η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επισήμανε ότι «η Δικαιοσύνη δεν θα τρομοκρατηθεί με τις αθλιότητες που συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα, αθλιότητες στις οποίες συμμετέχει και το γραφείο του πρωθυπουργού και τις έχει υιοθετήσει». Ο κ. Βορίδης είπε πως δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό σημειώνοντας πως συνέβη και στην υπόθεση Τσατάνη η οποία κατέληξε να είναι αντικείμενο βομβιστικών επιθέσεων, έγινε και στην περίπτωση του αντιπροέδρου του ΣτΕ και απηλλάγη ο συγκεκριμένος από το πειθαρχικό και τώρα στοχοποιείται επόμενος δικαστικός, «μπας και κάτσει η Δικαιοσύνη να κάνει τα χατίρια της κυβέρνησης». «Να ξέρουν οι δικαστικοί ότι παρακολουθούμε τον αγώνα τους, τον σεβόμαστε, τον τιμάμε, την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης την διαφυλάσσουμε από την ιταμή απόπειρα που κάνει η κυβέρνηση να την χειραγωγήσει», είπε ο κ. Βορίδης.
«Ο λαός μας έχει βγάλει συμπεράσματα γι΄ αυτή την ακροδεξιά ρήση του κ. Βορίδη, ότι η Αριστερά μάχεται την ελευθερία», είπε ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής και απευθυνόμενος στον κ. Βορίδη συνέχισε: «Θα παρακαλούσα να μην την επαναλάβετε, εκτός και αν έχει γίνει επίσημη γραμμή του κόμματος σας! Εσείς μεταπηδήσατε μαζί με τον κ. Γεωργιάδη από την ακροδεξιά, στην προθήκη της Κεντροδεξιάς. Και τώρα έχετε μπει στη διοίκηση και σέρνετε από τη μύτη αυτή την παράταξη στην ακροδεξιά γραμμή. Αυτή είναι η απλή αλήθεια. Είναι απόλυτη επιλογή του κ. Μητσοτάκη να το κάνει, να σας έχει σφιχταγκαλιάσει και να σας έχει εκχωρήσει την ατζέντα του, αλλά εδώ μας παρακολουθεί το σύνολο των προοδευτικών πολιτών που θα κάνει τις επιλογές του. Και θα κάνει τις επιλογές του, όχι μόνο υπό το φως της ακροδεξιάς διολίσθησης, αλλά θα κάνει τις επιλογές υπό το φως της πεισματάρας πραγματικότητας και της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας».
«Δεν περιμέναμε από εσάς και τους εκπροσώπους σας να πάρετε το λόγο και να πείτε αυτά που συμβαίνουν», επέμεινε ο υπουργός απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση, «ότι ανεβαίνουν οι εξαγωγές, ανεβαίνει το ΑΕΠ, ανεβαίνει η απασχόληση, ανεβαίνουν οι επενδύσεις, μειώνεται η ανεργία, αυξάνεται η απασχόληση».
«Έχετε εφεύρει ων ουκ έστι αριθμό ιστοριών από τότε που άρχισαν τα πράγματα να πηγαίνουν καλά και εγκαταλείψατε τη βασική σας ρητορική ότι θα ενεργοποιούνταν ο κόφτης. Ο κόφτης ενεργοποιήθηκε; Δεν ενεργοποιήθηκε. Πετύχαμε το πλεόνασμα, βγαίνουμε στις αγορές, είμαστε βέβαιοι ότι τα αποτελέσματα θα είναι πολύ καλά και θα περιμένουμε αύριο να τα δούμε, αυτή είναι η είδηση. Σήμερα η Ελλάδα έχει βγει στις αγορές και αναμένουμε τα αποτελέσματα. Υπάρχουν πάρα πολύ καλές ενδείξεις. Θα μπείτε στη βάσανο να διατυπώσετε μια σοβαρή στρατηγική για το κόμμα σας και την παράταξή σας για τα χρόνια που έρχονται; Ή θα αποδείξετε ότι είστε της ήσσονος πολιτικής και πνευματικής προσπάθειας;», είπε ο κ. Παππάς.
Οι εισηγητές
«Το παρόν νομοσχέδιο συνιστά προϊόν μιας μακράς διαδικασίας εργασίας και έρευνας επί των δυνατών αποτελεσμάτων και των ενδεχόμενων επιπτώσεων. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο- τομή το οποίο ρυθμίζει ένα νεφελώδες τοπίο δεκαετιών, νεφελώδες εξαιτίας της αδιαφορίας των προηγούμενων κυβερνήσεων οι οποίες εξυπηρετούνταν από το άναρχο καθεστώς, εξυπηρετώντας με τη σειρά τους τα ημέτερα μεγάλα και μικρά επιχειρηματικά και δημοσιογραφικά συμφέροντα», είπε ο γενικός εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Ιωάννης Σαρακιώτης.
