Πίσω από κλειστές πόρτες, στο γραφείο, το σπίτι, το εργοστάσιο αλλά και στα πιο «ψηλά» δώματα, εκεί κάπου γύρω από τα πλατό, μέσα σε καμαρίνια, ζει και βασιλεύει η διπλή καταπίεση της γυναίκας, η ταξική εκμετάλλευση και η φυλετική καταπίεση.
Τα φώτα σχεδόν ποτέ δεν πέφτουν πάνω σε όσα λείπουν –οικονομικοκοινωνικές προϋποθέσεις– ώστε να βοηθούν μια γυναίκα να ξεφύγει από βίαιες διαπροσωπικές σχέσεις.
Η σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση έχουν γίνει θέμα των ημερών στην καρδιά της βιομηχανίας του θεάματος, στο Χόλιγουντ, που έδειξε για μια ακόμη φορά ότι όλα τα αλέθει. Ομως η αρχή έγινε όταν προ τριμήνου περισσότερες από τριάντα γυναίκες από τον χώρο του κινηματογράφου τόλμησαν να καταγγείλουν μεγαλοπαραγωγό των κινηματογραφικών εταιρειών Miramax και The Weinstein Company (TWC) για σεξουαλική παρενόχληση. Το σκάνδαλο με την υπόθεση Γουάινστιν ενεργοποίησε κύμα συμπαράστασης σε Αμερική, μετά στη Γαλλία και αλλού. Αναπτύχθηκε ένας διαδικτυακός ακτιβισμός –σύνηθες όπλο αντίδρασης στο εικονικό σύμπαν της εποχής μας– για συμπαράσταση στα θύματα και για να ανοίξουν κλειστά στόματα. Φόρεσαν μαύρα οι σταρ στην απονομή των Χρυσών Σφαιρών στην Αμερική, θα φορέσουν μαύρα, λένε, τώρα βουλευτίνες του Δημοκρατικού Κόμματος στις ΗΠΑ στο αμερικανικό Κογκρέσο, στην εκδήλωση με την ομιλία για την Κατάσταση του Εθνους που θα εκφωνήσει ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στο τέλος του Ιανουαρίου.
Πολλοί μιλούν για υπερβολή. Και από τη Γαλλία ήρθε πριν από λίγες ημέρες συντονισμένη αντίδραση. Η Κατρίν Ντενέβ και άλλες 99 γυναίκες από τον χώρο της τέχνης, των ΜΜΕ, της διανόησης, και όχι μόνο, ανησυχούν για την ανάδυση ενός νεοπουριτανισμού, για τον κίνδυνο να καταστραφεί ο ανδρικός αυθορμητισμός αλλά και να καταρρακωθεί η ελευθερία της σεξουαλικότητας. Απορρίπτουν την κίνηση κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης που εμφανίστηκε στο διαδίκτυο με τα hashtags #MeToo (κι εγώ επίσης) και #BalanceTonPorc (ξεμπρόστιασε το γουρούνι). Στην καρδιά του κειμένου τους βρίσκονται ουσιαστικά τρεις θέσεις:
* «Ο βιασμός είναι έγκλημα. Ομως το επίμονο ή αδέξιο “καμάκι” δεν είναι αδίκημα, ούτε η αβρότητα φαλλοκρατική επίθεση».
* «Ως γυναίκες, δεν αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας σε αυτό τον φεμινισμό που, πέρα από την καταγγελία των καταχρήσεων εξουσίας, παίρνει μορφή μίσους προς τους άνδρες και τη σεξουαλικότητα».
* «Η ελευθερία να ενοχλείς είναι απαραίτητη για τη σεξουαλική ελευθερία».
Το κείμενο αυτό προκάλεσε νέο κύμα αντιδράσεων, εντός και εκτός Γαλλίας, από γυναίκες που με φεμινιστική οπτική υπερασπίστηκαν την ελευθερία τους να καταγγείλουν τη βία εναντίον τους όποτε αισθάνονται ότι έχουν παραβιαστεί τα όριά τους.
Σήμερα στο Documento μιλούν οκτώ γυναίκες από τον χώρο της πολιτικής, της τέχνης και της διανόησης για τη σεξουαλική παρενόχληση, τα όριά της και το δικαίωμα των γυναικών στη σεξουαλικότητα.
