Η τελευταία συνέντευξη του Βασίλη Στεφανάκου στο Documento, την πρώτη Οκτωβρίου του 2017. Ο πρώην βαρυποινίτης δολοφονήθηκε απόψε με 22 σφαίρες από δύο αγνώστους στο Χαϊδάρι.
Ένα χρόνο κι ενάμιση μήνα μετά τη αποφυλάκισή του, ο άνθρωπος που του αποδόθηκε ο μισός Ποινικός κώδικας μιλάει στο Documento για το ναυάγιο στον Σαρωνικό, το λαθρεμπόριο, τις φυλακισμένες μωρομάνες, τον νόμο Παρασκευόπουλου
Εννιά χρόνια παρά τέταρτο στη φυλακή…
Ενα χρόνο και ενάμιση μήνα τώρα, ελεύθερος…
Με διάθεση αντιεξουσιαστική και λόγο λαγαρό, ο Βασίλης Στεφανάκος μιλά στο Documento για όλους και για όλα:
για το ναυάγιο στον Σαρωνικό, το λαθρεμπόριο πετρελαίου, τις φυλακές και τον νόμο Παρασκευόπουλου, τη ρουφιανιά, την Ηριάννα, τις μωρομάνες στη φυλακή και το κράτος.
Μάλιστα, «ως παροικών», όπως λέει, «στην Ιερουσαλήμ της μαλακίας» έχει να πει πολλά και για όσα συνθέτουν τον εγκληματικό κύκλο του πετρελαίου. Με αφορμή το ναυάγιο στον Σαρωνικό, αναφέρεται στα κυκλώματα, διεθνή και ημέτερα, στην πετρελαιοκηλίδα που «μαθαίνω ότι απλώθηκε εντέχνως ώστε να αυξηθούν και τα κονδύλια για την απορρύπανση» αλλά και στις υπουργικές ευθύνες.
Εχοντας πια αποκτήσει έναν δικό του τρόπο να αισθάνεται το δίκιο, εκφράζεται άλλοτε με γλώσσα ωμή κι άλλοτε με Γκράμσι και Νίτσε. «Δεν χάρηκα τη ζωή με γαλήνη και μακαριότητα», αλλά «δεν έμεινα στις γερές και στέρεες βάσεις της άγνοιας» λέει παραπέμποντας στον Γερμανό φιλόσοφο.
«Διαβάσματα της φυλακής» μονολογεί… «Δεν ματαιοδοξώ» λέει ο –κατά δήλωσή του– «εκκολαπτόμενος επιχειρηματίας» Βασίλης Στεφανάκος. «Ματαιοπονώ γιατί δεν έχω τι άλλο να κάνω. Τα υπόλοιπα είναι πισωγύρισμα».
Πριν από λίγες μέρες είχε και μια τελευταία καταδίκη για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση αν και ο εισαγγελέας είχε ζητήσει την αθώωσή σου γι’ αυτή την ιστορία που ήταν η τελευταία του εκκρεμότητα καθώς στο παρελθόν του αποδόθηκε ο μισός Ποινικός κώδικας.
Οι άλλοι κατηγορούμενοι ζήτησαν ελαφρυντικά, αυτός ανακάλεσε το αίτημα μέσω του συνηγόρου σου Βασίλη Καπερνάρου. Οταν τον ρωτήσαμε γιατί, απάντησε: «Είναι μια καταδίκη που δεν προκύπτει από πουθενά, κατά τη γνώμη μου. Δεν μπορώ να ζητήσω ελαφρυντικό σε μια άδικη απόφαση. Ετσι κι αλλιώς, την έχω βγάλει την ποινή μου…».
Τι συνέβη και πλημμυρίσαμε στο πετρέλαιο;
Δεν θα μπω στη διαδικασία να παραθέσω όποια σενάρια έρχονται στο μυαλό μου για το τι μπορεί να έχει γίνει. Αυτήν τη στιγμή υπάρχει μια σοβαρή εγκληματική πράξη, υπάρχει μια κηλίδα και μια οικογένεια που καταστρέφεται και τελειώνει. Δεν μπορώ να παριστάνω τον ειδήμονα και να λέω διάφορα.