«Η παρούσα κυβέρνηση ανέλαβε να δώσει ένα τέλος στο καθεστώς της ασυδοσίας και του δημοκρατικού ελλείμματος που επικρατούσε στο χώρο των ΜΜΕ. Κήρυξε πόλεμο στα ως άνω συμφέροντα κερδίζοντας μάχες αλλά και χάνοντας άλλες. Στο τέλος όμως ο αγώνας αυτός θα κερδηθεί και σήμερα κορυφώνεται με αυτή τη νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής», είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Για τη ρύθμιση θεμάτων της τηλεοπτικής διαφημιστικής αγοράς, ο κ. Σαρακιώτης είπε ότι οι διατάξεις στοχεύουν στην εδραίωση της διαφάνειας και στην υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντας και στην ομαλή λειτουργία της αγοράς. Ανέφερε ειδικότερα ότι ρυθμίζει τη μεθοδολογία που διέπει την κατανομή του τηλεοπτικού χρόνου και συστήνει ηλεκτρονικό σύστημα αγοραπωλησιών διαφημιστικού χρόνου, υποχρεώνοντας δημόσιους και ιδιωτικούς τηλεοπτικούς οργανισμούς, διαφημιστές, διαμεσολαβούσες εταιρείες, διαφημιζόμενες επιχειρήσεις και κάθε άλλον εμπλεκόμενο να συμμετέχουν σε αυτό. Οποιαδήποτε δε συναλλαγή η οποία δεν θα εντάσσεται στο νέο πλαίσιο απαγορεύεται ενώ το κόστος λειτουργίας του συστήματος επιβαρύνει τους συμμετέχοντες. Ταυτόχρονα, μια ανεξάρτητη αρχή, το ΕΣΡ, αναλαμβάνει το ρυθμιστικό ρόλο όσον αφορά το εν λόγω σύστημα. Ο κ. Σαρακιώτης υπογράμμισε ότι με σαφήνεια προβλέπεται πως ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής εκδίδει την προκήρυξη και μόνο, για τη διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού, βάσει του οποίου ανατίθεται ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη και η υλοποίηση του συστήματος με στόχο την εμπέδωση της διαφάνειας.
«Προφανώς είμαστε εντελώς αρνητικοί στο σύστημα διάθεσης τηλεοπτικού διαφημιστικού χρόνου που εισάγει το σχέδιο νόμου», ανέφερε η γενική εισηγήτρια της ΝΔ Άννα Ασημακοπούλου και υπογράμμισε ότι για τα άλλα θέματα του νομοσχεδίου, το κόμμα της διατηρεί επιφυλάξεις και θα τοποθετηθεί μετά την ακρόαση φορέων. Εκ προοιμίου η κ. Ασημακοπούλου κάλεσε τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής να απαντήσει αν έχουν βάση τα δημοσιεύματα που τον φέρουν σε διάσταση με τον υπουργό Οικονομικών για την «ελληνική NASA» και τη νομική της μορφή. Για το νομοσχέδιο και ειδικά για το ηλεκτρονικό σύστημα διαφήμισης, η κ. Ασημακόπουλου επισήμανε ότι στο παρόν νομοσχέδιο δεν μιλάμε για τη ρύθμιση της κρατικής διαφήμισης αλλά για τη ρύθμιση του πως οι ιδιώτες υποχρεούνται να ρυθμίσουν την μεταξύ τους σχέση χρησιμοποιώντας ένας ηλεκτρονικό σύστημα, «δηλαδή μιλάμε για την ιδιωτική διαφήμιση».
«Λοιπόν κύριε υπουργέ, δεν υπάρχει λόγος να μασάμε τα λόγια μας αφού και εσείς δεν κρύβετε την προσπάθεια σας, να συνεχίζετε την προσπάθεια καθεστωτικού τύπου ελέγχου των ΜΜΕ και σε αυτή την προσπάθεια της κυβέρνησης, εσείς είστε η αιχμή του δόρατος. Δεν καταφέρατε να το κάνετε αυτό ως υπουργός καναλάρχης στην αδειοδότηση, τώρα έρχεστε να ελέγξετε τα κανάλια δια της πλαγίας οδού και εφόσον κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος και δεν σας βγήκε ο αριθμός των αδειών, έρχεστε να ελέγξετε πως θα κατευθυνθεί η ιδιωτική διαφήμιση, το επόμενο βήμα θα είναι να ελέγξετε τις μετρήσεις και τις δημοσκοπήσεις», είπε η γενική εισηγήτρια της ΝΔ και συνέχισε απευθυνόμενη στον παριστάμενο υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής: «Είστε υπουργός προπαγάνδας, είναι πράγματι δύσκολο το έργο σας όταν με την έκθεση του ΟΟΣΑ μόλις το 13% των Ελλήνων σας εμπιστεύεται».