Ελενα Κουντουρά – Υπουργός Τουρισμού
Συντηρούνται σεξιστικά στερεότυπα
Υπάρχουν όρια ανάμεσα στο φλερτ και τη σεξουαλική παρενόχληση και είναι διακριτά. Ενα κολακευτικό σχόλιο ή γενικά η εκδήλωση ενδιαφέροντος από έναν άντρα προς μια γυναίκα είναι κομμάτι της ζωής μας, της καθημερινότητας, των διαπροσωπικών σχέσεων και σε καμία περίπτωση κατακριτέα. Δεν μπορεί όμως αυτή η συμπεριφορά να εξισώνεται με τα φαινόμενα παρενόχλησης, σωματικής ή λεκτικής. Η σεξουαλική παρενόχληση αποτελεί ξεκάθαρα μεθοδευμένη προσπάθεια επιβολής και επίδειξης εξουσίας, χωρίς τη συναίνεση της άλλης πλευράς, η οποία σε όλες τις εκφάνσεις της είναι καταδικαστέα.
Αυτό που με θλίβει όμως είναι ότι ακόμη και σήμερα συντηρούνται στον δημόσιο διάλογο –δυστυχώς και από μερίδα των ΜΜΕ– σεξιστικά στερεότυπα και προκαταλήψεις εις βάρος των γυναικών. Παρά τις προσπάθειες ετών και την πρόοδο που έχει συντελεστεί στο ζήτημα της ισότητας των φύλων, βλέπουμε ότι επικρατούν ακόμη ανισότητες απέναντι στις γυναίκες, οι οποίες αφορούν την επαγγελματική σταδιοδρομία και τις οικονομικές αποδοχές, χωρίς αναγνώριση των ικανοτήτων τους και χωρίς τις ίδιες ευκαιρίες ανέλιξης σε σημαντικές θέσεις ευθύνης ακόμη και στον χώρο της πολιτικής.
Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, βυζαντινολόγος-ιστορικός
Μια για πάντα. Το λέω και το ξαναλέω. Οι γυναίκες πρέπει να ξέρουνε ποια είναι τα δικαιώματά τους. Η ελευθερία είναι δικαίωμα δικό τους και η κοντή φούστα δεν φταίει για τίποτα.
Σοφία Σακοράφα, ευρωβουλευτής
Συνεχής αγώνας ενάντια στη βία, αλλά με προσοχή
Η βία του δυνατότερου προς τον αδύναμο είναι πάγιο φαινόμενο, και, δυστυχώς, η αιτία όσων γίνονται στον κόσμο.
Ο αγώνας μου, και ο αγώνας μας, γενικότερα, πρέπει να έχει δύο βασικούς στόχους. Πρώτον, να αποτρέπει όπου μπορεί τη βία – κι αυτό είναι ένας διαρκής αγώνας από τη στιγμή που γεννιέται ένας άνθρωπος (και προσέχω τα λόγια μου, εννοώ και αγόρια και κορίτσια). Και δεύτερον, σε αυτή την κοινωνία που ζούμε είναι κύρια υποχρέωση όλων όσοι ασχολούμαστε με την πολιτική και βρισκόμαστε στα κέντρα των αποφάσεων να δημιουργούμε εκείνο το θεσμικό πλαίσιο ώστε να προστατεύεται ο αδύναμος και να τιμωρείται ο ένοχος.
Ο αγώνας όλων αυτών που υπόκεινται σε αυτήν τη βία είναι για μένα συνεχής και επίπονος.
Τα λέω όλα αυτά, γιατί χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή έτσι ώστε με τη στάση μας να μην περιθωριοποιούμε, να μην γκετοποιούμε ανθρώπους, να μη μετέχουμε σε ένα «κυνήγι μαγισσών». Σε αντίθετη περίπτωση, με λαθεμένες είτε με υπερβολικές εκδηλώσεις και εκφράσεις, αντί να συνεισφέρουμε και να συμβάλλουμε στη χειραφέτησή τους, υπενθυμίζουμε και επαναφέρουμε συνεχώς στο προσκήνιο αυτό που υποτίθεται ότι προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε: την ανισότητα και τις διακρίσεις.