Ηταν θέμα συγκυρίας, τύχης, εσκεμμένο; Είχαμε κι άλλα ναυάγια στην περιοχή;
Βεβαίως. Ο Ασπρόπυργος και η Σαλαμίνα είναι γεμάτοι. Δεν έχω άποψη και δεν θέλω να έχω γιατί φοβάμαι μήπως στεναχωρηθώ. Το μόνο σίγουρο είναι ότι από όσους εμπλέκονται ο πιο αθώος είναι ο Κουντούρης (σ.σ.: ιδιοκτήτης του «Αγ. Ζώνη ΙΙ»). Οταν μιλάμε για πετρέλαιο και γενικότερα για ενέργεια, αυτή η μορφή εμπορίου είναι από το DNA της λαθραία. Αδικη και κακουργηματική. Αυτοί που το εξορύσσουν στερούν τη γη από τους ανθρώπους, ενώ τους εκμεταλλεύονται αδυσώπητα. Το πετρέλαιο βγαίνει κυρίως σε χώρες όπου οι λαοί πεινούν και οι κρατικές δομές υπολειτουργούν. Υπό αυτές τις συνθήκες λοιπόν η λαθροχειρία είναι δεδομένη και από αυτούς που το πουλάνε και από εκείνους που το διακινούν. Οι πλοιοκτήτες που το μεταφέρουν από την πηγή στα διυλιστήρια κλέβουν. Το διυλιστήριο που το διυλίζει κλέβει. Η εταιρεία στην οποία το δίνει, κλέβει. Το βυτίο που το κουβαλάει κλέβει. Και το βενζινάδικο κλέβει. Αυτά συμβαίνουν στον κλάδο των καυσίμων και πλέον σε όλη την ενεργειακή αγορά.
Εδώ έγινε λαθραία διακίνηση;
Είναι κόντρα στον αξιακό μου κώδικα να συνδράμω στις αρχές. Θα σου πω είκοσι σενάρια και θα πας παρακάτω να ακούσεις τριάντα ακόμη. Μόνο λαθραία είναι η διακίνηση καυσίμου. Κανένας δεν είναι δικαιούχος καυσίμου κατά τη γνώμη μου. Και δεν μιλώ με ιδεολογικό γνώμονα. Και θεσμικά να το δει κανείς, βάσει των κανόνων του διεθνούς δικαίου, δεν υπάρχει νόμιμη διακίνηση. Τα όρια είναι παντού ελαστικά. Κάνουν τα αίσχη και δεν τους ακουμπά κανένας. Δηλαδή, είναι τυχαίο ότι πιάσανε όσους πήγανε να κάνουν απορρύπανση στο καράβι δίπλα; Πότε πήγαν να ψάξουν στα διυλιστήρια πόσο γκρουντ (ακατέργαστο) έρχεται από την αραπιά, πόση φθορά, τι ποσοστό και τι υλικά παράγονται από αυτό; Και πού είναι τα υπόλοιπα;
Μιλάς για το «Lassea» που έκανε απάντληση στις δεξαμενές του «Αγ. Ζώνη ΙΙ» και εντόπισαν παράνομα καύσιμα στις δεξαμενές του…
Τι είναι λαθραίο και τι όχι έχει να κάνει με το πόσο μεγάλος είσαι. Σε πόσα δευτερόλεπτα σου σηκώνει το τηλέφωνο το κάθε ανθρωπάκι που κάνανε υπουργό. Αυτό ορίζει τον τελωνειακό κώδικα στη χώρα μας, που είναι για τα μικρά ψάρια. Αλλωστε όταν είναι στο καράβι το υλικό δεν είναι λαθραίο, Μπορεί να στερείται τιμολογίων αγοράς.
