Ιστορίες που διηγούνται ψιθυριστά οι γέροντες τις κρύες χειμωνιάτικες νύχτες δίπλα στο τζάκι στα καφενεία των απομακρυσμένων χωριών της επαρχίας, για κιούπια ή τενεκέδες με χρυσές λίρες από την εποχή της τουρκοκρατίας ή του εμφυλίου πολέμου που τα φυλάνε δαίμονες και ξωτικά, πολλές φορές παίρνουν πραγματικές διαστάσεις και καταγράφονται από τους επίδοξους θησαυροκυνηγούς ως έγκυρες πληροφορίες.
Παλιοί χάρτες και σχέδια με περίεργα σημάδια που βρέθηκαν ξεχασμένα σε ένα παλιό σεντούκι εξάπτουν τη φαντασία και οδηγούν σε… χρυσά όνειρα. Μόνο που τις περισσότερες φορές οι συγκεκριμένοι χάρτες –όπως λένε οι ειδικοί– αποδεικνύονται «μαϊμού» και μάλιστα εισαγωγής, από κυκλώματα επιτήδειων που δρουν κυρίως σε Τουρκία και Βουλγαρία εκμεταλλευόμενα τον πόθο πλουτισμού των Ελλήνων κυνηγών θησαυρού.
Το χρυσάφι των Ναϊτών
Στις αρχές του 1997 οι κάτοικοι της πεδινής Ηλείας και ειδικότερα της Ανδραβίδας ζουν το δικό τους παραμύθι: για τον μεγάλο θησαυρό, με ανεκτίμητης αξίας χρυσά αντικείμενα και πεντόλιρα, που είναι καλά κρυμμένος από τους Ναΐτες Ιππότες σε κάποιο μυστικό υπόγειο δωμάτιο πολύ κοντά στα ερείπια του φράγκικου ναού της Αγίας Σοφίας στο κέντρο της πόλης.
Μια ομάδα πολιτών από την Αχαΐα με επικεφαλής ένας συνταξιούχο δικηγόρο προκαλεί πονοκέφαλο και αναστάτωση στην τοπική κοινωνία και στις αρχές, καθώς ισχυρίζονται ότι κατέχουν στοιχεία και μυστικούς χάρτες που δείχνουν με βεβαιότητα ότι στην περιοχή υπάρχει όντως το μυστηριώδες υπόγειο δωμάτιο με τον αμύθητο θησαυρό.
Ο τότε δήμαρχος της πόλης χαρακτηρίζει τους ενδιαφερόμενους «σοβαρά πρόσωπα» και σε δημόσιες δηλώσεις του μιλώντας πολύ σοβαρά… εκτιμά ότι από τον κρυμμένο θησαυρό ο δήμος θα βάλει στα ταμεία πάνω από 2 δισ. δραχμές!
Ανασκαφή με γεωτρύπανο
Εκτός των αρμόδιων υπηρεσιών (αστυνομία, αρχαιολόγοι, υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών), ολόκληρη σχεδόν η πόλη και πολίτες από άλλες περιοχές συρρέουν στον χώρο της «ανασκαφής» η οποία γίνεται με γεωτρύπανο! Κι αυτό διότι οι «σκαπανείς» εκτιμούν ότι με μικρές γεωτρήσεις θα εντοπίσουν το μυστικό υπόγειο δωμάτιο του θησαυρού.
Κι ενώ η αγωνία έχει φτάσει στο αποκορύφωα, ένας υπόκωφος θόρυβος κάνει τους πάντες να παγώσουν. Δευτερόλεπτα αργότερα ένας πίδακας νερού και λάσπης μπανιάρει στην κυριολεξία τους εκπροσώπους των αρχών, τους θησαυροκυνηγούς και τους περίεργους. Ακολουθούν σκηνές ροκ… Οπως διαπιστώθηκε λίγα λεπτά μετά, το γεωτρύπανο των κυνηγών από το Ριόλο Αχαΐας δεν είχε εντοπίσει το μυστικό δωμάτιο με τον θησαυρό αλλά το άφθονο υπόγειο νερό ενός αρτεσιανού!
Αποτυχία σε ποσοστό 100%
Οπως λέει στο Documento ο πρώην προϊστάμενος της Κτηματικής Υπηρεσίας Ηλείας Νίκος Παπαβασιλείου, η κωμική κατάληξη εκείνης της «ανασκαφής-γεώτρησης» είναι ενδεικτική του ποσοστού της παταγώδους αποτυχίας των ερευνών για κρυμμένους θησαυρούς, όχι μόνο στην Ηλεία αλλά και πανελλαδικά, που αγγίζει το 100%.