Ο αγώνας για τη χειραφέτηση των γυναικών μετρά μόλις κάποιες δεκαετίες και όπως κάθε αγώνας και κάθε προσπάθεια καταπολέμησης των ανισοτήτων στην κοινωνία έχει στιγμές, με νίκες, με ήττες, με διαστήματα νεκρά.
Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να προσθέτουμε και όχι να αφαιρούμε. Κάθε βήμα να είναι σκαλοπάτι για το επόμενο…
Ελένη Ράντου, ηθοποιός
Ανάγκη να μιλήσεις και να δράσεις
Πάντα κάθε καταγγελία προκαλεί αντίδραση και αντιπαραθέσεις. Ερχεται αυτομάτως η καταγγελία της καταγγελίας για υπερβολές ή για παρατραβηγμένες θέσεις μέσα στην οργή. Ομως, αυτό είναι το τίμημα των πρώτων σκέψεων για όσους ανοίγουν το στόμα τους να φωνάξουν: οι πρώτες σκέψεις είναι η κραυγή του «φτάνει πια», χωρίς να είναι τέλεια επεξεργασμένες. Τι με αυτό; Δεν θα συμφωνούσα με τις εκατό Γαλλίδες που εμφανίζονται, στο όνομα της ελευθερίας της σεξουαλικότητας, να υπερασπίζονται την ελευθερία των αντρών να ενοχλούν, μη και κινδυνεύσει ο αντρικός αυθορμητισμός. Είχαν λόγο να μιλήσουν για όσα υπέστησαν οι γυναίκες που έκαναν τις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση. Τι κι αν την ώρα της καταγγελίας για όσα έχουν υποστεί, οι άνθρωποι –γυναίκες και άντρες– εκφράζονται με οξύτητα; Ας είναι έτσι, μια και δεν βάζεις στη ζυγαριά τα πάντα, ελέγχοντας με δεύτερες σκέψεις τα υπέρ και τα κατά, αλλά επιλέγεις το πιο σημαντικό, την ανάγκη να μιλήσεις και να δράσεις. Αλλιώς δεν θα προχωρούσε τίποτα – τι δηλαδή, οι ανθρακωρύχοι στην Αγγλία έπρεπε να σκεφτούν την οικονομία της χώρας, τις επιπτώσεις στο ακαθάριστο προϊόν και κουραφέξαλα, για να ξεσηκωθούν;
Είναι θέμα κατάχρησης εξουσίας, έτσι όπως είναι δομημένη η κοινωνία μας. Δεν έχει φύλο η επιβολή. Στα κέντρα εξουσίας είναι περισσότεροι οι άντρες – αν ήταν γυναίκες, μπορεί και να αντιστρέφονταν οι ρόλοι. Ομως, αυτήν τη στιγμή οι άντρες διαχειρίζονται τον πλανήτη. Και μην ξεγελιόμαστε. Ολοι ξέρουμε ποια είναι τα όρια του συναινετικού φλερτ. Δεν υπάρχουν λίγα δείγματα σεξουαλικής παρενόχλησης. Οι καταγγελίες έγιναν για σοβαρούς λόγους. Ηταν κατάχρηση εξουσίας από εκείνους οι οποίοι ήταν σε πόστα που έλεγχαν κάθε είδους ανασφάλειες…
Μυρτώ Αλικάκη, ηθοποιός
Δεν μπορεί το φλερτ να αντιμετωπίζεται φοβικά
Κατ’ αρχάς, είναι σημαντικό να ορίσουμε τι σημαίνει σεξουαλική παρενόχληση. Για μένα σεξουαλική παρενόχληση, και απολύτως κατακριτέα πράξη, είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση από άνθρωπο που κατέχει θέση εξουσίας και όταν αυτό συνεπάγεται επιπτώσεις σε περίπτωση άρνησης (με απλά λόγια να χάσεις τη δουλειά σου γιατί δεν υποχώρησες). Ξεκάθαρα πράγματα. Ο βιασμός είναι έγκλημα.
Από κει και πέρα, οτιδήποτε άλλο αφορά το φλερτ, την έκφραση της σεξουαλικότητας, ακόμα και με τρόπο που μπορεί να θεωρηθεί σεξιστικός, είναι στο πλαίσιο του φυσιολογικού. Γι’ αυτό σαφέστατα συμφωνώ με τις 100 Γαλλίδες. Δεν μπορεί το φλερτ να αντιμετωπίζεται φοβικά ή και να καταχερίζεται και μετά να παραπονιόμαστε ότι οι άνδρες είναι ευνουχισμένοι και δεν υπάρχει ερωτικό παιχνίδι. Είναι άλλωστε στον ρόλο των ανδρών –και γιατί όχι, και των γυναικών– να προσπαθούν να σαγηνεύσουν το άλλο φύλο.