Και γιατί το έπιασαν τώρα;
Αυτά είναι τα λαθραία, οι 200 και 300 τόνοι που λένε; Πολύ πιθανό να είναι βούρκος και λασπόνερα. Κάθε μικρό καράβι έχει τέτοια υπολείμματα (μάπα) που χαρακτηρίζονται λαθραία. Και πώς τα βρήκαν; Πότε ξανάγινε τόσο εξονυχιστική έρευνα; Απλώς το θέμα τους ήτανε να σταματήσουνε την απορρύπανση, γιατί τα λεφτά όλα είναι στην απορρύπανση. Ακούω χωρίς να είμαι ειδικός για πολλά εκατομμύρια από την ασφαλιστική εταιρεία και το «γαλάζιο ταμείο» τα οποία θα πάρουν όσοι κάνουν απορρύπανση.
Περιγράφεις μια αφώτιστη πτυχή της υπόθεσης…
Μαθαίνω από ανθρώπους που ξέρουν πιο πολλά από μένα ότι η έκτασή της ψιλοδιογκώθηκε. Οτι απλώθηκε εντέχνως ώστε να αυξηθούν και τα κονδύλια για την απορρύπανση. Το «γαλάζιο ταμείο» είναι δημιούργημα των ασφαλιστικών εταιρειών και τα έσοδά του διατίθενται για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης. Ολοι αυτοί εδώ διεκδικούν το μεγαλύτερο κομμάτι από αυτήν την πίτα. Δεν είναι μόνο πώς θα μαζέψουμε την πετρελαιοκηλίδα αλλά και πόσα παραπάνω θα πάρουμε από το «γαλάζιο ταμείο»… Μην ξεχνάς ότι κανείς από τους διεκδικητές δεν κολυμπάει στον Σαρωνικό ούτε τρώει ψάρι από δω.
Ευθύνες; Ο υπουργός Ναυτιλίας δεν φέρει ευθύνη για το περιβαλλοντικό έγκλημα;
Κοίταξε, ο Κουρουμπλής μου είναι τρομερά αντιπαθής, χωρίς να τον γνωρίζω. Ατομα σαν αυτόν, ιδίως οι προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ, θα έπρεπε να είχαν ελεγχθεί και κριθεί για πολλά εγκλήματα. Στην προκειμένη περίπτωση όμως μιλάμε για ένα καθεστώς. Δεν είναι αμιγώς ευθύνη του Κουρουμπλή ούτε της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Είναι το σύστημα αυτό.
Κι ο ρόλος του Λιμενικού;
Δουλειά του Λιμενικού είναι να γυροβολάει, να «κολλάει» πάνω στα καραβάκια και να μαζεύει χιλιάρικα και πεντακοσάρικα. Δεν γίνεται αλλιώς, το ξέρουν όλοι. Ωστόσο δεν πιστεύω ότι οι λιμενικοί μπορεί να αλλάξουν το καθεστώς. Πρέπει να έχουν επαναστατική διάθεση. Κι όποιος έχει τέτοια διάθεση δεν γίνεται λιμενικός.
Μπορεί να δούμε κι άλλες «κηλίδες»;
Μα ήδη βλέπουμε. Λίγο είναι αυτό που έχει γίνει με τα μεταλλεία στις Σκουριές που παίρνουν τα σπίτια των ανθρώπων και καταστρέφουν το περιβάλλον; Λίγο είναι που μιλάνε για τουρισμό και ο τουρισμός κατευθύνεται στις μεγάλες μονάδες; Εχει πάει ποτέ το ΣΔΟΕ στα μεγάλα ξενοδοχεία; Πάνε σε ταβερνάκια και κάνουν τους μάγκες. Δυστυχώς, είναι μικρού αναστήματος τα άτομα της κυβέρνησης. Τους έτυχε το λαχείο της εξουσίας και δεν ξέρουν πώς να τη διαχειριστούν. «Τα παλιό πεθαίνει, το νέο δεν έχει γεννηθεί ακόμη, είναι η εποχή των τεράτων»( Γκράμσι). Πώς θα φτιαχτεί το νέο έτσι;
Η ιστορία κάνει κύκλους… βεβαίως, αλλά ας πάμε στον κόσμο της φυλακής και στη δική σου εμπειρία.