«Έχετε πάθει εμμονή με νομοθέτηση πραγμάτων που είναι αντισυνταγματικά. Μήπως και αυτό το σύστημα που θα φτιάξετε να το αναθέσετε και αυτό στο ινστιτούτο της Φλωρεντίας; Τι προβλέπει το νομοσχέδιο; Υποχρεώνονται τα κανάλια, διαφημιστές, διαφημιζόμενες επιχειρήσεις υποχρεωτικά μέσα σε αυτό το σύστημα που σχεδιάζει ο κ. Παππάς να κάνουν τη δουλειά τους. Θα καθορίζει και την τιμή ο υπουργός», είπε η βουλευτής της ΝΔ και συνέχισε: «Από πού να το πιάσω αυτό το νομοσχέδιο; Από την παραβίαση της αρχής ελευθερίας των συμβάσεων; Της αρχής της αναλογικότητας; Της ελεύθερης οικονομίας; Θα ρυθμίσετε και τι θα αγοράζουμε από τα διαφημιζόμενα προϊόντα; Ειλικρινά, πάτε γυρεύοντας; Από αντισυνταγματικό νομοσχέδιο σε αντισυνταγματικό νομοσχέδιο;».
Την εκτίμηση ότι το νομοσχέδιο θα αποδειχθεί αντισυνταγματικό, διατύπωσε και ο εισηγητής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Θεόδωρος Παπαθεόδωρου και κατηγόρησε την κυβέρνηση πως επιχειρεί να ελέγξει για μια ακόμη φορά τα κανάλια, μέσω της διαφήμισης.
«Στη Σοβιετική Ένωση τουλάχιστον υπήρχε μόνο κρατική διαφήμιση. Μπορείτε όμως αυτό το σύστημα να το δώσετε στη Βενεζουέλα. Αυτό το πρότυπο στην Ευρώπη δεν υπάρχει», είπε ο κ. Παπαθεοδώρου και κατήγγειλε πως η κυβέρνηση «επιχειρεί να ελέγξει το τηλεοπτικό τοπίο, επιχειρεί να ελέγξει τα έσοδα των καναλιών και επινοεί πλατφόρμα, τις προδιαγραφές της οποίας θα ορίσει ο ίδιος ο υπουργός».
Ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, είπε ο βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, προσπαθεί να θέσε τους όρους του, «πρόκειται για ωμή παρέμβαση και στο έργο του ΕΣΡ», «πρόκειται για καθεστωτικού Τύπου παρέμβαση σε θέματα που ρυθμίζει η αγορά».
Ο κ. Παπαθεοδώρου ανέφερε ότι το νομοσχέδιο συνιστά μια απροκάλυπτη και πρωτοφανή η παρέμβαση του υπουργού ο οποίος, «ενώ απέτυχε να γίνει υπουργός καναλάρχης, τώρα θέλει να γίνει ο big brother της διαφήμισης».
«Ο κ. Παππάς, ακολουθεί το πονηρό το μονοπάτι ελέγχου των τηλεοπτικών σταθμών, αλλά, όπως λέει και το τραγούδι, θα πάει ντουγρού στην κατηφόρα τη μεγάλη. Το νομοσχέδιο είναι αντισυνταγματικό και επικίνδυνο το νομοσχέδιο ζητάμε από όλα τα δημοκρατικά κόμματα να σταθούμε μετωπικά απέναντι στην αντισυνταγματική νέα πρόκληση του υπουργού», είπε ο κ. Παπαθεοδώρου και κατήγγειλε χειραγώγηση διαπραγματεύσεων στο χώρο της διαφήμισης, χειραγώγηση της διαφημιστικής αγοράς.
«Είναι προφανές ότι το νομοσχέδιο είναι ενταγμένο στην προσπάθεια αναδιανομής της πίτας ανάμεσα σε παλαιά και νέα τζάκια στο χώρο των ΜΜΕ και ότι η κυβέρνηση υπηρετεί αυτή την αναδιανομή στην προσπάθεια της να δημιουργήσει ένα περισσότερο φιλικό τοπίο», είπε ο εισηγητής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης που δεν παρέλειψε να επισημάνει τα όσα δημοσιεύονται το τελευταίο διάστημα για λεόντειες συμφωνίες, με συμπράξεις στο χώρο του Τύπου και των ΜΜΕ. Ο βουλευτής του ΚΚΕ εκτίμησε ότι η πρωτοβουλία της κυβέρνησης συνδέεται με την ευρυζωνικότητα και την προσδοκία ακόμη μεγαλύτερης κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου και επιχειρηματικών ομίλων. Όμως αυτή η αναμόρφωση, όπως είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ, δεν έχει καμία σχέση ούτε με την ψυχαγωγία των πολιτικών ούτε με την προστασία των εργαζομένων, πολύ περισσότερο μάλιστα που «η κυβέρνηση παίζει τον ρόλο Ποντίου Πιλάτου αν και σήμερα βρίσκονται πολλοί εργαζόμενοι εγκλωβισμένοι». Η κυβέρνηση διαμορφώνει μια πλατφόρμα και θα έχει ρόλο στην τιμολόγηση, είπε ο Χρήστος Κατσώτης.