Οι γραμμές είναι λεπτές αλλά και η ζωή είναι σχετική. Δεν της ταιριάζει η απολυτότητα.
Προφανώς και πιστεύω στην ισότητα των δύο φύλων και στη δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης, αλλά δεν πιστεύω στην ομοιότητά τους. Δεν είμαστε ίδιοι. Αν εξαφανίσουμε την ιδιαιτερότητά μας, δεν μπορεί να λειτουργήσει το ερωτικό παιχνίδι, δεν μπορούν να ξεδιπλωθούν οι σχέσεις.
Θεωρώ ότι σήμερα κινδυνεύει η ελευθερία της σεξουαλικότητας, είτε ως πουριτανισμός που επανακάμπτει είτε ως χτύπημα στον αυθορμητισμό. Κινδυνεύει γιατί υπάρχει υπερβολή. Βλέπω ότι καλλιεργείται και η ευκολία της απόδοσης ευθυνών, χωρίς διερεύνηση, έξω από νομικές διαδικασίες και προτού αποδειχθεί η ενοχή. Βγήκε ένας και λέει τι έγινε πριν από είκοσι χρόνια, και χωρίς να έχει αποδειχθεί τίποτα σπιλώνεται η φήμη, η προσωπικότητα. Μπορεί να είναι κατάπτυστος αυτός που κατηγορείται, μπορεί να φταίει για αισχρά πράγματα, αλλά πρώτα ας εξετάζεται η υπόθεση. Ας πούμε, ο Κέβιν Σπέισι καταστράφηκε. Μου φαίνονται ακραία όλα αυτά.
Πιστεύω επίσης στις κακές στιγμές των ανθρώπων. Δεν μπορεί να διαλύεται το σύμπαν όλο.
Ξαναλέω. Κατακρίνω τον βιασμό και ούτε μπορώ να ανεχτώ να λένε για το θύμα «μήπως τα ήθελε». Αλλο ο βιασμός, άλλο να απολυθεί ένας άνθρωπος γιατί δεν υπέκυψε στην σεξουαλική επιθυμία κάποιου και άλλο «με φλέρταρε και με έφερε σε δύσκολη θέση». Καλά, δεν μας φλερτάρουν μόνο όσοι μας αρέσουν…
Αφροδίτη Μάνου, τραγουδοποιός
Οταν δεν είσαι Πάλτροου, κερδίζει αυτός που έχει χρήμα και εξουσία
Απεχθάνομαι τις ομαδοποιήσεις των αντιδράσεων. Δεν καταλαβαίνω πού αποσκοπούν. Τι διακυβεύεται άραγε; Τι είναι εν κινδύνω; Ούτε κινδυνεύει να πουριτανοποιηθεί η κοινωνία μας από τις καταγγελίες ενός επώνυμου ανθρώπου για συγκεκριμένες πράξεις περί σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης ούτε το αντίθετο.
Η ιστορία ξεκίνησε από την Γκουίνεθ Πάλτροου με καταγγελίες κατά μεγαλοπαραγωγού ταινιών στο Χόλιγουντ. Γιατί μπήκε στην πρίζα η κοινή γνώμη της Γαλλίας; Και εκεί υπάρχουν τέτοιου είδους φαινόμενα, όπως παντού, και οι καταγγελίες ακολούθησαν κατά κύματα. Σαχλαμάρες και χωρίς βαρύτητα αυτά.
Η ουσία είναι στην καταγγελία της Πάλτροου που εργάζεται σε έναν σκληρό χώρο και είπε συγκεκριμένα πράγματα για συγκεκριμένο άνθρωπο. Βρέθηκαν πολλές γυναίκες να σταθούν στο πλάι της και πάρα πολλές να καταγγείλουν ότι είχαν υποστεί κι αυτές τέτοιες συμπεριφορές από το ίδιο άτομο. Δεν μπορώ να κλείσω τα μάτια μου στη σοβαρή καταγγελία της Πάλτροου.