Ακου. Ανέξοδα δεν γίνεται τίποτε. Κι εγώ τώρα που σου μιλάω φουντώνω. Από την άλλη όμως πρέπει να κάνω και καμιά δουλειά για να εξασφαλίσω τη ζωή μου. Το ότι δεν ξεπουλάω τις αρχές μου και κάνω συμβιβασμούς μέχρι ένα σημείο είναι αντίδωρο. Ωστόσο με συναυλίες και πανηγυράκια για να βγάλουν την Ηριάννα από τη φυλακή όταν εκατοντάδες άνθρωποι εκτίουν ποινές αναίτια και υποφέρουν άδικα δεν γίνεται τίποτα. Κι εγώ μαζί τους είμαι. Αλλά δεν είδα από αυτούς και μια εκδήλωση για τους ανθρώπους που είναι κλεισμένοι στα μπουντρούμια, χωρίς ενοχοποιητικά στοιχεία εις βάρος τους. Ψηφίστηκε το τελευταίο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης και η ρύθμιση για την αποφυλάκιση των μωρομάνων δεν πέρασε …
Μα είναι δυνατόν; Επιτρέπεται να υπάρχουν μωρομάνες στη φυλακή; Ο,τι και να ’ναι. Επιτρέπεται παιδάκια να μεγαλώνουν στη φυλακή; Τι έχουν κάνει για τις μωρομάνες οι αλληλέγγυοι; Δεν διαφωνώ με τις πρωτοβουλίες για την Ηριάννα, μακάρι να συνεχίσουν να γίνονται τέτοια που εγείρουν τον κόσμο απέναντι στις δικαστικές αδικίες. Παρά ταύτα, το θέμα της επιλεκτικής αντίδρασης αναλόγως με το τι είναι πιασάρικο, βολικό, ενέχει στοιχεία υποκρισίας.
Και για να ψηφίσεις, πας σαν μαλάκας και ψηφίζεις. Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Το διεθνές πεδίο επηρεάζει στο έπακρο την κατάσταση στην Ελλάδα. Δεν μπορείς να ξεφύγεις. Θα σε ρίξουν. Δεν βλέπεις την κυβέρνηση; Προσπαθεί ορισμένα πράγματα αλλά εκτός από σας και κανά δυο άλλα μέσα ενημέρωσης δεν διαθέτει το οποιοδήποτε στήριγμα. Δεν βλέπεις τον εξευτελισμό στα ΜΜΕ; Εσχάτως ακούμε και διαβάζουμε συνομιλίες εκδοτών με μεγαλοεπιχειρηματίες. Οταν εκδότης με εφημερίδα που δεν την αγοράζει κανείς παρά μόνον ο ίδιος εξακολουθεί να έχει τέτοια επιρροή μόνο και μόνο επειδή είναι Φιλιππινέζα του επιχειρηματία ή του πολιτικού, τούτο συνιστά ξεπεσμό.
Ποια η θέση σου για τις συνεχείς ανανεώσεις του αποκαλούμενου νόμου Παρασκευόπουλου;
Εγώ με τον νόμο Παρασκευόπουλου αποφυλακίστηκα. Δεν μου χάρισε μια ώρα από την εκτιτέα ποινή μου αλλά μου χάρισε τα μεροκάματα που έλειπαν αφού δεν μ’ άφηναν να κάνω μεροκάματα. Θεωρώ εαυτόν ευεργετημένο. Ενας νόμος που ίσιωσε πολλά πράγματα. Αλλά και πάλι κάθε φορά που προαναγγέλλουν την ανανέωσή του μέχρι να το αποφασίσουν, βγάζουν την ψυχή στους κρατούμενους. Εγώ πέρσι ήμουν στο… περίμενε επί τέσσερις μήνες. Στο τέλος έλεγα γαμώ τον νόμο σας. Είναι άτεχνοι.