«Κατά τη διάρκεια της πολύχρονης θητείας μου στη θέση του προϊσταμένου στην Κτηματική Υπηρεσία Ηλείας είχαμε πολλές περιπτώσεις ατόμων που ισχυρίζονταν ότι κατείχαν χάρτες και στοιχεία που οδηγούσαν σε κρυμμένους θησαυρούς. Ομως σε όλες τις ανασκαφές που ακολούθησαν δεν βρέθηκε ποτέ το παραμικρό και οι μοναδικοί ίσως κερδισμένοι αυτών των σουρεαλιστικών ιστοριών ήταν οι πωλητές των δήθεν μυστικών χαρτών στους ενδιαφερόμενους και οι ιδιοκτήτες των σκαπτικών μηχανημάτων» αναφέρει ο κ. Παπαβασιλείου.
Μια σύντομη αναζήτηση στη Διαύγεια αποκαλύπτει ότι οι περιοχές Γρεβενά, Εθνικό Πάρκο Αξιού, νησιά Αιγαίου, Νάουσα, Αλεξανδρούπολη, Κόνιτσα, Φλώρινα, Θεσσαλία, Καλάβρυτα, Τρίπολη, Πτολεμαΐδα αποτελούν τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος για τους κυνηγούς θησαυρού.
Ανθρακες ο θησαυρός
Πριν από δύο χρόνια το δημοτικό συμβούλιο της Κόνιτσας απέρριψε αίτημα ιδιωτών που ζητούσαν να σκάψουν για κρυμμένο θησαυρό στο δημοτικό δάσος, δίπλα σε αρχαιολογικό χώρο και σε περιοχή που είχε χαρακτηριστεί επικίνδυνη επειδή είχαν εντοπιστεί εκεί εγκαταλειμμένα πυρομαχικά και οβίδες. Στην Τρίπολη τον περασμένο Αύγουστο, έπειτα από σχετική αδειοδότηση, ένας 65άχρονος από τα Βραχνέικα Αχαΐας άρχισε να σκάβει στην πλατεία Αρεως δίπλα στη μαρμάρινη βρύση, με τη βοήθεια σκαπτικών μηχανημάτων, αναζητώντας τα 400 κασελάκια με τις χρυσές λίρες και τα πεντόλιρα του Χουρσίτ Μεχμέτ Πασά. Επειτα από σαράντα λεπτά ανασκαφής το μόνο που βγήκε στην επιφάνεια ήταν παλιές μπετόβεργες, πλακάκια κι ένα παλιό καζανάκι τουαλέτας.
Τον Μάρτη του 2011στη Φολόη δύο Ηλείοι, αφού πήραν ειδική άδεια, ξεκινούν τις ανασκαφές υπό την εποπτεία των αρμόδιων υπηρεσιών αναζητώντας έναν μυθικό θησαυρό που τελικώς αποδεικνύεται ότι ήταν άνθρακες.
Στα Τρίκαλα το 2012 ένας Ελληνοαυστραλός τρύπησε με τρυπάνι τέσσερις φορές την πλαγιά ενός λόφου για να εντοπίσει το κρυφό υπόγειο δωμάτιο με τον αμύθητο θησαυρό του Αλή Πασά, αλλά κι αυτός το μόνο που έβγαλε στην επιφάνεια, αντί για χρυσά πεντόλιρα, ήταν άφθονο νερό.
Αρχαιοκάπηλοι
Οπως λένε στο Documento αρχαιολόγοι αλλά και αστυνομικές πηγές, πολλές φορές πίσω από τους σύγχρονους θησαυροκυνηγούς δεν κρύβονται ευκολόπιστα ή γραφικά άτομα αλλά καλά οργανωμένα κυκλώματα αρχαιοκαπήλων που χρησιμοποιούν ως πρόσχημα τις έρευνες για κρυμμένους θησαυρούς προκειμένου να κάνουν νόμιμες και φανερές ανασκαφές σε δημόσιες περιοχές ή κοντά σε αρχαιολογικούς χώρους όπου έχουν μυριστεί ότι μπορεί να βρεθεί κάτι σημαντικό.