Κοιτάξτε γύρω σας. Η θέση της γυναίκας είναι επισφαλής και όταν δεν είσαι Πάλτροου, όταν δεν έχεις εξουσία, δεν ακούγεσαι. Οταν δεν είσαι Πάλτροου, κερδίζει αυτός που έχει χρήμα, πολιτική και κοινωνική εξουσία. Μπορεί στο Χόλιγουντ η περίπτωση της ηχηρής καταγγελίας να φρενάρει ορισμένους σαν παράδειγμα προς αποφυγή, αλλά ως εκεί. Δεν προστατεύονται οι γυναίκες από νόμους. Η βία κατά των γυναικών διαιωνίζεται. Δεν θα καταφέρεις και πολλά όταν καταγγείλεις ως απλός άνθρωπος του κόσμου.
Η αντίδραση των Γαλλίδων είναι σαν τρικυμία εν κρανίω. Να σας πω φωναχτά αυτό που υποπτεύομαι: το σινεμά το γαλλικό δεν πάει και τόσο καλά· να μια ευκαιρία να ακουστεί, να τονωθεί με λίγη ελευθεριότητα, λίγο από Σιμόν ντε Μποβουάρ… Και απέναντι, κραυγές για «γουρούνια».
Ο,τι κι αν λέω, ό,τι κι αν λένε, η ουσία είναι ότι μια γυναίκα, μια δακτυλογράφος, θα μιλήσει ή δεν θα μιλήσει έχοντας κατά νου την απόλυση από το αφεντικό. Τη δουλειά της έχει στο μυαλό και την ανάγκη του μεροκάματου, το πεντακοσάρικο. Δεν ξέρει τι θα ακολουθήσει αν καταγγείλει; Γιατί δεν μίλησε νωρίτερα η Πάλτροου; Τώρα που μπορεί, τώρα που απέκτησε τη δύναμη, το κάνει. Και μπράβο της!
Ευγενία Λουπάκη, δημοσιογράφος
Καταγγελίες και υποκρισίες
There is no business like show business, και αυτό επιβεβαιώθηκε απόλυτα με τις «μαυροντυμένες» Χρυσές Σφαίρες. Το κίνημα #meToo που δημιουργήθηκε μετά τις πρώτες καταγγελίες σε βάρος του Χάρβεϊ Γουάινστιν, με στόχο την εξυγίανση της κινηματογραφικής «οικογένειας» από τη σεξουαλική εκμετάλλευση των γυναικών, έχει ήδη εκτραπεί σε κυνήγι μαγισσών αρσενικού γένους. Μια χιονοστιβάδα καταγγελιών για βιασμούς και σεξουαλικές επιθέσεις, για παρενοχλήσεις κάθε είδους, βρίσκεται εν εξελίξει. Οι περισσότερες καταγγελίες αφορούν γεγονότα που συνέβησαν δεκαετίες πριν, και όλες οι καταγγέλλουσες δηλώνουν ότι δεν μίλησαν τότε για διάφορους λόγους. Είναι προφανές ότι μαζί με τις αληθινές περιπτώσεις συμφύρονται και διάφορες άλλων σκοπιμοτήτων. Μια λεπτομερής ανάγνωση των συνεντεύξεων των γυναικών που καταγγέλλουν βοηθά στην καλύτερη κατανόηση, αλλά στην Ελλάδα συνηθίζουμε να μιλάμε πολύ και να διαβάζουμε λίγο.