Ο υπουργός καταπιάνεται και πάλι με τη χειραγώγηση των ΜΜΕ, ανέφερε ο εισηγητής του Ποταμιού Γρηγόρης Ψαριανός. «Είναι μια ακόμη αγωνιώδης προσπάθεια χειραγώγησης, μια απόπειρα για την τροποποίηση λειτουργίας του καθεστώτος και ούτε και αυτή η προσπάθεια να στεφθεί με επιτυχία, όπως δεν πέτυχε και η προηγούμενη προσπάθεια σας κύριε υπουργέ», είπε ο Γρηγόρης Ψαριανός και προσέθεσε ότι με το νομοσχέδιο επιχειρείται ένα οιωνεί κρατικό μονοπώλιο, με ρυθμίσεις και διατάξεις που δεν ισχύουν πουθενά στην Ευρώπη. «Πείτε ότι θέλετε να το κάνετε Καράκας. Μην πάτε δια της πλαγίας, με έναν τρόπο που δεν ισχύει πουθενά αλλού στην Ευρώπη. Η υποχρεωτική και αποκλειστική διαχείριση ιδιωτικών συναλλαγών από κρατικό φορέα, παραβιάζει θεμελιώδεις ατομικές και επιχειρηματικές ελευθερίες που προστατεύονται από διεθνές δίκαιο όπως η ελευθερία των συμβάσεων», είπε ο εισηγητής του Ποταμιού.
Ο Ι. Σαχινίδης από τη ΧΑ είπε ότι το νομοσχέδιο στοχεύει στον έλεγχο της ενημέρωσης, στον έλεγχο του τοπίου διανομής του διαφημιστικού χρόνου, και έρχεται μετά το Βατερλό και την παταγώδη αποτυχία στην διαδικασία της αδειοδότησης.
«Να θυμηθούμε τι ακριβώς γινόταν στο τοπίο των media για πολλά χρόνια. Να θυμηθούμε πως παλέψαμε επί 8 μήνες και ποιος κωλυσιεργούσε για τη συγκρότηση του ΕΣΡ και ποιος έθετε συνεχώς εμπόδια», προέτρεψε ο εισηγητής των Ανεξάρτητων Ελλήνων Θανάσης Παπαχριστόπουλος. Ο βουλευτής υπενθύμισε στο σημείο αυτό ότι με βάση απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, τα τηλεοπτικά κανάλια λειτουργούν παράνομα και άρα η κυβέρνηση έπρεπε να βάλει τάξη στο τηλεοπτικό τοπίο. Ο κ. Παπαχριστόπουλος υπογράμμισε ότι δεν έχει καταργηθεί ο νόμος Παππά, όπως ισχυρίζονται τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά ένα και μόνο άρθρο και πρόσθεσε: «ζούμε σε μια μικρή χώρα και γνωριζόμαστε μεταξύ μας. Να θυμίσω πως καναλάρχης έλεγε με ένα… τόσο θα ρίξω κυβέρνηση; να θυμίσω ότι πρωθυπουργοί έφευγαν ή έρχονταν ανάλογα με τι ήθελαν οι καναλάρχες;». Είπε ακόμη ότι ζούμε τους επιθανάτιους ρόγχους ενός συστήματος που μπορούσε να δανείζεται… «έτσι».
Ο Ιωάννης Σαρίδης είπε ότι η Ένωση Κεντρώων θα δηλώσει επιφύλαξη έως ότου ακουστούν οι φορείς που θα κληθούν σε ακρόαση. Σχολιάζοντας την κριτική ότι το νομοσχέδιο είναι αντισυνταγματικό, είπε πως είναι δύσκολο εφόσον ρυθμιστής ορίζεται το ΕΣΡ, να στηριχθεί μια τέτοια άποψη. Ο κ. Σαρίδης είπε ότι ο τηλεοπτικός διαφημιστικός χρόνος πρέπει να πωλείται και να αγοράζεται με διαφάνεια και ότι πρέπει να μπουν είναι αξιόπιστο και δημόσια γνωστό τι πουλάει κάθε εφημερίδα. Είπε ότι υπάρχει ανάγκη αλλαγών στο διαφημιστικό χώρο και ότι πρέπει να δοθούν απαντήσεις αν υπήρξε φοροδιαφυγή και διακίνηση μαύρου χρήματος μέσων του χώρου αυτού.