Να σου πω κάτι ισοπεδωτικό; Ο νόμος εξαιρεί τους καταδικασθέντες με το 299 του Ποινικού Κώδικα, δηλαδή ανθρωποκτονίες και εν ψυχρώ δολοφονίες. Ξέρω πολλούς όμως που για έναν πυροβολισμό στον αέρα, έναν άσκοπο πυροβολισμό, τους χρεώθηκε απόπειρα ανθρωποκτονίας, δικάστηκαν με τον «299» και εκτίουν μεγάλες ποινές. Αυτό είναι άδικο και πολλά άλλα.
Η ΝΔ καταγγέλλει συνεχείς αποφυλακίσεις με βάση τον νόμο Παρασκευόπουλου και υπόσχεται ότι θα τον καταργήσει ως κυβέρνηση.
Με τον νόμο Παρασκευόπουλου αποφυλακίστηκαν ορισμένοι λίγο νωρίτερα. Ούτως ή άλλως θα έβγαιναν. Δεν χαρίζει καμία μέρα ποινής. Εκτίεις το 1/3 κανονικά, απλώς σου δίδονται ορισμένα ημερομίσθια υπό προϋποθέσεις. Το ότι εξέρχονται κάποιοι και υποτροπιάζουν είναι άλλο θέμα.
Η αυστηροποίηση των ποινών μόνο αρνητικές συνέπειες θα επιφέρει. Δηλαδή, θα οργανωθούν μεταξύ τους οι μικροπαραβάτες και θα φτιάξουν μικρές μαφίες. Μην έχεις αμφιβολία. Οταν ένα κράτος θέλει, τους γαμάει όλους. Δεν υπάρχει αντίπαλο δέος στο κράτος. Βλέπουμε σε υποθέσεις βαρύγδουπες το πώς παρεμβαίνουν κράτος και αστυνομία, πώς ασυδοτούν. Κλέβουν συνομιλίες, προσθαφαιρούν στοιχεία από δικογραφίες, συμπληρώνουν κατά το δοκούν εκθέσεις ενώ μερικά «αρεοπαγιτάκια» τα νομιμοποιούν. Κι έτσι, με παράνομο τρόπο μπαίνουν άνθρωποι στη φυλακή. Δυστυχώς δεν καταλαβαίνουν ότι χαλάνε το εργαλείο της Δικαιοσύνης που σε όλες τις αστικές Δημοκρατίες προσπαθούν να το κρατήσουν. Η Δικαιοσύνη χάνει τη λαμπρότητά της, ξεθωριάζει, αμαυρώνεται προκειμένου να επιβάλει μερικά χρόνια φυλάκισης παραπάνω. Και ωφελιμιστικά να το δει κανείς, είναι λάθος.
Εχουμε ανακατατάξεις στη νύχτα, στη δομή του υπόκοσμου;
Ρουφιάνοι, ρουφιάνοι. Κι αν υπάρχει κι ένα 10% που εξαιρούνται ας με συγχωράνε. Δεν έχουμε σκληρά πράγματα πλέον παρά μόνο χαμηλού επιπέδου εγκληματικότητα που βασανίζει τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα.
Αναπτύσσονται σοβαρές εγκληματικές οργανώσεις σήμερα στην Ελλάδα;
Βέβαια. Είναι αυτές των εφοπλιστικών γραφείων και των διωκτικών αρχών. Δομημένες και με διάρκεια. Το θέμα είναι τα παιδιά που πεινάνε, τα γερόντια που δεν μπορούν να αγοράσουν «Slipad» και οι άνθρωποι που ευτελίζονται για ένα κομμάτι ψωμί. Εχω μια αρχή. Ο παίζων χάνει και ο πίνων μεθά. Oποιος ήθελε –χωρίς να εξαιρώ τον εαυτό μου– να γίνει κάτι ιδιαίτερο ας μάθαινε σε ποιο πεδίο πήγαινε να παίξει. Και καλά να πάθει. Αλλά υπάρχουν οι άγνωστοι στρατιώτες της ζωής, οι ανώνυμοι που βασανίζονται κάθε μέρα, δεν τους ξέρει κανένας, δεν νοιάζεται κανένας και κανένας κερατάς δεν τραγουδάει ένα λεπτό γι’ αυτούς.