Σε ό,τι μας αφορά ως γυναίκες, έχουμε καθαρό ότι ο βιασμός είναι έγκλημα στο οποίο ποτέ δεν φταίει το θύμα. Ο,τι κι αν φοράει, όσο κι αν έχει πιει, όσο κι αν φλερτάρει με όποιον τρόπο νομίζει. Αλλά η καμπάνια αυτή στην πατρίδα του αμερικανικού ονείρου και των family values ενέχει μεγάλο βαθμό υποκρισίας, φιλοδοξίας, ακόμη και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Τείνει επίσης –και σε αυτό συμφωνώ απόλυτα με τις 100 Γαλλίδες– να ποινικοποιήσει το φλερτ και να συγκροτήσει νεοπουριτανισμό. Για τις πραγματικά αγωνιζόμενες γυναίκες ο φεμινισμός δεν εξαρτάται από το γεννητικό όργανο, όπως μοναδικά έχει διατυπώσει μια πραγματικά μαχόμενη φεμινίστρια, η Αντζελα Ντέιβις. Ούτε οι άντρες είναι τα «γουρούνια» εναντίον των οποίων αδιακρίτως εκστρατεύουν με τις αστραφτερές τουαλέτες τους οι χολιγουντιανές σταρ. Πολλές από αυτές, δε, είχαν την ευκαιρία και τη δυνατότητα να μιλήσουν νωρίτερα, όταν παραλάμβαναν καμαρωτές τα Οσκαρ δίπλα στον Χάρβεϊ Γουάινστιν. Η Γκουίνεθ Πάλτροου και η Σάλμα Χάγεκ, π.χ., δεν ανήκουν στη χορεία των ανυπεράσπιστων κοριτσιών που φοβούνταν επί 20 χρόνια να μιλήσουν. Και αν είχαν μιλήσει, θα είχαν βοηθήσει καταλυτικά τις άλλες, τις «ανώνυμες», που υφίστανται ακόμη τέτοιες παρενοχλήσεις.
Αναστασία Μουτσάτσου, τραγουδίστρια
Ο αλληλοσεβασμός είναι το κλειδί
Για δες πώς λείπει ή περισσεύει, όπως το πάρει κανείς, κάτι και από τις δύο πλευρές. Η μια, στο όνομα της ελευθερίας, αφήνει ανοιχτό κάποιοι άντρες να εκφράζονται υπερβολικά. Η άλλη, στο όνομα της σκληρής περιφρούρησης του προσωπικού χώρου να διαμορφώνει τον κίνδυνο της ασφυξίας.
Οσο κι αν ακούγεται γενικόλογο και κοινότοπο, αν οι άνθρωποι σέβονται ο ένας τον άλλο, δεν χρειαζόμαστε ταμπέλες, μέτρα και σταθμά. Ο αλληλοσεβασμός είναι το κλειδί. Και τότε τα όρια δεν χρειάζονται χωροφύλακες.
Είμαστε ένας κόσμος που μοιάζει χωρισμένος – δεν ισχύεο όμως. Είμαστε ένα σύνολο ενεργειών που, όταν εκπέμπονται με θετική διάθεση, δεν επιτρέπουν τις παραβιάσεις. Γιατί μπορούμε να νιώθουμε αν κάποιος θέλει να προχωρήσει το φλερτ και δεν χρειάζονται αναλύσεις ούτε «ναι μεν αλλά» ούτε «δεν πρόσεξα, δεν αντελήφθην…». Λένε ψέματα αυτοί που παραβιάζουν τον προσωπικό χώρο του άλλου ανθρώπου προβάλλοντας πως δεν κατάλαβαν ότι δεν ήθελε. Η σεξουαλική παρενόχληση δεν κρύβεται πίσω από τέτοια ψέματα.
Ζούμε σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία και η βία κατά των γυναικών υπάρχει. Πολλές γυναίκες μπορεί να την ανέχονται, να σιωπούν –αν μπορούσαν θα αντιδρούσαν– από φόβο μη και χάσουν τη δουλειά τους, ακόμη και από ανασφάλεια μη και δεν εξελιχθεί η καριέρα τους σε έναν χώρο που τις ενδιαφέρει. Σκέφτομαι τι να την κάνεις την καριέρα που είναι στηριγμένη σε συνεχείς ή σκληρές υποχωρήσεις… Ομως η ζωή δεν είναι τσιτάτο ή η ευκολία της επίκρισης με σχόλια του τύπου «εγώ δεν το έκανα». Σκέφτομαι ότι πιθανόν κάποιες γυναίκες που δεν τόλμησαν να φοβήθηκαν ότι καταγγέλλοντάς το μπορεί να υποστούν μεγαλύτερη βία.
Συνεχίζω πάντως να ονειρεύομαι έναν ιδανικό κόσμο αλληλοσεβασμού. Με ανοιχτή καρδιά ο ένας απέναντι στον άλλο και τότε σίγουρα, στο φλερτ ή το «παιχνίδι», αντιλαμβάνεσαι το συναίσθημα και ξέρεις πότε να προχωρήσεις και πότε να σταματήσεις…
